 |  |
21/02/2011
Stolica Apostolska: tegoroczne kanonizacje 23 października
◊ Troje błogosławionych zostanie zaliczonych w poczet świętych. Ich kanonizacja odbędzie się 23 października. Decyzję w tej sprawie podjęli kardynałowie na zwyczajnym konsystorzu publicznym, któremu przewodniczył Papież. Wśród nowych świętych znajdzie się dwóch Włochów – biskup i kapłan – oraz hiszpańska zakonnica. Wszyscy troje żyli na przełomie XIX i XX wieku.
Z trojga tegorocznych świętych postać najbardziej znana to ks. Alojzy Guanella, beatyfikowany przez Pawła VI w 1964 r. Ten kapłan diecezjalny poświęcił się pracy z dziećmi, zwłaszcza niepełnosprawnymi psychicznie lub fizycznie, oraz z młodzieżą, chorymi i ubogim. W tym celu założył zgromadzenia Córek Najświętszej Maryi Panny od Opatrzności i księży Sług Miłosierdzia, które kontynuują jego dzieło w różnych krajach, prowadząc liczne ośrodki opieki. Dwoje dalszych błogosławionych wyniósł do chwały ołtarzy w 1996 i 2003 r. Jan Paweł II. Oni również byli założycielami zgromadzeń zakonnych. Arcybiskup Parmy na północy Włoch, Gwidon Maria Conforti, dał początek misjonarzom św. Franciszka Ksawerego, głoszącym Ewangelię w wielu krajach świata, m.in. w Chinach. Natomiast s. Bonifacja Rodríguez de Castro utworzyła Zgromadzenie Służebnic św. Józefa, troszczące się zwłaszcza o żyjące w ciężkich warunkach robotnice.
Dzisiejszy konsystorz podjął też decyzję o przeniesieniu sześciu kardynałów diakonów do grupy kardynałów prezbiterów. Jednym z nich jest kard. Zenon Grocholewski, prefekt Kongregacji Edukacji Katolickiej. Równocześnie jego rzymska diakonia św. Mikołaja in Carcere stała się czasowo (pro hac vice) tytularnym kościołem prezbiterialnym. Do rangi kardynała prezbitera został też podniesiony dawny dyrektor Radia Watykańskiego, później odpowiedzialny za organizację papieskich podróży kard. Roberto Tucci SJ. Ponadto tytuł prezbitera otrzymał dotychczasowy kardynał protodiakon Agostino Cacciavillan. W związku z tym protodiakonem, czyli najstarszym stażem kardynalskim w grupie diakonów, jest odtąd kard. Jean-Louis Tauran. Stoi on na czele Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego. Benedykt XVI zatwierdził francuskiego purpurata na tym stanowisku. Do jego zadań należy m.in. ogłoszenie wyboru Papieża. Kardynałowie prezbiterzy mają honorowe pierwszeństwo przed kardynałami diakonami.
ak/ rv
Papież pomógł ofiarom huraganu w Kostaryce
◊ Wdzięczność Papieżowi za pomoc udzieloną Kostaryce po listopadowym huraganie Tomás wyraził 20 lutego tamtejszy minister spraw zagranicznych René Castro. Podkreślił on głęboką wymowę, jaką miał ten gest solidarności z ofiarami klęski żywiołowej, która spowodowała tam m.in. śmierć 23 osób. Benedykt XVI przekazał wówczas Kostarykanom 30 tys. dolarów. Huragan Tomás objął wówczas również Haiti, będąc jednym z trzech nieszczęść, jakie dotknęły w ubiegłym roku ten karaibski kraj.
ak/ efe
Egipt przywróci ambasadora przy Stolicy Apostolskiej
◊ Egipskie władze postanowiły przywrócić do Watykanu swego ambasadora – poinformowało tamtejsze ministerstwo spraw zagranicznych. Lamia Mekheimar została odwołana do Kairu po tym, jak Benedykt XVI zareagował na rzeź prawosławnych Koptów w Aleksandrii. W noworocznym zamachu zginęło 23 wiernych przybyłych do kościoła na liturgię. Apel o obronę chrześcijańskiej mniejszości w Egipcie tamtejsze władze odebrały jako „niedopuszczalną ingerencję” oraz atak na islam. Po spotkaniu Papieża z korpusem dyplomatycznym, w czasie którego Ojciec Święty ponownie poruszył ten temat, Egipt wycofał swego ambasadora. Dialog ze Stolicą Apostolską zerwał też kairski Uniwersytet Al-Azhar, który stanowi najwyższy autorytet religijny w sunnickim islamie.
