 |  |
13/12/2012
Papież do nowych ambasadorów o potrzebie edukacji zgodnej z prawdą
◊ Do dzisiejszego kryzysu edukacji nawiązał Benedykt XVI, przyjmując na wspólnej audiencji sześciu nowych ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej, którzy złożyli listy uwierzytelniające. Reprezentują oni trzy kraje afrykańskie: Gwineę, Zambię i – jedyna w tym gronie kobieta – Niger, dwa państwa azjatyckie: Tajlandię i Sri Lankę oraz Saint Vincent i Grenadyny na Karaibach. Każdy jest równocześnie ambasadorem lub przedstawicielem przy instytucjach ONZ w którymś z krajów europejskich, gdzie stale zamieszkuje. Dodajmy, że rozpoczynających misję dyplomatyczną ambasadorów, którzy rezydują stale w Rzymie, Ojciec Święty przyjmuje zawsze indywidualnie.
„Zachęcam wasze rządy, by odważnie przyczyniały się do postępu ludzkości, sprzyjając edukacji nowych pokoleń przez popieranie zdrowej antropologii – mówił Papież. – Jest ona konieczną podstawą dla każdej autentycznej edukacji, zgodnej ze wspólnym dziedzictwem naturalnym. Praca nad tym może wyjść od poważnej refleksji nad różnymi problemami waszych poszczególnych krajów, gdzie pewne opcje polityczne czy ekonomiczne mogą skrycie podkopywać wasze własne dziedzictwa antropologiczne i duchowe. Kształtowały się one powoli poprzez wieki na podstawach, które respektują istotę osoby ludzkiej w jej złożonej rzeczywistości, pozostając jednak w pełnym współbrzmieniu z całością wszechświata. Zachęcam ponadto wasze rządy, by miały odwagę pracować nad konsolidacją autorytetu moralnego rozumianego jako wzywanie do życiowej konsekwencji. Jest on konieczny do prawdziwej i zdrowej edukacji młodych pokoleń”.
Papież zwrócił uwagę, że nie można nigdy negować ani pomijać prawa do edukacji w duchu słusznych wartości. Obowiązku wychowywania do nich nie mogą modyfikować żadne wewnętrzne czy ponadnarodowe interesy polityczne. Dlatego konieczne jest wychowywanie do prawdy. „Dziś mówienie prawdy stało się podejrzane, pragnienie życia nią uważa się przestarzałe, a promowanie jej wydaje się próżnym wysiłkiem. Jednak przyszłość ludzkości zależy też od relacji, jaką dzieci i młodzież mają do prawdy” – powiedział Benedykt XVI. Wskazał, że chodzi o prawdę o człowieku i stworzeniu oraz o instytucjach. Młodych trzeba dziś wychowywać do zrozumienia sensu wysiłku i wytrwałości w trudnościach. W przemówieniu do nowych ambasadorów Ojciec Święty przypomniał też stały wkład, jaki w edukację w ich krajach wnosi zgodnie ze swą misją Kościół.
ak/ rv
Chiny-Watykan: usunięcie biskupa nadużyciem władzy
◊ Nadużycie władzy godzące w jedność Kościoła – tak sekretarz watykańskiej Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów nazwał usunięcie z urzędu biskupa-koadiutora Szanghaju. Chodzi o bp. Thaddeusa Ma Daqina, który w dniu swojej sakry – przyjmowanej za przyzwoleniem Ojca Świętego – nie zgodził się na to, by nakładali na niego ręce ekskomunikowani biskupi oraz odmówił sprawowania z nimi Eucharystii. Zaraz po święceniach zrezygnował też z członkostwa w Patriotycznym Stowarzyszeniu Katolików Chińskich, za którego pomocą władze w Pekinie chcą kierować Kościołem katolickim w Państwie Środka. Te działania nie spodobały się nieuznawanej przez Stolicę Apostolską Konferencji Biskupiej Kościoła Katolickiego w Chinach, która za karę zdjęła biskupa z urzędu i zakazała mu pełnienia jakiejkolwiek posługi.
