Radio WatykańskieRadio Watykańskie
Redazione +390669884602 | +390669884565 | e-mail: sekpol@vatiradio.va

2014/11/05

Papież i Stolica Apostolska

  • Audiencja ogólna: Biskupstwo jest służbą
  • Papież do Polaków: bądźcie solidarni z prześladowanymi chrześcijanami
  • Papież o kościelnych procesach: ludzie muszą wiedzieć, jaka jest opinia Kościoła na temat ich małżeńskiej sytuacji, nie można na tym robić interesów

  • Watykan: Papież przyjął stowarzyszenie „Babcie z Plaza de Mayo”
  • Papież zrewidował normy dotyczące dymisji biskupów
  • Kościół na świecie

  • Pakistan: ukamienowano i spalono żywcem chrześcijańskie małżeństwo, w obronie Mahometa
  • Ks. Dal Toso: Syryjczycy liczą na naszą modlitwę i konkretne wsparcie
  • Caritas Internationalis: trzeba lepiej koordynować działania w walce z ebolą
  • Ateny: Spotkanie odpowiedzialnych za komunikację społeczną w episkopatach Europy
  • Madryt: wyróżnienie dla kard. Coccopalmerio
  • Moskwa : Film o Janie Pawle II
  • Kultura i społeczeństwo

  • Aktualności Radia Watykańskiego - wydanie główne 5.11.2014
  • Aktualności Radia Watykańskiego – wydanie wieczorne
    Magazyn Radia Watykańskiego – 05.11.14
  • Papież i Stolica Apostolska



    Audiencja ogólna: Biskupstwo jest służbą

    ◊   „Ileż to zalet winniśmy mieć my, biskupi! Nie jest to łatwe, bo jesteśmy grzesznikami. Ale polecamy się waszej modlitwie!”. Tymi słowami rozpoczął Papież swą katechezę na dzisiejszej audiencji ogólnej, którą poświęcił Kościołowi hierarchicznemu jako matce.

    „W obecności i posłudze biskupów, prezbiterów i diakonów możemy rozpoznać prawdziwe oblicze Kościoła: jest on Świętą Matką Kościołem Hierarchicznym – mówił Franciszek. – I naprawdę poprzez tych braci, wybranych przez Pana i konsekrowanych sakramentem święceń, Kościół wypełnia swoje macierzyństwo: rodzi nas w chrzcie jako chrześcijan, sprawiając, że zostajemy odrodzeni w Chrystusie, czuwa nad naszym wzrastaniem w wierze, prowadzi nas w ramiona Ojca, byśmy otrzymali Jego przebaczenie, przygotowuje dla nas stół eucharystyczny, gdzie nas karmi słowem Bożym oraz Ciałem i Krwią Jezusa, przyzywa nad nami błogosławieństwa Boga i mocy Jego Ducha, wspierając nas na całej drodze naszego życia i otaczając nas swą czułością i ciepłem, zwłaszcza w najtrudniejszych chwilach próby, cierpienia i śmierci”.

    Ojciec Święty wskazał, że to macierzyństwo Kościoła wyraża się zwłaszcza w osobie i posłudze biskupa.

    „Biskupstwo nie jest zaszczytem, ale służbą – podkreślił Franciszek. W Kościele nie powinno być miejsca dla mentalności światowej. Zgodnie z nią mówi się: «O, ten człowiek zrobił karierę kościelną, został biskupem». Nie, w Kościele nie powinno być miejsca dla takiej mentalności. Biskupstwo jest służbą, nie zaszczytem, by się nim chwalić. Święci biskupi – a jest ich wielu w dziejach Kościoła, naprawdę wielu – ukazują nam, że do tej posługi się nie dąży, nie prosi się o nią, nie kupuje się jej, ale przyjmuje w posłuszeństwie, nie po to, aby się wywyższać, ale aby się uniżać, tak jak Jezus, który „uniżył samego siebie, stawszy się posłusznym aż do śmierci – i to śmierci krzyżowej” (Flp 2,8). Smutnym jest widzieć człowieka, który dąży do tego urzędu i dużo robi, żeby do niego dojść, a kiedy już dojdzie, nie służy, ale pyszni się, żyje tylko dla swojej próżności”.

    Franciszek przypomniał też znaczenie kolegialności biskupów.

