 |  |
05/03/2009
Stolica Apostolska w sprawie polityki względem uchodźców
◊ Każdy kraj ma prawo stosować własną politykę migracyjną, jednak w jej ramach powinno się przestrzegać zasad międzynarodowego prawa o uchodźcach. Sam fakt, że w ubiegłym roku w drodze do Europy straciło życie ponad 1500 osób, w tym zapewne wielu szukających schronienia przed prześladowaniami, wskazuje, że polityka migracyjna różnych szczebli domaga się oparcia na prawach człowieka, z prawem do życia na czele. Mówił o tym 3 marca przedstawiciel Watykanu podczas posiedzenia Stałego Komitetu Programowego Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR).
Abp Silvano Tomasi zwrócił uwagę, że Europa nie jest jedynym terenem docelowym dla uchodźców i że nie tylko tutaj buduje się dla przybyszów biurokratyczne, prawne i polityczne bariery. Dotyczy to wielu rozwiniętych i rozwijających się krajów i regionów. Powszechność tego zjawiska wskazuje na potrzebę przypomnienia ducha przyjętej 57 lat temu Konwencji o Statusie Uchodźcy – stwierdził stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy agendach ONZ w Genewie. Wskazał też na domagające się szczególnie pilnego rozwiązania sprawy, jak opieka nad małoletnimi uchodźcami czy budzące wiele wątpliwości przetrzymywanie osób ubiegających się o azyl w ośrodkach odosobnienia. Abp Tomasi przypomniał także, iż uchodźstwo i wysiedlenia to nie tylko kwestia humanitarna. Wykorzenianie przyczyn tych zjawisk musi być dokonywane na mocy adekwatnej polityki na szczeblu międzynarodowym. Jej założenia powinny jednak zawsze brać pod uwagę wymogi solidarności związane z przyznawaniem azylu.
tc/ rv
Relator procesu beatyfikacyjnego Piusa XII o nowych dowodach na papieskie zaangażowanie w ratowanie Żydów
◊ W Rzymie odnaleziono pismo potwierdzające wkład Piusa XII w ratowanie Żydów. Chodzi o notę z diariusza rzymskiego klasztoru sióstr augustianek pod wezwaniem św. Czterech Męczenników. W listopadzie 1943 r. klasztorna kronikarka zapisała: „Ojciec Święty pragnie ocalić swe dzieci, także Żydów, i nakazuje, aby w klasztorach udzielano tym prześladowanym gościny”. Do noty dołączona jest lista 24 osób przyjętych – jak zaznaczono – zgodnie z wolą Papieża. „Dokument jest rzadkim świadectwem” – powiedział Radiu Watykańskiemu ks. Peter Gumpel SJ, relator w procesie kanonizacyjnym Piusa XII.
P. Gumpel SJ: Chodzi o dokument, który otrzymałem osobiście od sióstr augustianek: pisemny i dlatego ważny. Nie jest to jedyne takie świadectwo. Istnieje wiele ustnych przekazów, nie tylko sióstr czy księży, ale i innych ludzi. Brak jednak współczesnych relacji na piśmie. Dało to niektórym okazję do powtarzania ataków na Piusa XII, kontestowania jego postawy i twierdzeń, jakoby nie było dokumentów na to, że cokolwiek zrobił podczas łapanki rzymskich Żydów 16 października 1942 r. Opinie te są całkowicie fałszywe. Trzeba pamiętać, że w czasach prześladowań i w sytuacji, jaka wówczas panowała w Rzymie, człowiek roztropny nie zostawiał zbyt wielu śladów „czarno na białym”. Istniało niebezpieczeństwo, że mogłyby one wpaść w ręce wroga, co z kolei przyniosłoby większą szkodę Kościołowi katolickiemu. Pius XII realizował swe dzieło ratowania, poświadczone także w wielu źródłach hebrajskich, przez osobistych wysłanników. Posyłał księży do różnych instytucji i domów katolickich w Rzymie – uniwersytetów, seminariów, parafii, klasztorów żeńskich czy domów zakonnych – z przesłaniem: „Otwórzcie drzwi wszystkim prześladowanym przez nazistów”. W pierwszej kolejności odnosiło się to do Żydów.