Jak ogłosił wczoraj rzecznik prasowy tamtejszego ministerstwa spraw zagranicznych Hossam Zaki, Egipt postanowił przywrócić swego dyplomatę. Zadecydowały o tym pozytywne sygnały, jakie w ostatnim czasie docierały do Egiptu ze strony wysokich przedstawicieli Stolicy Apostolskiej. Formalnie rzecz biorąc egipska ambasador powróci do Rzymu na wniosek nuncjusza apostolskiego w Kairze, abp. Michaela Fitzgeralda, który poprosił o wznowienie wzajemnego dialogu i zakończenie sporu. „Wziąwszy pod uwagę niedawny rozwój wydarzeń, postanowiliśmy pozytywnie rozpatrzyć tę prośbę. Lamia Mekheimar powróci do Rzymu w najbliższą środę” – oświadczył Hossam Zaki.
Dodajmy jeszcze, że relacje między Papieską Radą ds. Dialogu Międzyreligijnego i Uniwersytetem Al-Azhar nadal pozostają zamrożone.
kb/ rv, afp, ansa
Tunezja: msza żałobna za zamordowanego misjonarza
◊ Odkrycie prawdy na temat motywów zabójstwa księdza Marka Rybińskiego ma zasadnicze znaczenie dla przyszłości Tunezji. Wskazał na to katolicki arcybiskup Tunisu Maroun Lahham, który przewodniczył 20 lutego Mszy za zamordowanego misjonarza. W liturgii sprawowanej na przedmieściach stolicy uczestniczyła miejscowa Polonia, a także Tunezyjczycy. Wśród nich byli m.in. uczniowie i nauczyciele ze szkoły, w której pracował ks. Marek. Przy wejściu do kościoła ustawiono zdjęcie zmarłego zamordowanego misjonarza. Wspominano go, jako człowieka dialogu i ogromnego serca. Wskazano, że jego śmierć dotknęła wszystkich. Apelowano zarazem o szybkie wyjaśnienie przyczyn mordu, co jak wskazano jest konieczne dla dalszego budowania pokojowej przyszłości Tunezji.
bz/ rv
Libia: wyznawcy Chrystusa na razie bezpieczni
◊ Aby rozwiązać napiętą sytuację w Libii, pogrążonej w protestach przeciw reżimowi Muammara Kadafiego, wystarczyłoby ustąpić i zrobić krok dalej – powiedział wikariusz apostolski Trypolisu. Bp Giovanni Martinelli OFM uważa, że obie strony konfliktu mogą się pogodzić, dając dowody otwartości i tolerancji. W konflikcie na ulicach Libii zginęły już setki osób. Bp Martinelli zauważył, że media nazwały libijskie zamieszki „konfliktem o mieszkania dla młodych muzułmanów”. Młodzi ludzie mają bowiem spore problemy ze znalezieniem domu i założeniem rodziny. Tym samym popadają też w trudności religijne, gdyż nie mogą sprostać muzułmańskiemu nakazowi małżeństwa. Wywołuje to ich dużą frustrację i odpowiedź, jaką można obserwować na ulicach – powiedział wikariusz apostolski Trypolisu.
„Libia nie jest krajem biednym, tak jak Egipt czy Tunezja – powiedział Radiu Watykańskiemu wikariusz apostolski Trypolisu. – Żądania, jakie ludzie stawiają w protestach, są uzasadnione. Młodzi upominają się o posiadanie mieszkania, lepszego zarobku czy miejsca pracy. Wszystko to jest słuszne, a Libia, w porównaniu z innymi państwami afrykańskimi, ma możliwości, by im w jakiś sposób sprostać, ponieważ jest krajem w dobrej sytuacji ekonomicznej. Stąd zapewne rodzi się kryzys młodych, którzy widzą, że państwo im nie pomaga. Niemniej uciekanie się przez nich do przemocy nie jest zgodne ze sprawiedliwością.