    „Jak to pięknie, kiedy biskupi wraz z Papieżem wyrażają tę kolegialność i starają się być coraz bardziej sługami wiernych w Kościele! Doświadczyliśmy tego niedawno podczas zgromadzenia Synodu o rodzinie – mówił Ojciec Święty. – Pomyślmy też o wszystkich biskupach rozproszonych po całym świecie, którzy żyją w różnych i odległych od siebie miejscach, kulturach o odmiennej wrażliwości i tradycji. Pewien biskup mówił mi niedawno, że do Rzymu musi lecieć samolotem ponad 30 godzin. Są tak daleko jeden od drugiego, a mimo to stają się wyrazem głębokiej więzi w Chrystusie i między swoimi wspólnotami. Wszystko to pozwala nam zrozumieć, dlaczego wspólnoty chrześcijańskie uznają w biskupie wielki dar i są wezwane, by żywić z nim szczerą i głęboką komunię, począwszy od prezbiterów i diakonów. Nie jest zdrowy Kościół, w którym wierni, diakoni i prezbiterzy nie są w jedności z biskupem. Taki Kościół jest chory. Chrystus chce tej jedności z biskupem wszystkich wiernych, a także diakonów i prezbiterów”.

    Wśród uczestników arabskojęzycznych Papież pozdrowił szczególnie Libańczyków i Syryjczyków. Zwracając się do pielgrzymów włoskich, zwrócił się także do chorych, którzy ze względu na niepewną pogodę śledzili audiencję za pośrednictwem telebimu z Auli Pawła VI. Zapowiedział następnie podróż do Turynu. Uda się tam 21 czerwca przyszłego roku, by uczcić Całun Turyński, a także św. Jana Bosko. To właśnie z okazji dwusetnej rocznicy urodzin założyciela salezjanów odbędzie się od 19 kwietnia do 24 czerwca kolejne uroczyste wystawienie Całunu.

    ak/ rv


    inizio pagina

    Papież do Polaków: bądźcie solidarni z prześladowanymi chrześcijanami

    ◊   „Serdeczne pozdrowienie kieruję do Polaków – powiedział Franciszek na audiencji ogólnej. – Moi drodzy, w najbliższą niedzielę Kościół w Polsce będzie obchodził szósty Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym, który w tym roku jest poświęcony Syrii. Bądźcie bliscy braciom, którzy w tym kraju i w innych częściach świata cierpią z powodu bratobójczych wojen i przemocy. Niech dzięki waszej jedności w modlitwie i konkretnym gestom pomocy materialnej odczuwają troskliwą obecność i miłość Chrystusa. Niech Bóg wam błogosławi!”.

    ak/ rv

    inizio pagina

    Papież o kościelnych procesach: ludzie muszą wiedzieć, jaka jest opinia Kościoła na temat ich małżeńskiej sytuacji, nie można na tym robić interesów

    ◊   Sprawiedliwość i miłość wymagają, aby wierni mogli jak najszybciej poznać opinię Kościoła na temat swej sytuacji małżeńskiej. Inaczej w ogóle przestają się przejmować opinią Kościoła w tej kwestii – mówił Papież podczas spotkania z uczestnikami kursu dla prawników kościelnych, zorganizowanego przez Trybunał Roty Rzymskiej. Franciszek wspomniał o pojawiających się na ostatnim Synodzie Biskupów wnioskach o uproszczenie procedur prawnych. Nawiązał przy tym do własnych doświadczeń z Argentyny.

    „Tak wielu ludzi potrzebuje opinii Kościoła o swej sytuacji małżeńskiej, pozytywnej lub negatywnej, ale zawsze sprawiedliwej – powiedział Papież. Niektóre procedury są tak długie i tak trudne, że w tym nie pomagają i ludzie z nich rezygnują. Na przykład sąd międzydiecezjalny w Buenos Aires, nie pamiętam dokładnie, ale wydaje mi się, że w pierwszej instancji, obejmuje 15 diecezji; z najbardziej odległej jest 240 km. Tak nie można. Nie można oczekiwać, że ludzie prości przyjdą do sądu. Bo musieliby wybrać się podróż, stracić dzień pracy, zarobek i wiele innych rzeczy. W takiej sytuacji mówią: Bóg mnie rozumie, będę z tym żył, z tym ciężarem w sercu. Ale Matka Kościół musi uczynić zadość sprawiedliwości i powiedzieć: Tak, twoje małżeństwo jest nieważne, [albo] nie, twoje małżeństwo jest ważne. Sprawiedliwość wymaga, by to powiedzieć. Dzięki temu ludzie mogą iść naprzód bez tych wątpliwości i ciemności w duszy”.

