 |  |
2014/11/11
Magazyn Radia Watykańskiego – 11.11.14
Papież do G20: pamiętajcie, że od was zależy życie wielu ludzi
◊ Uczestnicy szczytu G20 nie mogą zapominać, że stawką ich obrad jest życie wielu ludzi – napisał Franciszek w liście do Tony’ego Abbotta, prezydenta Australii, który będzie gospodarzem przyszłego szczytu. Odbędzie się on 15 i 16 listopada i będzie poświęcony programom ożywienia zrównoważonego rozwoju światowej gospodarki.
Papież prosi szefów państw, aby rezultaty ich obrad nie sprowadziły się do ogólnikowych deklaracji. Na świecie, również w krajach G20, zbyt wielu ludzi cierpi z powodu niedożywienia, rośnie liczba bezrobotnych, także wśród młodych. Może się to przyczynić do rozwoju przestępczości i terroryzmu. Do tego trzeba dodać stałe niszczenie środowiska, będące konsekwencją niepohamowanego konsumpcjonizmu – pisze Papież. Wyraża on nadzieję, że szefowie państw dojdą do porozumienia, a jego rezultaty nie będą się przejawiać jedynie w indeksach giełdowych, ale także w realnej poprawie warunków życia najuboższych rodzin i eliminacji wszelkich form nierówności.
Franciszek zaznaczył, że świat oczekuje od szczytu G20 nie tylko decyzji dotyczących gospodarki, ale również szerokiego porozumienia w sprawie powstrzymania, w ramach ONZ, niesprawiedliwej agresji na Bliskim Wschodzie. Papież podkreślił, że trzeba też dążyć do eliminacji głębokich przyczyn terroryzmu, który osiągnął dziś niewyobrażalną dotąd skalę. Owe przyczyny to ubóstwo, niedorozwój i wykluczenie. Ojciec Święty przypomina, że terroryzmu nie da się zwalczyć jedynie środkami militarnymi. Trzeba się również skoncentrować na tych, którzy wspierają ugrupowania terrorystyczne politycznie, nielegalnym handlem ropą naftową, a także poprzez dostarczanie im broni i technologii.
W tym kontekście Papież dodaje, że aktualna sytuacja na Bliskim Wschodzie wznowiła dyskusja nad odpowiedzialnością wspólnoty międzynarodowej za ochronę jednostek i narodów przed agresją. Chodzi tu również o agresje, które są mniej oczywiste, ale również realne i poważne. „Mam tu w szczególności na myśli nadużycia systemu finansowego, jak owe transakcje, które doprowadziły do kryzysu w 2008 r.” – napisał Ojciec Święty w liście do prezydenta Australii, gospodarza najbliższego szczytu G20.
kb/ rv
Papieska Msza we wtorek: o postawie bezinteresownej służby
◊ Należy zawsze walczyć z pokusami, które odwodzą nas od służby bliźniemu. Dlatego na wzór Jezusa powinniśmy służyć, nie domagając się niczego w zamian ani nie przekształcając tej służby w „strukturę władzy”. Mówił o tym Papież podczas porannej Mszy w kaplicy Domu św. Marty.
W homilii Franciszek komentował Jezusowe słowa o sługach nieużytecznych, które słyszymy w dzisiejszej Ewangelii. Zauważył przy tym, że temat służby pojawia się w Ewangelii św. Łukasza zaraz po stwierdzeniu o mocy wiary, która pozwala przesadzać krzew morwy w morze. W chwilę później Jezus mówi o obowiązkach sługi, który po powrocie z pola jeszcze musi usłużyć swemu panu.
„Pewnie ktoś z nas dzisiaj podsunąłby takiemu słudze myśl, żeby poszedł do związków zawodowych po poradę, co począć z takim gospodarzem – mówił Papież. – Tymczasem Jezus powiada: «Nie, służba jest całkowita», bo On sam wytyczył drogę tą postawą służby; On jest sługą. Przedstawia się jako sługa, jako ten, który przyszedł, aby służyć, a nie aby Jemu służono. Mówi to jasno. W ten sposób Pan oznajmia apostołom drogę tych, co otrzymali wiarę, tę wiarę, która czyni cuda. Owszem, ta wiara czyni cuda na drodze służby”.