- Skąd więc się bierze ten opór w uznaniu udowodnionej już prawdy historycznej?
P. Gumpel SJ: Mamy do czynienia z ludźmi, którzy wyszukując kruczków twierdzą: „Uwierzymy w pomoc Piusa XII Żydom tylko jeśli będziemy mieli dowód na piśmie”. Tymczasem istnieją dwa dokumenty pisemne. Pierwszy wysłany został do ordynariusza Asyżu, bp. Nicoliniego, który pokazał go swemu współpracownikowi, ks. Brugnazziemu. Obaj zresztą otrzymali później z Yad Vashem odznaczenia „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Tu w Rzymie mamy natomiast dokument z kroniki mniszek augustianek. Powtarzam: to kolejny dowód, użyteczny w stosunku do tych, którzy uporczywie oczerniają Piusa XII, atakując tym samym Kościół katolicki.
- Czy ten kolejny dowód może przyczynić się do postępu procesu kanonizacyjnego?
Ks. P. Gumpel SJ: Mam taką nadzieję! Ostatnie wydarzenie w procesie kanonizacyjnym Piusa XII miało miejsce 9 maja 2007 r. 13 kardynałów i biskupów tworzących najwyższy trybunał w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych jednomyślnie opowiedziało się wtedy w głosowaniu za heroicznością cnót Piusa XII. Od tego momentu czekamy na podpisanie dekretu przez Jego Świątobliwość.
jp/ rv
Ziemia Święta: Benedykt XVI tematem zajęć szkolnych
◊ Ministerstwo Edukacji Izraela przeznaczyło 43 miliony szekli (równowartość ponad 8 milionów euro) na przeprowadzenie 500 godzin wykładowych poświęconych osobie Benedykta XVI, historii Kościoła oraz Watykanu. Lekcje zostały zaprogramowane we wszystkich katolickich szkołach w Izraelu. Podobna inicjatywa miała miejsce w 2000 roku, przed wizytą Jana Pawła II.
O. Ibrahim Faltas, proboszcz w Jerozolimie i delegat Kustodii Ziemi Świętej ds. szkół katolickich tłumaczy, iż rządowy projekt obejmuje 44 katolickie szkoły działające na terytorium Izraela, do których uczęszcza około 24 tys. chrześcijańskich i muzułmańskich uczniów.
Przedstawiciel Kościoła greckokatolickiego, najliczniejszej wspólnoty chrześcijańskiej w Ziemi Świętej (ok. 60 tys. wiernych), podkreśla, że ta inicjatywa jest znakiem konkretnych przygotowań do podróży papieskiej zaplanowanej na maj. Program edukacyjny ma szczególny wymiar wobec ostatnich wydarzeń w Gazie oraz głośnego skandalu wywołanego satyrycznym programem telewizji izraelskiej obrażającym chrześcijan i ich dogmaty wiary.
Według o. Eliasa Dawa, chrześcijanie Ziemi Świętej bardzo potrzebują wizyty Benedykta XVI oraz jego stanowczego głosu w obronie prawdy i sprawiedliwości.
W Ziemi Świętej o planowanej, ale jeszcze oficjalnie nie potwierdzonej pielgrzymce Papieża, mówi się coraz głośniej. Burmistrz Nazaretu Ramiz Jeraisi, w wywiadzie dla kanadyjskiej agencji prasowej powiedział, że Papież odwiedzi miasto Świętej Rodziny 14 maja i będzie celebrował Eucharystię w wzgórzu zwanym przez tradycję Urwiskiem.
J. Kraj OFM, Betlejem
Węgry: Kościoły o przemocy w kraju
◊ Wobec niepokojów społecznych na Węgrzech tamtejszy episkopat wezwał władze do zajęcia się rzeczywistymi problemami, a nie tymi, które się sztucznie tworzy i rozwiązuje poprzez media. Wśród pilnych potrzeb biskupi wskazują na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i społecznego, niezbędnej opieki zdrowotnej, troski o rodziny oraz wychowanie przyszłych pokoleń.