    Franciszek przypomniał, że jeszcze przed rozpoczęciem Synodu ustanowił komisję, która ma rozważyć możliwość uproszczenia tych procedur prawnych. Następnie zwrócił uwagę na inne zagrożenie, jakie wiąże się z procesami o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

    „Trzeba być bardzo ostrożnym, aby procesy nie wiązały się z interesami – ostrzegł Ojciec Święty. – Nie mówię tu o sprawach nieznanych. Były też publiczne skandale. Ja sam musiałem niegdyś zwolnić z pracy w sądzie człowieka, który mówił: za 10 tys. dolarów załatwię obie sprawy, cywilną i kościelną. Bardzo proszę, niech nie będzie takich rzeczy! Na wspomnianym już Synodzie niektórzy wnioskowali o darmowość. Trzeba to rozważyć. Ale kiedy sprawy duchowe wiążą się z ekonomicznymi, to nie jest to Boże. Matka Kościół ma dość wspaniałomyślności, by darmo wymierzać sprawiedliwość, tak jak darmo zostaliśmy usprawiedliwieni przez Jezusa Chrystusa. Jest to ważne: rozdzielić te dwie rzeczy”.

    kb/ rv


    inizio pagina

    Watykan: Papież przyjął stowarzyszenie „Babcie z Plaza de Mayo”

    ◊   Papież Franciszek przyjął na prywatnej audiencji Estelę de Carlotto. Jest ona przewodniczącą argentyńskiego stowarzyszenia „Babcie z Plaza de Mayo”. W spotkaniu uczestniczył także jej odnaleziony po latach wnuk, Ignacio Guido Montoya Carlotto. W sumie w prywatnej audiencji wzięło udział 18 członków rodzinny Carlotto. Papież otrzymał od nich w darze charakterystyczny szal noszony przez „Babcie z Plaza de Mayo”. Spotkanie trwało pół godziny.

    W dniu 14 września 2011 roku stowarzyszenie Babć z Plaza de Mayo otrzymało pokojową nagrodę UNESCO im. Felixa Houphouet-Boigny. W tym samym roku na podstawie historii Esteli de Carlotto powstał film pt. Verdades verdaderas, la vida de Estela. Dopiero w tym roku, po 35 latach poszukiwań, dzięki testom DNA odnalazła ona swego wnuka Ignacio Guido Montoya Carlotto.

    bz/ rv


    inizio pagina

    Papież zrewidował normy dotyczące dymisji biskupów

    ◊   Ojciec Święty zrewidował normy dotyczące dymisji biskupów diecezjalnych oraz kurialistów pełniących urząd z nominacji papieskiej. Papież podtrzymał aktualną dyscyplinę zobowiązującą do złożenia dymisji po przekroczeniu 75. roku życia. Nowością jest objęcie tą zasadą także kardynałów stających na czele dykasterii Kurii Rzymskiej, również w przypadku, gdy nie dobiegła jeszcze końca ich pięcioletnia kadencja.

    Inną nowością jest dyspozycja dotycząca nie-kardynałów będących szefami bądź sekretarzami rzymskich dykasterii oraz biskupów, którzy pełnią inny urząd z nominacji papieskiej. Odtąd automatycznie przestają oni pełnić ten urząd po przekroczeniu 75 roku życia.

    Papież wyraża ponadto uznanie pasterzom, którzy ze względu na stan zdrowia lubi inny poważny powód decydują się na wcześniejszą dymisję, mając na względzie miłość i lepszą posługę swej wspólnocie. W ogłoszonych dziś normach zaznacza się również, że w pewnych szczególnych okolicznościach kompetentne władze mogą poprosić biskupa o złożenie dymisji, po uprzednim przedstawieniu mu swych motywów i uważnym wysłuchaniu jego racji, w braterskim dialogu.

    kb/ rv


    inizio pagina

    Kościół na świecie



    Pakistan: ukamienowano i spalono żywcem chrześcijańskie małżeństwo, w obronie Mahometa

    ◊   W Pakistanie doszło do wczoraj do niezwykle brutalnego mordu na chrześcijańskim małżeństwie i ich poczętym dziecku. Za rzekomą zniewagę Mahometa i Koranu rozwścieczony tłum ukamienował, a następnie spalił żywcem 28-letniego Shahzada Masiha oraz jego ciężarną żonę Shamę. Osierocili oni czworo dzieci. Do incydentu doszło we wiosce Chak, 60 km od Lahauru.