Ojciec Święty zaznaczył, że jeśli ów dar wiary nie jest rozwijany na drodze służby, wówczas chrześcijanin pozbawia się mocy i płodności. Staje się on ostatecznie „chrześcijaninem dla siebie samego”. Taka służba dla siebie jest „smutnym życiem” pełnym trwonienia darów Bożych. Z kolei owa służba, zauważył Papież, ma być jedyna i całkowita: nie można dwom panom służyć ani poddawać się lenistwu.
„Lenistwo oddala nas od służby i prowadzi ku wygodnictwu, egoizmowi – wyjaśnił Papież. – Wielu jest takich chrześcijan: takich dobrych, co chodzą na Mszę, ale w służbie są tylko do pewnego momentu. Z tym, że gdy mówię służba, mówię wszystko: chodzi o służbę Bożą w adoracji, na modlitwie, w uwielbieniu; służbę bliźniemu, gdy się należy; służbę aż do końca, bo Jezus jest w tym stanowczy: «Tak mówcie i wy, gdy uczynicie wszystko, co wam polecono: ‘Słudzy nieużyteczni jesteśmy’». Chodzi o darmową służbę, bez domagania się czegokolwiek”.
Innym zagrożeniem odwodzącym od ducha służby jest, jak stwierdził Franciszek, „zawłaszczenie sytuacji”. Taka postawa była udziałem apostołów, gdy pod pretekstem nie niepokojenia Jezusa odprawiali ludzi, a przy okazji sami zapewniali sobie święty spokój. Jak zauważył Papież, było to swoistym „zawłaszczeniem czasu i mocy Pana”, „przekształceniem służby w strukturę władzy”. To samo widać przy próbach wypromowania się niektórych uczniów, jak było w przypadku Jakuba i Jana. Ta pokusa grozi także i nam, gdy jako chrześcijanie stajemy się panami wiary, Królestwa Bożego, zbawienia.
„W życiu musimy wiele walczyć przeciwko pokusom, które starają się oddalić nas od tej postawy służby. Lenistwo prowadzi do wygodnictwa, do służby połowicznej, a zawłaszczanie sytuacji, stawanie się ze sługi panem, prowadzi do pychy, do złego traktowania ludzi, do poczucia wyższości, że oto jesteśmy chrześcijanami, posiadaczami zbawienia i tak dalej. Niech Pan da nam dwie wielkie łaski: pokory w służbie, która pozwala mówić: «Słudzy nieużyteczni jesteśmy, ale słudzy aż do końca»; oraz nadziei w oczekiwaniu na objawienie się Pana, gdy przyjdzie po nas” – zakończył Franciszek.
tc/ rv
Ustanowienie specjalnego kolegium kardynałów i biskupów do rozpatrywania odwołań od wyroków dotyczących najcięższych przestępstw zastrzeżonych Kongregacji Nauki Wiary
◊ Papież ustanowił nowe siedmioosobowe kolegium w Kongregacji Nauki Wiary. Zajmować się ono będzie odwołaniami od wyroków w sprawie najcięższych przestępstw zastrzeżonych kompetencji tej dykasterii. Dotyczą one sakramentów Eucharystii i pokuty, a także nadużyć seksualnych popełnionych przez duchownych z osobami poniżej 18. roku życia. Ze względu na dużą liczbę takich odwołań, aby zapewnić szybsze ich rozpatrywanie, Franciszek na audiencji udzielonej 3 listopada b.r. kardynałowi sekretarzowi stanu Pietro Parolinowi zadecydował o utworzeniu w ramach tejże Kongregacji kolegium złożonego z siedmiu kardynałów albo biskupów. Mogą nimi być zarówno członkowie tej dykasterii, jak też inni hierarchowie. Będą mianowani, tak samo jak ich przewodniczący, osobiście przez Ojca Świętego.
Kolegium to ma wspomagać Kongregację Nauki Wiary w sprawniejszym rozpatrywaniu odwołań co do „najcięższych przestępstw”. Będzie regularnie informować o swych decyzjach na cotygodniowej środowej sesji zwyczajnej tej dykasterii. Gdyby przestępcą była osoba mającą święcenia biskupie, jej odwołanie rozpatrzy wspomniana sesja zwyczajna Kongregacji. Dekret kardynała sekretarza stanu z powyższymi postanowieniami wszedł w życie z dniem dzisiejszym przez publikację na łamach dziennika L’Osservatore Romano. Z czasem ukaże się również w Acta Apostolicae Sedis.
ak/ rv
Nowa ambasador Irlandii przy Watykanie
◊ Papież przyjął na audiencji nową ambasador Irlandii przy Stolicy Apostolskiej. Listy uwierzytelniające złożyła 41-letnia Emma Madigan. Jest ona mężatką i ma jedno dziecko. Po studiach z zakresu italianistyki, historii i problematyki europejskiej na uniwersytecie w Dublinie pracowała kolejno w tamtejszym ministerstwie spraw zagranicznych i w irlandzkich konsulatach generalnych w kilku miastach USA (Nowy Jork, Boston, Chicago).