„Ta konferencja biskupia nigdy nie została uznana przez Watykan i Papieża. Ponadto żaden episkopat nie ma prawa mianowania czy zdejmowania biskupa” – stwierdził abp Savio Hon Tai-fai. Sekretarz watykańskiej dykasterii misyjnej wskazał, że mamy do czynienia z nadużyciem władzy i, że „każdy, kto przyłożył do tego rękę, powinien się wytłumaczyć, dlaczego tak bardzo angażuje się w ranienie Kościoła i kościelnej komunii, zarówno w Chinach, jak i na świecie”.
Pochodzący z Hongkongu hierarcha zaapelował zarazem do wierzących na całym świecie, by podjęli modlitwę za uwięzionych w Chinach księży i biskupów oraz wszystkich ludzi cierpiących prześladowania za wiarę.
Komentując usunięcie z urzędu biskupa Szanghaju watykański rzecznik prasowy stwierdził, że „sytuacja w Chinach jest cały czas trudna. Biskupi i księża są izolowani i ograniczana jest ich wolność. Ludność poddawana jest naciskom i indoktrynowana”. W tej sytuacji wyraźnego braku wolności religijnej – dodał ks. Federico Lombardi – Kościół musi się stać głosem tych, którzy go nie mają”.
bz/ rv
Watykan: zakończenie kongresu o nowej ewangelizacji Ameryki
◊ Chrześcijanie powinni podejmować w walkę z niesprawiedliwościami w Ameryce, do których należą wykorzystywanie ubogich, nielegalny handel, niesłuszne prawa dotyczące migracji, przemoc na ulicach oraz rozbijanie rodzin. Mówił o tym kard. Marc Ouellet na zakończenie rzymskiego kongresu o nowej ewangelizacji w Ameryce.
Przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej odprawił Mszę wczoraj, w uroczystość Matki Bożej z Guadalupe. W homilii przypomniał o wielu bolączkach społecznych dręczących ten kontynent. Wymaga to od wierzących w Chrystusa zastosowania „odpowiedniej terapii, by wyeliminować śmiertelny wirus egoizmu, zawiści i wrogości”. Kanadyjski purpurat zaznaczył, że zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości i solidarności powinno bazować na łasce nawrócenia i pokuty. Wówczas nowa ewangelizacja będzie wsparta skutecznym świadectwem wiary, którego oczekują ubodzy.
tc/ rv
Ambasada Izraela przy Watykanie potępia antychrześcijański wandalizm
◊ Kolejne antychrześcijańskie akty wandalizmu w Izraelu potępiła ambasada tego kraju przy Stolicy Apostolskiej. Chodzi o napisy, które żydowscy ekstremiści pozostawili przedwczoraj na murach prawosławnego monasteru Krzyża w Jerozolimie i na zaparkowanych przy nim samochodach. Był to już drugi taki atak na ten klasztor i jeden z wielu skierowanych przeciw chrześcijańskim miejscom kultu w ostatnich miesiącach. Izraelska placówka dyplomatyczna przy Watykanie wyraziła „ubolewanie z powodu tego typu zachowania, całkowicie sprzecznego z wartościami i tradycjami Izraela”. Podobne oświadczenie wydał też w Jerozolimie premier Beniamin Netanyahu.
ak/ rv, sir
Szopka z Basilicaty na Placu św. Piotra
◊ W watykańskim biurze prasowym zaprezentowano bożonarodzeniową szopkę, jaka tradycyjnie powstaje na Placu św. Piotra. Nowość w tym roku to fakt, że jest ona darem włoskiego regionu Basilicata. Mają się tam znaleźć typowe elementy architektury i pejzażu tej krainy położonej na południu Półwyspu Apenińskiego. Autorem szopki jest tamtejszy artysta Francesco Artese, znany z licznych przedstawień malarskich Bożego Narodzenia, które wystawiał także w Polsce. Budował on też monumentalne szopki betlejemskie w plenerze, jednak watykańskie przedsięwzięcie będzie jak do tej pory największym.