Natomiast jeśli chodzi o Kościół, nie odnotowano szczególnych trudności. Jedyny problem występuje w Bengazi, gdzie są wspólnoty zakonnic, które z wielkim oddaniem pracują w szpitalach. Siostry zamierzają pozostać, by w tym trudnym czasie nieść pomoc potrzebującym. Odpowiedzialni za służbę zdrowia i ludzie miejscowi są im bardzo wdzięczni. Także księża trwają na służbie w parafiach, gdzie pracują przede wszystkim wśród imigrantów z Filipin. Również oni chcą pozostać, dopóki będzie to możliwe, by służyć Libijczykom” – mówił abp Martinelli.
se/rv
Indie: protesty po sfałszowanym raporcie o pogromach chrześcijan
◊ W południowoindyjskim stanie Karnataka od kilku dni trwają protesty chrześcijan przeciw kłamliwemu raportowi, który zakończył dochodzenie w sprawie napaści na kościoły w roku 2008. Na ulice Mangaluru wyszło 50 tys. chrześcijan - katolików i protestantów. Wśród nich było wielu duchownych. Protestujący maszerowali w milczeniu z ustami przewiązanymi czarnymi przepaskami i trzymając w rękach czarne flagi. Półtoragodzinny marsz protestacyjny zakończył się na głównym placu Mangaluru.
Protestowali przeciw zakłamanemu raportowi podsumowującemu ponad dwuletnie dochodzenie w sprawie ataków na kościoły, jakie miały miejsce w 2008 r. w Karnatace. W dokumencie nie wymieniono sprawców antychrześcijańskich napaści i wandalizmu. Pominięto także udział w atakach członków dwóch hinduskich ugrupowań fundamentalistycznych, a winą za wybuch zajść obarczono częściowo chrześcijan. Ks. Babu Joseph, rzecznik episkopatu Indii, wyjaśnia: „Ludzie zrozumieli, że ten raport z całą pewnością nie był uczciwy i nie oddawał prawdy o tym, co się stało”.
Protestujący chrześcijanie domagali się, by śledztwo przejęło teraz Centralne Biuro Śledcze, instytucja dochodzeniowa budząca w Indiach największe zaufanie. Na ręce szefa policji w Mangalurzue złożyli także memorandum, w którym zażądali wycofania spraw karnych przeciw ofiarom napaści oraz zidentyfikowania sprawców ataków na kościoły i podjęcia wobec nich działań prawnych. Protestujący upominali się ponadto o odszkodowania dla osób i instytucji poszkodowanych podczas pogromów.
Protesty oraz memorandum przypomniały, że pogwałcono gwarantowane Konstytucją prawo mniejszości do wolności religijnej oraz swobodnego sprawowania kultu religijnego. Stanem Karnataka rządzi ultrahinduistyczna Indyjska Partia Ludowa.
E. Dziuk, Delhi
Europejskie Kościoły do UE: dość milczenia o prześladowanych chrześcijanach
◊ Kościoły Europy domagają się od Unii Europejskiej, by dała światu jasny sygnał w sprawie prześladowania chrześcijan. Wczoraj w Belgradzie zakończyło się wspólne posiedzenie dwóch organizmów zrzeszających przedstawicieli katolickich episkopatów (CCEE) oraz Kościołów niekatolickich (KEK) na Starym Kontynencie. Wystosowali oni list do szefowej dyplomacji Unii Europejskiej Catherine Ashton. Domagają się, by los wyznawców Chrystusa został podjęty na najbliższym spotkaniu ministrów spraw zagranicznych oraz by Unia zaangażowała się w obronę wolności religijnej na całym świecie. Ze względu na potrzebę bezzwłocznych działań w obronie zagrożonych chrześcijan na Bliskim Wschodzie nie można przemilczać ich prześladowań – napisali przedstawiciele europejskich Kościołów.
kb/ rv, sir
Słowacja: biskupi o obronie wolności religijnej na świecie
◊ O obronę prześladowanych chrześcijan zaapelowali do wspólnoty międzynarodowej słowaccy biskupi. W sposób szczególny zwrócili uwagę na trudną sytuację chrześcijan na Bliskim Wschodzie.