Nowa irlandzka ambasador jest jednym z najmłodszych członków korpusu dyplomatycznego akredytowanego przy Watykanie, jednak należą do niego dyplomaci jeszcze młodsi od niej, jak ambasador Armenii Mikayel Minasyan, obecnie 37-letni (ur. 1.10.1977, akredytowany 7.6.2013), czy Bośni i Hercegowiny Slavica Karačić obecnie 39-letnia (ur. 18.10.1975, akredytowana 10.1.2013).
ak/ rv
Republika Środkowoafrykańska: mija miesiąc od porwania polskiego misjonarza
◊ Mija miesiąc od porwania w Republice Środkowoafrykańskiej polskiego misjonarza. Przez ostatni tydzień z ks. Mateuszem Dziedzicem nie było kontaktu telefonicznego. Wczoraj poinformował on, że jego stan jest bez zmian i poprosił o dalszą wytrwałą modlitwę za siebie i pozostałych 20 zakładników.
Tymczasem w stolicy Kamerunu Jaunde rozpoczyna się druga faza negocjacji. „Porywacze powtarzają niezmiennie, że podstawowym warunkiem uwolnienia zakładników jest wypuszczenie na wolność ich przywódcy, przetrzymywanego w jednym z kameruńskich więzień” – mówi ks. Mirosław Gucwa, który jest wikariuszem generalnym diecezji Bouar.
„Cały czas w rozmowach pojawia się kwestia uwolnienia szefa rebelii. W negocjacje włączyła się rzymska Wspólnota św. Idziego i zaangażują się także kameruńskie władze. Miejmy nadzieję, że przyniesie to pozytywny efekt – powiedział ks. Gucwa. – Po tygodniowej przerwie wczoraj rozmawiałem z ks. Mateuszem. Mówił, że czuje się w miarę dobrze, nie było jakiejś wielkiej zmiany w jego głosie. Mówił, że czeka na uwolnienie, i prosił, aby starać się uwolnić wszystkich przetrzymywanych z nim zakładników. Wieczorem próbowałem kolejny raz z nim porozmawiać, ale się nie dało, ponieważ akurat odprawiał Mszę dla zakładników. Najważniejsze jest to, by ludzie nadal się modlili, nie ustawali w swojej modlitwie i nie tracili nadziei”.
Ks. Mateusz Dziedzic został uprowadzony z misji Baboua 12 października. Wywieziono go w stronę granicy z Kamerunem, gdzie więziony jest w buszu. Wraz z nim przetrzymywanych jest 20 zakładników z Kamerunu i RŚA.
Porywacze należą do rebelianckiego ugrupowania Zgromadzenie Demokratyczne Ludu Środkowej Afryki i domagają się wypuszczenia na wolność swego przywódcy generała Martina Kountamandji alias Abdoulaye Miskiny.
bz/ rv
Baltimore: posiedzenie episkopatu USA
◊ „Rolą biskupów jest towarzyszenie rodzinom należącym do Kościoła w przeżywaniu ich lęków i trosk” – powiedział przewodniczący amerykańskiego episkopatu, otwierając jego jesienną sesję plenarną. Spotkanie biskupów rozpoczęło się w Baltimore 10 listopada i potrwa do 13 listopada. Wśród zagadnień omawianych podczas tej sesji znajdują się takie tematy, jak edukacja w szkołach katolickich, zagadnienia liturgiczne, omówienie dokumentu „Etyczne i religijne dyrektywy dla katolickiego systemu zdrowotnego”, kwestie pro-life i różnic kulturowych. Wiele komentarzy wzbudziła pierwszego dnia obrad relacja z październikowego Synodu Biskupów o rodzinie, złożona przez uczestniczących w nim hierarchów.