Boże Narodzenie zostanie przedstawione na 150 m² powierzchni, a konstrukcja sięgać będzie 8 m wysokości. Szopka powstanie z elementów przypominających wizualnie tuf wulkaniczny, stosowany często we włoskim budownictwie wiejskim. Jej architektura ma harmonizować z tłem Bazyliki św. Piotra. Odpowiednio oświetlone wnętrze wypełni ponad sto 30-centymetrowych figur. Inauguracja dzieła odbędzie się w Wigilię Bożego Narodzenia po południu.
tc/ rv
Londyn: 11 anglikańskich zakonnic, w tym była pastorka, wybrały katolicyzm
◊ 11 anglikańskich zakonnic ogłosiło swą konwersję na katolicyzm. Jest wśród nich była pastorka s. Patricia Ann, która już wcześniej zrezygnowała po namyśle z kapłańskiej posługi. Jak zaznacza, jej przypadek w gronie anglikańskich kobiet-duchownych nie jest odosobniony.
Siostry-konwertytki należą do wspólnoty Maryi Panny w Wantage w hrabstwie Oxfordshire. Wyznanie wiary katolickiej złożą 1 stycznia i zostaną włączone do ordynariatu dla byłych anglikanów w Wielkiej Brytanii jako wspólnota Sióstr Najświętszej Maryi Panny. Dołączą do nich trzy inne zakonnice, które już wcześniej nawróciły się na katolicyzm. Przez pierwszych sześć tygodni po konwersji wspólnota będzie się uczyła katolickiego życia zakonnego w jednym z klasztorów benedyktyńskich. Dalszy los sióstr jest jednak niepewny. Muszą bowiem opuścić rodzimy klasztor, gdzie pozostało 30 zakonnic anglikańskich. Nie mają też żadnych środków do życia.
Jak wyznała przełożona klasztoru, s. Angela Winsome, która również zdecydowała się na konwersję, dyskusja nad przyjęciem wiary katolickiej rozpoczęła się we wspólnocie przed trzema laty. Przełomowym wydarzeniem było utworzenie przez Benedykta XVI ordynariatu. Był to proroczy gest, umożliwiający spełnienie pragnień wielu pokoleń anglikanów i katolików, którzy modlili się o zjednoczenie Kościoła – oświadczyła s. Winsome.
Zdaniem przełożonego brytyjskiego ordynariatu konwersja sióstr ma wielkie znaczenie symboliczne. Klasztor w Wantage zawsze bowiem odgrywał istotną rolę w Kościele anglikańskim. Powstał on z inspiracji Ruchu Oksfordzkiego, założonego przez bł. Johna Henry’ego Newmana, i zawsze modlił się o jedność chrześcijan – przypomniał ks. Keith Newton.
kb/ rv
Nazaret: konkurs biblijny dla młodych Galilejczyków
◊ W Nazarecie trwa od 7 grudnia krajowy konkurs biblijny dla dzieci i młodych chrześcijan z Galilei. Inicjatywa franciszkańskiej parafii przy bazylice Zwiastowania wpisuje się w program duszpasterski na Rok Wiary. Do konkursu mającego ekumeniczny charakter zgłosiło się około 500 uczestników w wieku od 9 do 35 lat. Kandydaci podzieleni na cztery kategorie wiekowe (9-12, 13-16, 17-25 i 26-35 lat) należą do różnych wspólnot chrześcijańskich. W pierwszej sesji konkurowały dzieci od 9 do 12 lat ze znajomości Ewangelii św. Marka.
Sesje konkursu biblijnego odbywają się w każdy piątek w Ośrodku Duszpasterskim św. Antoniego w Nazarecie. Zmagania konkurentów oceniają wybrani jurorzy. Dzięki aktywnemu zaangażowaniu całych rodzin w przygotowanie oraz ich obecności na sesjach konkursowych biblijna inicjatywa jest nowoczesną formą ewangelizacji.