„Obserwując przemoc stosowaną wobec braci chrześcijan, ich codzienne upokorzenia za wierność Chrystusowi i swoim przekonaniom – czytamy w oświadczeniu biskupów – wyrażamy naszą solidarność z prześladowanymi. Cały Kościół słowacki modli się za nich a teraz z całą mocą wzywamy wspólnotę międzynarodową do podjęcia bardziej skutecznych działań w obronie wolności religijnej i praw każdego człowieka do wolności sumienia”.
Swój apel episkopat adresuje szczególnie do przebywających dzisiaj w Brukseli ministrów spraw zagranicznych państw Unii Europejskiej, by przyjęli oczekiwaną już od dłuższego czasu, jednoznaczną deklarację w tej sprawie. Biskupi spodziewają się, że Unia podejmie wreszcie aktywne działania w obronie prześladowanych chrześcijan w Iraku i gdzie indziej. Swój apel biskupi kończą życzeniem skierowanym do osób kreujących zagraniczną politykę Republiki Słowackiej: „Sprawę obrony wolności religijnej na świecie trzeba zawsze zaliczać do niezbędnych i pierwszoplanowych”.
ks. S. Ługowski, Słowacja
Irlandia: liturgia pokutna w Dublinie
◊ Głębokie wrażenie, u niektórych wprost poczucie wewnętrznego wyzwolenia wywołało wczorajsze półtoragodzinne nabożeństwo pokutne w katedrze stolicy Irlandii. Modlitwom o przebaczenie nadużyć seksualnych księży i krycia winnych przez władze kościelne przewodniczyli arcybiskup Dublina Diarmuid Martin i papieski wizytator irlandzkiego Kościoła, kard. Sean O’Malley z Bostonu. Liturgię w dużej części przygotowały same ofiary tych niegodnych czynów. Wpisuje się to w proces odnowy Kościoła Zielonej Wyspy, zalecony listem Benedykta XVI do katolików Irlandii.
ak/ dublindiecese, irishtimes, reuter
Warszawa: modlitwa pod ambasadą Tunezji
◊ Grupa kilku osób zebrała się dziś w południe pod ambasadą Tunezji w Warszawie, aby oddać hołd zamordowanemu w Tunisie salezjaninowi ks. Markowi Rybińskiemu.
Do trwających w milczeniu warszawian wyszedł ambasador Tunezji, Béchir Chebaane, który w imieniu swego narodu złożył Polakom kondolencje z powodu śmierci zakonnika. „Jesteśmy naprawdę zasmuceni tym strasznym wydarzeniem” – powiedział ambasador. Zapewnił, że zbrodnia ta nie pozostanie bez odpowiedzi, a jej sprawcy z pewnością zostaną ukarani.
Pod ambasadą zapalone zostały znicze, a zebrani odmówili krótką modlitwę.
R. Łączny, KAI
Gniezno: Caritas z pomocą ofiarom przemocy
◊ W Polsce rozpoczął się Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw. W akcję włącza się również Kościół.
W tym roku specjaliści dyżurują w utworzonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości Ośrodkach Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem, prowadzonych przez organizacje pozarządowe. W Gnieźnie taki ośrodek działa w Caritas. Mówi ks. Krzysztof Stawski, zastępca dyrektora gnieźnieńskiej Caritas.
„Zapraszamy wszystkich, którzy czują się pokrzywdzeni przestępstwem, do skorzystania z darmowej pomocy prawników, psychologów, kuratorów sądowych, wszystkich, którzy mogą jakoś nakierować pomoc. Przez wiele lat zwracano uwagę tylko na tych, którzy weszli w konflikt z prawem, byli przestępcami, natomiast pokrzywdzeni zostawali gdzieś na boku. Od kilku lat zwraca się uwagę właśnie na tych ludzi” – powiedział ks. Stawski.
Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw potrwa do 26 lutego.