    Shahzad już wcześniej był upokarzany przez swego muzułmańskiego pracodawcę, właściciela cegielni, któremu nie mógł spłacić niewielkiego długu. W ubiegłą niedzielę jego żona spaliła pozostałości po swym zmarłym ojcu, w tym jakieś kartki. Jeden ze współpracowników męża oskarżył ją, że były to fragmenty Koranu. Małżonków pojmano i osadzono w cegielni. Wczoraj natomiast zostali oni napadnięci przez rozwścieczony 400-osobowy tłum muzułmanów, który dowiedział się w meczecie o ich rzekomej winie i pod wpływem nauczania miejscowego imama przyszedł im wymierzyć sprawiedliwość.

    Policja przesłuchała 45 osób, nikomu nie postawiono zarzutów. Pakistańscy chrześcijanie są wstrząśnięci tą zbrodnią. Biskup Islamabadu Rufin Anthony nie zawahał się jej nazywać barbarzyństwem. Wskazuje też na bezpośrednią odpowiedzialność muzułmańskich zwierzchników religijnych.

    kb/ rv, asia news


    inizio pagina

    Ks. Dal Toso: Syryjczycy liczą na naszą modlitwę i konkretne wsparcie

    ◊   Syryjscy chrześcijanie cierpią, ale nie czują się opuszczeni. Wskazuje na to sekretarz Papieskiej Rady „Cor Unum", który właśnie wrócił z tego pogrążonego w krwawej wojnie kraju. Ks. Gianpietro Dal Toso uczestniczył w Damaszku w spotkaniu syryjskiego episkopatu. W obradach wzięli udział patriarcha melchicki Grzegorz III Laham i 11 hierarchów, reprezentujących 5 obrządków wschodnich i łaciński, a także nuncjusz apostolski w tym kraju abp Mario Zenari. Biskupi wezwali do wstrzymania handlu bronią z Syrią, do zintensyfikowania pomocy humanitarnej i nieustannej modlitwy o pokój.

    „Wojna w sposób dramatyczny odbija się na codziennym życiu Syryjczyków: spadają bomby, broń jest wszechobecna, przeprowadzane są zamachy - mówi ks. Dal Toso. - Oznacza to coraz trudniejszą sytuację życiową ludności cywilnej. Przypomnę, że prawie połowa Syryjczyków, tzn. 10 mln osób, musiała opuścić swoje domy. Ludzie są niepewni przyszłości, pozbawieni pracy, nie mając często dostępu do żywności i lekarstw. Kościelne instytucje charytatywne robią wszystko, co w ich mocy; organizujemy nie tylko pomoc żywnościową i medyczną, ale także prowadzimy projekty edukacyjne i akcje mające na celu wsparcie psychologiczne. Wspomagamy wszystkich potrzebujących bez względu na ich wiarę. Kapłani i siostry zakonne cierpią razem z ludźmi, a to, że trwają przy nich, jest wspaniałym świadectwem. Chrześcijanie mówią, że dzięki temu nie czują się opuszczeni”.

    Caritas Internationalis koordynuje pracę Caritas w Syrii, a także w Jordanii, Libanie i Turcji, gdzie chronią się syryjscy uchodźcy. Organizacja alarmuje, że ze względu na kryzysową sytuację coraz trudniej jej sprostać wszystkim wyzwaniom, stąd prosi o konkretne wsparcie materialne. Pomoc finansowana jest także ze środków Papieskiej Rady „Cor Unum”, popularnie zwanej watykańską Caritas.

    bz/ rv

    inizio pagina

    Caritas Internationalis: trzeba lepiej koordynować działania w walce z ebolą

    ◊   Skuteczniejsza walka z szerzącym się w Afryce Zachodniej wirusem ebola stała w centrum nadzwyczajnego szczytu Caritas Internationalis, jaki odbył się w Rzymie. Uczestniczyli w nim przedstawiciele zgromadzeń zakonnych oraz kościelnych organizacji charytatywnych i pomocowych działających w krajach objętych chorobą. Wskazano m.in. na konieczność ściślejszej współpracy i lepszego koordynowania działań w walce z wirusem. Przypomniano, że stawienie czoła epidemii oznacza nie tylko konieczność zapewnienia odpowiednich lekarstw chorym, ale także żywności ludziom przechodzącym kwarantannę. Wielu z nich pozostało w domach, inni znaleźli schronienie w specjalnie wydzielonych zamkniętych dzielnicach.