„Jeśli poszedłbym do czyjegoś domu, nie rozpoczynałbym od powiedzenia jego mieszkańcom, jak przestawiłbym u nich meble. Podobnie nie zaczynałbym od wręczenia listy zasad postępowania” – powiedział abp Joseph Kurtz jako przewodniczący episkopatu w przemówieniu wstępnym. Zdaniem komentatorów ta najczęściej przywoływana przez nich wypowiedź rezonuje efekt Synodu. Jest nim świadomość, że przekaz chrześcijaństwa rozpoczynać należy od towarzyszenia i bliskości, nie od prezentacji zasad i dogmatów. W rozmowie z dziennikarzami abp Kurtz powiedział o różnicy pomiędzy jego osobistym doświadczeniem Synodu, a obrazem kreowanym przez media. Nazwał to „bajką o dwóch Synodach”, co potwierdził kard. Timothy Dolan z Nowego Jorku: „Reporterzy przedstawili Synod jako konfrontacyjny i stwarzający podziały, ale w rzeczywistości był to Synod konsensusu, prowadzony przez Papieża o radykalnej charyzmie uważnego słuchania”.
Podczas pierwszego dnia obrad dokonano również oficjalnego otwarcia rejestracji uczestników Światowego Spotkania Rodzin, które będzie miało miejsce we wrześniu przyszłego roku w Filadelfii
Obrady episkopatu można oglądać drogą internetową używając linku umieszczonego na stronie episkopatu amerykańskiego.
A. Pożywio, Chicago
Kard. Bagnasco o koniu trojańskim wymierzonym w rodzinę i planie wyeliminowania chrześcijaństwa
◊ „Koniem trojańskim” nazwał kard. Angelo Bangasco tworzenie „nowych form” życia rodzinnego. Podkreślił, że „mają one za jedyny cel siać zamęt wśród ludzi”. Otwierając w Asyżu jesienną sesję włoskiego episkopatu jego przewodniczący wiele miejsca poświęcił refleksji o rodzinie w kontekście październikowego Synodu Biskupów, w którym uczestniczył.
Choć kard. Bagnasco nie użył sformułowania „związki homoseksualne”, jego wypowiedź została odczytana jako wyraźne odniesienie do prób zalegalizowania ich we Włoszech. Przewodniczący episkopatu jednoznacznie stwierdził, że „nieodpowiedzialne jest osłabianie rodziny poprzez tworzenie jej nowych form”. Zaznaczył, że takie próby mają na celu pozbycie się z kultury i społeczeństwa tej podstawowej komórki, fundamentalnej dla rozwoju człowieka i ludzkości. Włoski hierarcha wyraził także wdzięczność tym wszystkim rodzinom, które dzięki łasce sakramentu małżeństwa i codziennemu trudowi troszczą się o rozwój i wzrost ich „wspólnoty życia i miłości”.
Nawiązując do dyskusji trwającej podczas Synodu kard. Bagnasco przypomniał, że „miłość to nie tylko uczucie, to decyzja”. Wskazał jednocześnie, że „dzieci nie są przedmiotami, które się produkuje, żąda się ich lub się o nie walczy; nie służą one spełnianiu pragnień dorosłych; to najsłabsze i najdelikatniejsze podmioty, które mają prawo do taty i mamy”. Mówiąc o krzywdzie, jaką wyrządza się rodzinie, przewodniczący włoskiego episkopatu podkreślił, że głoszony od ponad stu lat nihilizm krąży na Zachodzie, tworzy klimat i podporządkowuje umysły. Zaznaczył, że to widmo nihilizmu może stać się pozytywnym bodźcem, wyzwalającym nowe energie. Stanął też w obronie katolickich szkół, które, jak podkreślił, nie są przez włoski rząd sprawiedliwie traktowane.
Kard. Bagnasco nawiązał także do niedawnej wizyty solidarności włoskich biskupów w Strefie Gazy. Podkreślił, że wciąż trzeba tam konkretnych działań międzynarodowych. Zaznaczył zarazem, że można łatwo odbudować miasta i wioski, a dużo trudniej jest doprowadzić do pojednania pamięci i sumień.