R. Łączny, KAI
Liturgiści zamieszali architektom w głowie – uważa nestor włoskiej architektury
◊ Trzymajmy się wytycznych Soboru i Papieża Ratzingera – apeluje do współczesnych architektów i liturgistów Paolo Portoghesi, twórca postmodernistycznego nurtu w architekturze. We Włoszech nie ustają polemiki na temat nowych kościołów. Powodem jest cała seria nowoczesnych świątyń, budowanych pod patronatem tutejszego episkopatu w nowych rezydencjalnych dzielnicach wielkich miast. Ich budowa to dla tutejszego Kościoła spore obciążenie finansowe. Stąd różne inicjatywy, mające skłonić do hojności zarówno wielkich sponsorów, jak i zwykłych wiernych. Jedną z nich były słynne koncerty bożonarodzeniowe w Watykanie. Okazuje się jednak, że efekt końcowy nie zaspokaja oczekiwań wielu katolików. Choć przygotowanie projektów nowych świątyń powierza się największym sławom włoskiej architektury, ich pomysły nie zawsze idą w parze z wrażliwością wiernych. Debaty na ten temat toczą się dziś zarówno we włoskich mediach, jak i w wąskim gronie specjalistów. Dla tych ostatnich przygotowywana jest w Mediolanie wystawa poświęcona czterem kontrowersyjnym świątyniom, które zostały oddane do użytku w ostatnim czasie. Znajdują się one na peryferiach Rzymu, w Modenie i Perugii.
Do tej gorącej debaty na temat nowych kościołów włączył się również ostatnio nestor włoskiej architektury, a zarazem wybitny historyk sztuki Paolo Portoghesi. W watykańskim dzienniku L’Osservatore Romano opublikował on artykuł, w który dokonuje krytycznej analizy projektu kościoła Jezusa Odkupiciela w Modenie. Portoghesi nie kwestionuje zawodowych umiejętności architekta, bo te, jego zdaniem, nie podlegają dyskusji. Autorowi projektu Maurowi Galantino, jak i współpracującemu z nim liturgiście ks. Giuseppe Arosio, Portoghesi zarzuca jednak kompletny brak rozumienia, czym jest w katolicyzmie przestrzeń sakralna.
Jak się okazuje, architektom zamieszał w głowie posoborowy kryzys, a dokładniej taki sposób interpretowania Vaticanum II, który widzi w nim zerwanie z kościelną tradycją. Na to właśnie powołuje się sam twórca kościoła w Modenie. Moja idea przestrzeni sakralnej wyrasta z Soboru, który zmienił wielowiekową tradycję – broni się Mauro Galantino. Według jego interpretacji soborowych postanowień, wierni i kapłan mają tworzyć nierozłączną całość, a w kościele powinni się poczuć jak za stołem przy Ostatniej Wieczerzy. Dlatego w jego kościele siedzą w dwóch sektorach rozmieszczonych na przeciwko siebie, tak że przez całą liturgię patrzą sobie prosto w oczy.
To właśnie takie zamknięcie przestrzeni sakralnej do samych wiernych, brak otwarcia na transcendencję, wspólnej orientacji zgromadzenia i kapłana w jednym kierunku najbardziej wadzi Portoghesiemu. W jego odczuciu kościół taki został pozbawiony swej najbardziej charakterystycznej cechy. Świątynia ta „jest piękną aulą konferencyjną, w której nic nie przywołuje transcendencji ani pielgrzymowania modlącego się ludu do zbawienia” – pisze Portogesi. Liturgiści i architekci, którzy o tym zadecydowali, postanowili zerwać z wielowiekową tradycją, nie licząc się z tym, czego naprawdę oczekuje od nich Kościół, jego oficjalne nauczanie.
Okazuje się, że Paolo Portoghesi, nestor włoskiej architektury, jest doskonałym znawcą zarówno dokumentów soborowych, jak i nauczania obecnego Papieża oraz jego wcześniejszych publikacji na temat architektury sakralnej, a w szczególności książki „Duch liturgii”. Przypomina on, że zachowanie ciągłości z tradycją i powściągliwość w innowacjach zalecał już sam Sobór właśnie w konstytucji o liturgii, gdy podkreślał, że „nowości należy wprowadzać tylko wtedy, gdy tego wymaga prawdziwe i niewątpliwe dobro Kościoła, z zastrzeżeniem jednak, że nowe formy będą niejako organicznie wyrastać z form już istniejących” (Sacrosanctum concilium, 23).