Rozstrzygnięcie konkursu przewidziano na uroczystość Zwiastowania Pańskiego 25 marca 2013 r. Dla czterech zwycięzców w nagrodę czeka pielgrzymka do Rzymu.
Na pierwszej sesji konkursu, oprócz inicjatora o. Amjada Sabbary OFM, proboszcza, byli obecni bp Giacinto Boulos Marcuzzo, wikariusz patriarchalny dla Izraela, biskup anglikański z Jerozolimy oraz duchowni różnych obrządków i wspólnot chrześcijańskich. Według bp. Marcuzzo biblijny wieczór w Nazarecie „był doskonałą okazją do pogłębienia rodzinnych więzi, do wspólnotowej radości oraz do rzetelnej formacji duszpasterskiej i duchowej”.
Po konkursowych eliminacjach w każdej grupie wiekowej do rywalizacji stanęło po 50 uczestników. Każda z trzech pierwszych grup wiekowych będzie konkurować z wiedzy na temat jednej z trzech Ewangelii synoptycznych. Najstarsi będą musieć wykazać się dobrą znajomością listów św. Pawła.
Uczestnicy konkursu biblijnego udzielają jednocześnie odpowiedzi na pojawiające się w komputerze pytania przez wybranie jednej z przedstawionych opcji. Konkursowe zmagania połączono z chwilami wspólnego śpiewu i koncertami.
J. Kraj OFM, Jerozolima
Syria: przemoc i śmierć w „Dolinie Chrześcijan”
◊ Sytuacja chrześcijan w Syrii pogarsza się z każdym dniem. Fundamentaliści czynią wszystko, by trwający konflikt zamienić w wojnę religijną. Wskazuje na to maronicki biskup Elias Sleiman alarmując, że bez większego zaangażowania wspólnoty międzynarodowej w Syrii może się powtórzyć scenariusz z Iraku i chrześcijanie będą masowo uciekać za granicę.
Szczególnie dramatyczna sytuacja jest na zachodzie kraju, w miejscu popularnie nazywanym Doliną Chrześcijan (Wadi al Nasara). W 40 wioskach mieszka tam ok. 150 tys. wyznawców Chrystusa. Wielu z nich to uchodźcy z Homs i innych miast zajętych przez rebelię. Codziennie padają oni ofiarą islamskich rebeliantów; napady i gwałty są tam na porządku dziennym.
bz/ rv
Meksyk: patronalne uroczystości Matki Bożej z Guadalupe
◊ Ponad 6 mln pielgrzymów nawiedziło sanktuarium Matki Bożej z Guadalupe w stolicy Meksyku w patronalną uroczystość Patronki Ameryki. Obchody trwały trzy dni. Media opisują barwne orszaki pątników przybywających do bazyliki autobusami, na rowerach, pieszo, a nawet na kolanach. Nie brakowało też folklorystycznych grup podążających do Maryi Guadalupiańskiej w procesyjnym tańcu. Nad bezpieczeństwem pielgrzymów czuwało 17 tys. policjantów, a w monitorowaniu wydarzeń po raz pierwszy użyto bezzałogowych śmigłowców, czyli tzw. dronów zaopatrzonych w zdalnie sterowane urządzenia obserwacyjne.
Uroczystości patronalne zakończyła wczoraj Msza Róż, nazwana tak na pamiątkę kwiatów, które uzbierał św. Juan Diego do swego słynnego płaszcza jako dowód prawdziwości objawienia Matki Bożej. Poświęcone róże otrzymali także duchowni uczestniczący w nabożeństwie. Liturgii przewodniczył kard. Norberto Rivera. Prymas Meksyku modlił się m.in. o oddalenie plagi przemocy i przestępczości, jaka dręczy kraj.
tc/ rv
Hiszpania: bożonarodzeniowy tweet niezgody
◊ Hiszpański Kongres Deputowanych zainaugurował swój oficjalny twitter, składając życzenia z okazji nadchodzących świąt. Zamieszczona scena Bożego Narodzenia zirytowała jednak środowiska liberalno-lewicowe, według których religijny motyw to obraza osób niewierzących i nie jest on niewłaściwy dla laickiego państwa.