„Jesteśmy świadkami próby wyeliminowania chrześcijańskiej obecności na Bliskim Wschodzie. Dokonuje się to przez prześladowania, niejednokrotnie bardzo brutalne” – mówił przewodniczący włoskiego episkopatu. Pytał, czy dzieje się tak dlatego, że obecność chrześcijan na tych terenach jest dla kogoś niewygodna, żeby realizował swoje projekty kulturowe i polityczne, czy też interesy ekonomiczne. Wskazał, że świat chrześcijański nie może milczeć w obliczu tej niesprawiedliwości, mającej znamiona ludobójstwa i zbrodni przeciwko ludzkości. „To, co się dzieje na Bliskim Wschodzie, nie jest przegraną tylko którejś ze stron, ale całej ludzkości” – zaznaczył kard. Bagnasco.
bz/ rv
Kard. Puljić: katolicy wypierani z Bośni i Hercegowiny
◊ Arcybiskup Sarajewa zaapelował do Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych, by pomogły Bośni i Hercegowinie zrzucić krępujący ten kraj „gorset”, korygując układ z Dayton w USA. Rozmawiając z nowym francuskim ambasadorem w Sarajewie Claire’em Bodonyi kard. Vinko Puljić zwrócił uwagę, że zawarte przed 19 laty, w 1995 r., porozumienie kończące bośniacką wojnę domową dało przywileje niektórym grupom etnicznym – mianowicie wyznającym w większości islam Boszniakom i prawosławnym Serbom. Hipokryzją jest chcieć teraz, by same z tych przywilejów zrezygnowały.
„Unia Europejska i USA wymagają od polityków Bośni i Hercegowiny, by porozumieli się między sobą co do zmiany układu z Dayton – powiedział arcybiskup Sarajewa. – Tymczasem to ci, którzy spowodowali problem, zawierając ten układ, winni jako pierwsi zabrać się za jego rozwiązanie”.
Kard. Puljić zwrócił uwagę, że chorwaccy katolicy są stopniowo wypierani z Bośni i Hercegowiny. Wielu opuściło ją podczas wojny domowej, a obecnie coraz liczniejsi zmuszeni są do wyjazdu pod naciskiem ekonomicznym i politycznym. Rzymskokatolicki metropolita stolicy Bośni i Hercegowiny uważa, że wspólnota międzynarodowa niesłusznie zaakceptowała wykluczenie z poprzedniego rządu tamtejszej federacji najsilniejszych partii chorwackich. Przypomniał też złe traktowanie przez państwo i władze lokalne ofiar majowej powodzi. Bośniacki purpurat nie traci jednak optymizmu, mówiąc: „Przeżyliśmy 400 lat panowania tureckiego w tym regionie, więc przeżyjemy też czasy niejasnej polityki wspólnoty międzynarodowej w Bośni i Hercegowinie”.
ak/ rv
Abp Gądecki: Polsce zagraża utrata moralnych podstaw, na jakich opiera się wolność
◊ Do dziękowania Bogu i ludziom, którzy zachowali w sercu pragnienie niepodległości ratując nas przed utratą tożsamości, zachęcał abp Stanisław Gądecki.
W czasie Mszy sprawowanej w bazylice św. Krzyża w Warszawie przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski zauważył, że podobnie jak wolność jednostki nie przetrwa bez jej osobistego przywiązania do prawdy, tak wolne społeczeństwo nie może rozkwitać bez cnotliwych obywateli. „Ponieważ zaś tak wielu z nas żyje według czysto pragmatycznych standardów przyjemności, bogactwa i władzy, dlatego ciągle zagraża nam utrata moralnych i duchowych postaw, na jakich opiera się nasza wolność” – mówił metropolita poznański.
Na zakończenie abp Gądecki prosił Matkę Bożą o pomyślność dla naszej ojczyzny, o to, abyśmy nie zapomnieli, że nasza przeszłość, teraźniejszość i przyszłość pozostają w ręku Boga.
R. Łączny, KAI
Bp Guzdek: wolność dla narodu jest jak tlen, bez którego nie sposób żyć
◊ Msza w archikatedrze św. Jana z udziałem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego i jego małżonki rozpoczęła się w Warszawie obchody 96. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W homilii biskup polowy Wojska Polskiego przypomniał, że w swojej historii Polacy wielokrotnie doświadczyli utraty wolności. Zaapelował, aby wyciągnąć wnioski z historii i zadbać o los Ojczyzny.