    „Ci ludzie nie mogą opuszczać domów, stąd też miejscowe władze i parafie muszą im zapewnić wyżywienie. Mówimy tu o 21 dniach trwania kwarantanny. Jeśli jednak ktoś zachoruje, izolacja zostaje przedłużona, stąd konieczność wypracowania sytemu pozwalającego na zebranie odpowiedniej ilości żywności i potrzebnych leków, tak by następnie rozdać je potrzebującym. - mówi ks. Roberto Vitillo, odpowiedzialny w Caritas Internationalis za służbę zdrowia. - Inne oblicze tej tragedii to 3.700 osieroconych dzieci. Wiele z nich przebywa w ośrodkach, gdzie leczona jest ebola. Problem w tym, że nie wszystkie były zakażone. Te centra są ostatnim miejscem, gdzie zdrowe dzieci powinny przebywać. Stąd też zwróciliśmy się o pomoc do zgromadzeń zakonnych, w tym do Misjonarek Miłości Matki Teresy z Kalkuty, by wzięły do siebie te sieroty”.

    Szacuje się, że w Afryce Zachodniej ebola zabiła już ponad 5 tys. osób. Co najmniej 14 tys. ludzi jest zarażonych. Caritas prowadzi na szeroką skalę akcję uświadamiającą na temat metod zapobiegania eboli i sposobów rozprzestrzeniania się wirusa. Szacuje się, że w Sierra Leone 1500 rodzin objętych jest aktualnie kwarantanną, a w Gwinei 1250.

    bz/ rv


    inizio pagina

    Ateny: Spotkanie odpowiedzialnych za komunikację społeczną w episkopatach Europy

    ◊   W Atenach dobiegło dziś końca spotkanie biskupów i odpowiedzialnych za komunikację społeczną w episkopatach Europy. Zorganizowała je Rada Konferencji Episkopatów Europy Przybyło 40 osób z ponad 20 krajów. Byli to m. in. przewodniczący Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu, katoliccy biskupi Aten obrządku łacińskiego i bizantyjskiego, nuncjusz apostolski. Wykłady, dyskusje i modlitwa to główne punkty programu.

    Miejsce obrad stało się także okazją do poznania niewielkiej diaspory katolickiej w Grecji, która przeżywa szereg trudności. Uczestnicy odwiedzili także Aeropag, by w miejscu, gdzie głosił Ewangelię św. Paweł, pomodlić się o poczucie odpowiedzialności dzisiejszych duszpasterzy za głoszenie Dobrej Nowiny. Trzy dni obrad były okazją do odpowiedzi na pytanie, jak komunikować, by stało się to źródłem autentycznego i konkretnego spotkania. Mówi o tym jeden z uczestników, ks. Piotr Zaborski:

    „Dzięki komunikacji Kościół może budować relację z ludźmi. Zadaniem Kościoła jest pomóc wszystkim odkryć poprzez komunikację piękno Kościoła, piękno Boga i każdego człowieka – powiedział ks. Zaborski. – Ale czy zawartość przesłania, które głosimy współczesnemu człowiekowi, nie potrzebuje nowej formy? To jedno z pytań postawionych w dyskusji na spotkaniu w Atenach. Jakie kierunki należy sobie wytyczyć, by prowadzić do autentycznego spotkania? Nie możemy żyć w oderwaniu od świata wirtualnego, podkreślali prelegenci, bo on jest częścią naszego świata. Ale nie możemy go też przewartościować. Należy znaleźć właściwą równowagę. To co kiedyś było narzędziem komunikacji, dziś jest miejscem, przestrzenią, w którą wchodzi Kościół i głosi Ewangelię. Chodzi tu zwłaszcza o młodych ludzi, dla których świat wirtualny coraz bardziej staje się światem rzeczywistym”.

    dw/ rv


    inizio pagina

    Madryt: wyróżnienie dla kard. Coccopalmerio

    ◊   W Madrycie na Papieskim Uniwersytecie Comillas przyznano dziś doktoraty honoris causa. Jednym z wyróżnionych jest kard. Francesco Coccopalmerio, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych.