„Czy się to komuś podoba, czy nie, to jest demokracja” – odpowiedział na krytyki Jesús Posada, przewodniczący Kongresu. Podkreślił jednocześnie, że nie miał zamiaru obrazić osób niewierzących i nie sądzi, że ktoś mógł się poczuć dotknięty tą pierwszą wiadomością na twitterze. Tymczasem lewica uważa, że obrazy religijne powinny być zachowane na „chwile osobistej intymności”, ponieważ Hiszpania jest „państwem laickim”. Z kolei przedstawiciel katalońskiej CiU Josep Antoni Duran podkreśla, że betlejemska scena „należy do kultury tego kraju” i powinna być traktowana jako taka. Tego samego zdania są inni parlamentarzyści.
Ironii dodaje jednak fakt, że bożonarodzeniowa scena pochodzi z XV-wiecznej „Księgi Godzin” (Libro de Horas al Uso de Roma), która należy do pereł Dziedzictwa Bibliograficznego Kongresu Deputowanych. Jednak, jak zwykle, “pamięć historyczna” hiszpańskich środowisk liberalno-lewicowych jest wybiórcza i ustępuje miejsca laickiej ideologii.
M. Raczkiewicz CSsR, Madryt
Bp Solarczyk w rocznicę stanu wojennego: potrzeba nam dziś w Polsce zwycięstwa natury moralnej
◊ Potrzeba nam dziś w Polsce zwycięstwa natury moralnej. Tylko ono może wyprowadzić społeczeństwo z rozbicia i przywrócić mu jedność - podkreślił bp Marek Solarczyk podczas dzisiejszej Mszy w katedrze na warszawskiej Pradze. Liturgia zainaugurowała w stolicy obchody 31. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.
W homilii bp Solarczyk zwrócił uwagę, że jedyną prawdziwą siłą człowieka jest wiara. „Warto, abyśmy dzisiaj odwołali się do ludzi, którzy w momencie aresztowania czy internowania, przesłuchań czy zamykania w ośrodkach odosobnienia nie zatracili w swoim sercu nadziei i wiary, które potrafiły ich przeprowadzić, potrafiły uczynić z nich mocarzy” – stwierdził bp Solarczyk.
Warszawsko-praski biskup pomocniczy apelował, by nie pozwolić, żeby prawda o potrzebie zwycięstwa natury moralnej pozostała nam obojętna.
R. Łączny, KAI
Poznań: ustanowienie Sanktuarium Świętości Życia
◊ Poznański kościół Zwiastowania Pańskiego został ustanowiony diecezjalnym Sanktuarium Świętości Życia.
W wygłoszonej podczas wczorajszej Mszy św. homilii abp Stanisław Gądecki przyznał, że obecnie, kiedy apelujemy do wszystkich narodów o ochronę życia, jesteśmy świadkami przerażającego paradoksu: „Podczas gdy w XVI wieku Maryja z Guadalupe położyła kres krwawym ofiarom z życia ludzkiego wśród Azteków, w dzisiejszym świecie, nawet w narodach chrześcijańskich, powraca się ciągle do tego pogańskiego obyczaju pozbawiania życia najsłabszych” – mówił arcybiskup.
W dekrecie ustanawiającym w Poznaniu Sanktuarium Świętości Życia, metropolita podkreślił, że „mając na uwadze dobro duchowe wiernych” kapłanom spowiadającym w sanktuarium udziela upoważnienia do zwalniania z ekskomuniki, w którą wpadają osoby dopuszczające się zabójstwa dzieci poczętych i nienarodzonych.