Episkopat zabrał głos 3 marca po pogrzebie dwóch Cyganów, którym nieznani sprawcy podpalili dom. Wcześniej Cyganie zabili tam rumuńskiego sportowca. Biskupi alarmują, że te wydarzenia to zaledwie szczyt góry lodowej całej serii aktów przemocy. W specjalnym oświadczeniu episkopat wyraża swe zaniepokojenie. Zauważa, że seria prowokacji ukazuje Węgrów jako rasistów, choć społeczeństwo takich postaw nie popiera. Zdaniem biskupów akty ekstremizmu nastawione są na odwrócenie uwagi od prawdziwych problemów. „Ludzie, którzy poświęcili całe życie budowaniu naszego kraju i to wegetując, podczas gdy państwo zatrzymywało dla siebie większą część owoców ich pracy, słusznie nie chcą być obecnie ofiarami forsowanego oszczędzania” – czytamy w oświadczeniu episkopatu Węgier.
Zdaniem obserwatorów u podstaw wydarzeń w „kraju bratanków” jest coraz bardziej krytyczna sytuacja gospodarcza. Rośnie tam bezrobocie. W niektórych regionach wiele osób żyje w biedzie dotykającej zarówno Węgrów, jak i tamtejszych Cyganów. W rozpaczy ludzie zaczynają kraść, wchodząc w konflikt z prawem. Węgierskie i cygańskie grupy przestępcze zabierają ludziom nawet domy, rzekomo „pożyczając” je na użytkowanie. Węgierscy biskupi alarmują, że pod kontrolą gangów znalazły już całe miejscowości, czy dzielnice miast. Wobec przemocy ludzie czują się bezbronni. Stąd apel do rządu, aby nie unikał odpowiedzialności i podjął działania zmierzające do zaradzenia sytuacji.
Oprócz episkopatu Węgier podobne apele wystosowali również tamtejsi luteranie i kalwini. Zdaniem tych drugich obecna sytuacja jest wynikiem kilkudziesięcioletniej serii zaniedbań i społecznej erozji, za którą największą odpowiedzialność ponoszą rządzący. Dlatego obecnie "trzeba działań naprawczych, które stawiałyby w centrum osobę ludzką i społeczeństwo, a nie egoistyczne cele obliczone na krótką metę” – napisał Gusztaf Bőlcskei, przewodniczący Rady Węgierskiego Kościoła Reformowanego.
jp/ magyarkurir.hu
Ekumeniczne wyzwania Kościoła w Europie Południowo-Wschodniej
◊ Ekumenizm to jedno z głównych wyzwań, jakim musi sprostać Kościół katolicki w Europie Południowo-Wschodniej. Tak wynika z wypowiedzi biskupów tego regionu, którzy w tych dniach przebywają w Turcji na pielgrzymce śladami św. Pawła zorganizowanej z inicjatywy Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). W spotkaniu biorą udział przedstawiciele episkopatów Albanii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Grecji, Mołdawii, Rumunii, międzynarodowej konferencji biskupów Serbii, Czarnogóry i Macedonii oraz Turcji. We wszystkich tych krajach katolicy stanowią mniejszość, niekiedy nawet „mniejszość w chrześcijańskiej mniejszości”. Ukazuje to ważność dialogu ekumenicznego, i to przede wszystkim na szczeblu lokalnym i praktycznym.
Niestety, różnie z tym bywa. Na przykład dominujące w Grecji prawosławie nie wykazuje większego zainteresowania kontaktami z katolikami. W krajach postkomunistycznych, jak Rumunia czy Mołdawia, wszystkie Kościoły borykają się z powszechnym zanikiem wartości religijnych i panującym konsumizmem. Z kolei w Bośni i Hercegowinie na relacjach wyznaniowych ciążą zaszłości polityczne i kwestie etniczne. Wszędzie sporym wyzwaniem duszpasterskim jest emigracja. Od Kościoła na terenie Południowo-Wschodniej Europy wymaga to ożywienia działalności ewangelizacyjnej – uważają tamtejsi biskupi.