    W uroczystości, oprócz wykładowców i studentów, udział wzięło wielu biskupów, w tym m. in. nuncjusz apostolski abp Renzo Fratini i kard. Lluis Martínez Sistach z Barcelony. Kard. Coccopalmerio, od 2007 r. przewodniczący Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych, jest wybitnym specjalistą z prawa kanonicznego. Brał aktywny udział na ostatnim Synodzie Biskupów o rodzinie. Z kolei ks. prof. Hermann Josef Sieben SJ jest znany ze swoich studiów dotyczących prymatu, historii Soborów i konferencji episkopatów. Napisał też szereg monografii i artykułów z patrologii i historii teologii.

    Kard. Coccopalmerio wygłosił też szereg konferencji poświęconych rodzinie na ostatnim Synodzie Biskupów. Temat ten odbił się szerokim echem w mediach nie tylko w Hiszpanii, ale także w wielu innych krajach.

    M. Raczkiewicz CSsR, Madryt


    inizio pagina

    Moskwa : Film o Janie Pawle II

    ◊   Wczoraj wieczorem w Centralnym Domu Pracowników Sztuki w Moskwie odbyła się projekcja filmu Tamary Elżbiety Jakżyny o św. Janie Pawle II. Nosi on tytuł: „Papież, który nie umarł”. Na Festiwalu Filmów Niezależnych w 2014 r. uzyskał nagrodę Związku Dziennikarzy Polskich. Według wielu recenzentów jest to jeden z najlepszych filmów o Papieżu Polaku.

    Tamara Elżbieta Jakżyna, członek Związku Filmowców Rosji, Akademii Sztuki Filmowej „Nike” oraz Europejskiego Stowarzyszenia Kultury nakręciła pierwszy i jak do tej pory jedyny rosyjski film o Papieżu z Polski. Kilka lat temu pojawiła się pierwsza część, na którą złożyły się uzyskane bezpłatnie materiały filmowe z całego świata. Druga część jest tryptykiem, w którym sylwetka św. Jana Pawła II przedstawiona została we wspomnieniach Polaków, Rosjan, Włochów i przedstawicieli innych narodów, którzy w różnych momentach kontaktowali się bezpośrednio z Janem Pawłem II.

    Po projekcji reżyserka podzieliła się z publicznością wrażeniami i trudnościami, jakie miała w trakcie kręcenia filmu. Duży problem stanowił brak funduszy, ale podkreśliła ona, że nie prosiła o pieniądze Polaków, którzy by ich nie poskąpili, gdyż chciała uniknąć zarzutu, że nakręciła film na zamówienie Polski; tymczasem zrobiła to „jedynie na zamówienie swojego serca”.

    Wczoraj w Rosji obchodzono Dzień Jedności Narodowej. W centrum Moskwy odbywały się parady i mitingi, a dosłownie kilkaset metrów od tych miejsc wyświetlano film o Papieżu Polaku, który jako pielgrzym pokoju przestrzegał, że „rozwój i dobrobyt państw dużych nie może odbywać się kosztem innych mniejszych państw i narodów”.

    W. Raiter, Moskwa


    inizio pagina

    Kultura i społeczeństwo



    Aktualności Radia Watykańskiego - wydanie główne 5.11.2014

    ◊   Słuchaj:


    inizio pagina

    Aktualności Radia Watykańskiego – wydanie wieczorne
    Magazyn Radia Watykańskiego – 05.11.14

    ◊   „Św. Jan Bosko i salezjański jubileusz” – rozmowa z ks. prof. Stanisławem Zimniakiem SDB, pracownikiem naukowym Salezjańskiego Instytutu Historycznego w Rzymie oraz sekretarzem Stowarzyszenia Miłośników Historii Salezjańskiej.

    Słuchaj:


    inizio pagina

    Biuletyn Radia Watykańskiego jest rozsyłany gratis na adresy abonentów. Jak dokonać prenumeraty lub jak z niej zrezygnować informujemy na stronie www.radiovaticana.org/polski