„Nasi ojcowie wiedzieli, że wolność dla narodu jest jak tlen, bez którego nie sposób żyć i rozwijać się – podkreślił bp Józef Guzdek. – Dlatego w dniu Narodowego Święta Niepodległości przywołujemy te trudne doświadczenia. Czynimy to również po to, by obudzić poczucie odpowiedzialności za dobro wspólne, jakim jest Ojczyzna”.
W południe na Placu Piłsudskiego w Warszawie, przed Grobem Nieznanego Żołnierza, odbyła się tradycyjna uroczysta zmiana wart.
R. Łączny, KAI
Fabrice Hadjadj po synodzie: rozkład rodzin poważniejszy niż się wydaje, to antropologiczna rewolucja
◊ Synod biskupów o rodzinie zadowolił się kolejnym napiętnowaniem indywidualizmu i hedonizmu, a jego dyskusja skrystalizowała się wokół tematu rozwodników i homoseksualistów. Kompletnie natomiast zabrakło refleksji nad tym, co jest najbardziej charakterystyczne dla rodziny naszych czasów w społeczeństwie postindustrialnym i naznaczonym gospodarką wolnorynkową – uważa Fabrice Hadjadj, francuski filozof i dramaturg o żydowskim pochodzeniu, głośny konwertyta, ojciec sześciorga dzieci.
Jego zdaniem sprawą kompletnie zaniedbaną na synodzie jest rewolucja antropologiczna, która dokonuje się w życiu rodzinnym. Hadjadj przypomina, że rodzina jest dla człowieka podstawową zasadą, tym czym dla Anaksymadra było powietrze, a dla Taleta woda. Jest początkiem uprzednim względem wszystkiego i dlatego niewytłumaczalnym. W niej człowiek odkrywa swoje istnienie. Wie, że zaistniał jako naddatek do miłości, nie jest produktem, rezultatem jakiegoś projektu, lecz inną osobą, która się pojawia, osobą wyjątkową, nie dającą się zaprogramować, wykraczającą poza wszelkie plany.
Zdaniem francuskiego filozofa dziś właśnie to ulega zmianie. Dziecko staje się produktem, a rodzina firmą mającą mu zapewnić wyłącznie pewne dobra: miłość i wychowanie. W naturalnej rodzinie ojciec pokazuje dziecku, że dobrze jest istnieć. Ekspert, który produkuje dziecko jak najbardziej wydajne i doskonałe pokazuje, że ważne jest odnieść sukces. W rodzinie naturalnej autorytet ojca uczy dziecko zwracać się wspólnie do Ojca absolutnego, który jest źródłem wszelkiego ojcostwa.
Hadjadj zwraca też uwagę na negatywny wpływ nowoczesnej elektroniki na życie rodziny. Coraz częściej zanika w niej stół, wokół którego kształtują się rodzinne relacje. Zamiast tego każdy ma swój tablet, je w pośpiechu przy lodówce, aby jak najszybciej powrócić do swego ekranu. W konsekwencji mamy już do czynienia nie tyle z indywidualizmem, co z fragmentaryzmem, bo po powrocie przed ekran otwieramy wciąż nowe okna, profile, rozpraszamy się, dzielimy, zatracamy własne oblicze stając się wielością profilów. Stół to zjednoczenie, tablet to rozkład – ostrzega francuski filozof, żałując, że kwestie te nie zostały podjęte na synodzie.
Fabrice Hadjadj przypomina, że rodzina zawsze była atakowana, od samego początku chrześcijaństwa, choćby przez gnozę. Wtedy był to atak ideologiczny. Dziś jest jeszcze gorzej, bo rodzinie nie przeciwstawia się jakiejś teorii, lecz pewną praktykę życia.
kb/ rv, tempi
Aktualności Radia Watykańskiego – wydanie wieczorne
Magazyn Radia Watykańskiego – 11.11.14
◊ Słuchaj: 
W Magazynie: „O przyjacielu, który odszedł – bł. ks. Jerzy Popiełuszko” – rozowa z ks. Czesławem Banaszkiewiczem z parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie-Żoliborzu – Radio eR, Lublin
Aktualności Radia Watykańskiego – wydanie główne 11.11.2014
◊ Słuchaj:
Biuletyn Radia Watykańskiego jest rozsyłany gratis na adresy abonentów. Jak dokonać prenumeraty lub jak z niej zrezygnować informujemy na stronie www.radiovaticana.org/polski
© Radio Watykańskie 2013 - wszelkie prawa zastrzeżone