tc/ rv, zenit
Bośnia i Hercegowina: odrodzenie monastycyzmu
◊ W Bośni i Hercegowinie odradza się życie monastyczne. Trapiści z opactwa Marija Zvijezda wznowili właśnie produkcję znanego niegdyś na całym świecie klasztornego sera. Przed nastaniem komunizmu klasztor ten był głównym ośrodkiem życia religijnego w kraju. Żyło w nim wówczas 200 mnichów. Dzisiaj trapistów jest tam na razie tylko pięciu. Stąd w produkcję sera zaangażowana jest również miejscowa Caritas. Do upadku opactwa przyczyniły się najpierw komunistyczne prześladowania, a potem wojna na Bałkanach. O. Zvonko Topic, przełożony wspólnoty jest jednak dobrej myśli. Już raz trapiści w Marija Zvijezda przeżyli swoje odrodzenie. Było to w 1870 r., kiedy wracali do Bośni po wielowiekowej tureckiej okupacji. Mamy już trzech postulantów, wspiera nas także miejscowy biskup Franjo Komarica – twierdzi opat bośniackich trapistów.
kb/ apic
Bp Zimowski z troską o ludziach dotkniętych kryzysem
◊ Troskę o ludzi dotkniętych kryzysem gospodarczym wyraził bp Zygmunt Zimowski w czasie wczorajszych uroczystości odpustowych ku czci św. Kazimierza - patrona miasta Radomia i diecezji radomskiej. W homilii wygłoszonej w bazylice św. Kazimierza ordynariusz radomski przypomniał, że największe koszty transformacji po 1989 r. ponieśli ludzie z najsłabszych grup społecznych, w tym pracownicy wielkich zakładów.
„Dziś te same grupy ludzi najboleśniej doświadczają skutków kryzysu finansowego i gospodarczego. Wpatrzeni w postać św. Kazimierza, królewicza, człowieka tak bardzo sprawiedliwego, z tego miejsca wzywamy zatem wszystkich, którzy pełnią służbę publiczną, by biorąc jego za wzór traktowali władzę jako powołanie i służbę w duchu sprawiedliwości społecznej” – powiedział bp Zimowski.
W czasie obchodów wręczono Ordery Świętego Kazimierza. Wyróżnienie otrzymały osoby najbardziej zasłużone dla Kościoła radomskiego.
R. Łączny, kai
Diecezjalne finały olimpiady teologicznej
◊ W niemal wszystkich polskich diecezjach odbyły się diecezjalne finały XIX Olimpiady Teologii Katolickiej. Uczniowie musieli wykazać się znajomością Pisma Świętego oraz dokumentów papieskich związanych z tematem „Otoczmy troską życie”.
„Całość olimpiady skupiła się wokół tematów bardzo współczesnych. I to było ułatwienie, bo sprawy te poruszane są w prasie czy telewizji. Chodzi o takie tematy jak aborcja, eutanazja – są one nam bliskie” – mówiła jedna z uczestniczek zmagań w Gnieźnie.
„Przede wszystkim czytałem, miałem też świadomość, że wiele pytań sprawdza pamięć, znajomość tekstów i ich treści” – stwierdził inny z uczniów.
„Religia jest dla mnie czymś ważnym i pragnę przez olimpiadę pogłębiać moją wiarę” – wyznała jedna z uczestniczek.
Finał XIX Olimpiady Teologii Katolickiej odbędzie się w dniach 17-19 kwietnia w Kaliszu. Nagrodą za I miejsce jest laptop. Dziesięciu laureatów może być też przyjętych bez egzaminów wstępnych na teologię, filozofię i pedagogikę.
R. Łączny, kai
Rzym: konferencja o ewolucji próbą dialogu ze światem nauki, a nie usiłowaniem nawracania badaczy
◊ Na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim trwa konferencja o ewolucji biologicznej. Pierwsze dwa dni obrad były poświęcone spojrzeniu na teorię ewolucji z punktu widzenia nauk przyrodniczych. Dziś po południu głos zabrali filozofowie. Jutro po południu i w sobotę rano będzie natomiast mowa o teologicznych aspektach ewolucji. Jak twierdzi ks. Tomasz Trafny, współorganizator konferencji z ramienia Papieskiej Rady ds. Kultury, do Rzymu zaproszono najwybitniejszych biologów, filozofów i teologów. Wbrew temu, co podają media, w konferencji tej nie chodzi o to, by przekonać jej uczestników do chrześcijańskiego widzenia świata, lecz o otwarcie szerokiej płaszczyzny dialogu i współpracy.