Dla jasności powiedzmy, że wnętrze kościoła, którego analizy podjął się Portoghesi, przypomina halę sportową z boiskiem. Wierni są rozmieszczeni na dwóch przeciwległych trybunach. W miejscu jednej bramki znajduje się ołtarz, w miejscu drugiej ambona. Pomiędzy nimi pusta przestrzeń. Krzyż, jedyny element ikonografii, został usytuowany nieopodal ołtarza. Elementem spajającym jest pusta przestrzeń, przez którą przechodzi celebrans po zakończeniu liturgii słowa. W praktyce wierni są zmuszeni patrzeć na ludzi siedzących na przeciwko, zerkając raz w lewo, raz w prawo, w zależności od tego, gdzie toczy się akcja liturgiczna.
Portoghesi przypomina, że takie rozbicie przestrzeni liturgicznej zostało stanowczo potępione przez Benedykta XVI w adhortacji apostolskiej Sacramentum caritatis. „Ważnym składnikiem sztuki sakralnej jest niewątpliwie architektura kościołów – przyznaje w niej Papież. – Powinna ona zachować jedność poszczególnych elementów prezbiterium: ołtarza, krucyfiksu, tabernakulum, ambony” (n. 41). Rozproszenie przestrzeni sakralnej wpisuje się natomiast w posoborowe tendencje, które dążyły do dynamizacji liturgii, wyeksponowania ambony na równi z ołtarzem oraz do usytuowania wiernych wokół ołtarza, czego domagał się w szczególności niemiecki ruch innowacji liturgicznych – zauważa Portoghesi.
Włoski architekt sam opowiada się natomiast za wyraźną orientacją kościołów, proponowaną przez Josepha Ratzingera w jego książce „Duch liturgii” . Cytując przyszłego Papieża przypomina, że zgodnie z najdawniejszą tradycją zgromadzenie liturgiczne nie tworzy zamkniętego kręgu, ludzie nie patrzą na siebie nawzajem, lecz jako lud Boży w drodze idą na Wschód, w kierunku Chrystusa, których wychodzi im naprzeciw. „Wspólna orientacja zgromadzenia na Wschód w czasie modlitwy eucharystycznej to bynajmniej nie sprawa drugorzędna, lecz zasadnicza” – podkreśla włoski architekt powołując się na opinię Josepha Ratzingera.
W jego przekonaniu współcześni liturgiści i architekci powinni się jeszcze wiele nauczyć z bardzo precyzyjnego nauczania Kościoła o przestrzeni sakralnej. Reewangelizacja dokonuje się bowiem również poprzez kościoły pisane przez małe „k” – zauważa Portoghesi. Wymaga to zarazem twórczej innowacji, jak i uważnego patrzenia na tradycję, która bynajmniej nie jest postawą zachowawczą, lecz przekazem dziedzictwa, które jest w stanie zaowocować również w przyszłości – pisze włoski architekt.
Artykuł, którym włączył się w gorącą debatę nad nowymi kościołami we Włoszech, kończy on stwierdzeniem: „Kościół w Modenie to ewidentny dowód na to, że estetyczne walory architektury nie wystarczą, by jakaś przestrzeń stała się kościołem, miejscem pomagającym wiernym poczuć się żywymi kamieniami świątyni, której kamieniem węgielnym jest sam Chrystus”.
kb/ rv, l’osservatore romano, corriere della sera
Magazyn w poniedziałek
◊ Posoborowy zamęt zamieszał architektom w głowie. Stąd nowe katolickie świątynie, które w niczym nie przypominają kościołów – uważa nestor włoskiej architektury Paolo Portoghesi. Artykułem w L’Osservatore Romano włączył się on w gorącą debatę na temat kontrowersyjnych nowych kościołów. O jego poglądach w tej kwestii powiemy w drugiej części programu. Wcześniej aktualności watykańskie oraz informacje na temat oryginalnych inicjatyw chrześcijan ewangelicznych, które stają się coraz większym wyzwaniem dla Kościoła katolickiego.
Słuchaj: 
Dziennik 21.02.2011 - wersja dźwiękowa
◊ Słuchaj:
Biuletyn Radia Watykańskiego jest rozsyłany gratis na adresy abonentów. Jak dokonać prenumeraty lub jak z niej zrezygnować informujemy na stronie www.radiovaticana.va/polski
© Radio Watykańskie 2011 - wszelkie prawa zastrzeżone