„Można odnieść wrażenie, że Kościół chce nagle pogodzić teorię ewolucji z teologią, z wiarą... Kościół nie chce tutaj zrobić niczego takiego – powiedział Radiu Watykańskiemu ks. Trafny. – Nie chodzi tutaj o żaden łatwy kompromis. Chodzi o to, by spotkały się intuicje różnych nauk i żeby rozpocząć dialog, zobaczyć czy jest on w ogóle możliwy w obszarze takiego interdyscyplinarnego spotkania. ...I czy jesteśmy w stanie mówić do siebie w sposób szczery, bez ideologizowania zarówno badań przyrodniczych, jak i refleksji filozoficznej czy teologicznej”.
Jak podaje ks. Trafny, obecne spotkanie na Uniwersytecie Gregoriańskim stanowi tylko jeden z elementów większego programu Papieskiej Rady ds. Kultury. Trwająca od wtorku konferencja była poprzedzona tygodniowymi warsztatami o ewolucji. Natomiast w listopadzie na amerykańskim Notre Dame University odbędzie się kolejna konferencja, na której ewolucja będzie analizowana z punktu widzenia filozofii i teologii.
kb/ rv
Prawosławni na forum OBWE w sprawie dyskryminacji chrześcijan
◊ Przedstawiciele rosyjskiego prawosławia wezwali Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie do przeciwstawienia się dyskryminacji chrześcijan. Występując podczas panelu w wiedeńskiej siedzibie OBWE prawosławny biskup Wiednia i całej Austrii, Hilarion Ałfiejew, oraz zastępca przewodniczącego Wydziału Kontaktów Zewnętrznych Patriarchatu Moskiewskiego, Wsiewołod Czaplin, wskazali miejsca, w których ich zdaniem prześladowani są chrześcijanie. Dyskusja panelowa poświecona była właśnie tej tematyce.
Hilarion Ałfiejew wskazał na Turcję, Kosowo i północną część Cypru jako miejsca prześladowań chrześcijan. Wezwał Władze OBWE do prowadzenia stałego monitoringu tych terenów i wpłynięcia na zmianę sytuacji wspólnot chrześcijańskich.
Protojerej Wsiewołod Czaplin, wchodzący w skład Konsultacyjnej Rady ds. Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka przy OBWE, wyraził przekonanie, że „państwowy system edukacji powinien uszanować światopogląd uczniów z rodzin chrześcijańskich”. Powołał się na różne dokumenty, w których społeczność międzynarodowa zobowiązała się do utwierdzania wolności chrześcijan w takim stopniu, w jakim cieszą się nią wyznawcy innych religii. „Poparcie to – podkreślił – ma dotyczyć możliwości publicznego wyrażania poglądów w sferze polityki, ekonomii i kultury”. Rosyjski duchowny prawosławny zwrócił uwagę na rosnącą liczbę zamachów na chrześcijańskie budowle sakralne i symbole religijne.
W panelu uczestniczyli przedstawiciele państw członkowskich OBWE oraz Kościołów, struktur międzynarodowych i środowiska naukowego organizacji pozarządowych.
OBWE jest największą regionalną organizacją bezpieczeństwa. Tworzy ją 56 państw, których terytoria rozciągają się od Vancouveru po Władywostok. Celem OBWE jest umacnianie bezpieczeństwa i współpracy na obszarze działania w trzech wymiarach bezpieczeństwa: polityczno-wojskowym, gospodarczo-ekologicznym i humanitarnym.
W. Raiter, Moskwa
Dziennik 5.03.2009 - wersja dźwiękowa
◊ Słuchaj: 
Biuletyn Radia Watykańskiego jest rozsyłany gratis na adresy abonentów. Jak dokonać prenumeraty lub jak z niej zrezygnować informujemy na stronie www.radiovaticana.va/polski
© Radio Watykańskie 2009 - wszelkie prawa zastrzeżone