R. Łączny, KAI
Filipiny: przeszła ustawa godząca w życie i rodzinę
◊ Filipińscy posłowie opowiedzieli się za wprowadzeniem w życie ustawy o kontroli urodzin, czyli tzw. zdrowiu reprodukcyjnym. Kolejnym krokiem ma być zaaprobowanie nowego prawa przez senat. Głosowanie odbędzie się w najbliższych dniach i, jak podkreślają obserwatorzy, w obecnej sytuacji politycznej wydaje się to być zwykłą formalnością. Arcybiskup stołecznej Manili kard. Luis Antonio Tagle stwierdził, że wprowadzane zmiany legislacyjne będą dla Kościoła bodźcem do jeszcze większego zaangażowania na rzecz ubogich, rodzin, kobiet i dzieci. Wskazał też, że przyjęcie przez parlament tej przyjęcie ustawy jest wydarzeniem tragicznym.
Ustawę godzącą w życie i rodzinę lansuje prezydent Benigno Aquino oraz międzynarodowe organizacje pomocowe, jak ONZ czy UNICEF. Stawiają one znak równości między biedą a posiadaniem dzieci. Stosują też swoisty szantaż humanitarny, ponieważ kraje, które nie zgadzają się na przyjęcie wspomnianej ustawy, tracą prawo do otrzymywania jakiejkolwiek pomocy.
Próby wprowadzenia ustawy spotkały się z falą protestów Kościoła i środowisk pro-life. W całym kraju odbywały się modlitwy i prowadzony był post w obronie życia. Udało się uzyskać jedynie to, że głosowanie było jawne i każdy z posłów musiał powiedzieć, dlaczego głosuje w dany sposób.
Nowe prawo uważa się powszechnie za furtkę do legalizacji aborcji, która jest na Filipinach konstytucyjnie zakazana. Ustawa lansuje model rodziny posiadającej maksymalnie dwoje dzieci, promuje używanie prezerwatyw i pigułek poronnych oraz zezwala na dobrowolną sterylizację. Zobowiązuje też szkoły do wprowadzenia obowiązkowego programu wychowania seksualnego. Nie respektuje on w żadnej mierze katolickiej wizji płciowości i życia rodzinnego.
bz/ rv
Sobór od kuchni – wspomnienia ks. Petera Gumpela SJ
◊ Cz. I. Jak powstawały soborowe dokumenty
50. rocznica Soboru Watykańskiego II skłania do wspomnień. Coraz mniej jest już jednak tych, którzy osobiście uczestniczyli w tym wydarzeniu. Jednym z żyjących jeszcze świadków Vaticanum II jest ks. Peter Gumpel SJ, niemiecki jezuita, znany przede wszystkim jako postulator w procesie beatyfikacyjnym Piusa XII. W czasie Soboru tworzył jednak legendarny już tandem wraz ze swym przełożonym i przyjacielem, o. Paolem Molinarim SJ. O tym, jak zostali wciągnięci w wir soborowych obrad, ks. Gumpel opowiada w pierwszej części rozmowy.
Ks. P. Gumpel: Nasz udział w Soborze rozpoczął w sposób dość niezwykły. Pewnego dnia, w 1961 r., do o. Molinariego zadzwonił redaktor czasopisma teologicznego Gregorianum. Święte Oficjum nie zgodziło się na publikację dwóch artykułów. Redakcja zwróciła się zatem do o. Molinariego z zapytaniem, czy w ciągu dwóch tygodni nie byłby w stanie napisać 40-stronicowego eseju o kulcie świętych w Kościele. Dwa czy trzy tygodnie po ukazaniu się tego artykułu zadzwonił do nas osobisty sekretarz Jana XXIII, ks. Loris Capovilla. Powiedział, że papież zainteresował się tym artykułem, i zapytał, czy w najbliższych dniach będziemy w Rzymie. Nieco później Jan XXIII zaprosił o. Molinariego na prywatną audiencję. Rozmawiał z nim o dokumentach przygotowywanych na Sobór, który miał się rozpocząć rok później. Papież nie był zadowolony, że większość dokumentów o Kościele dotyczy Kościoła na ziemi. Bardzo mało mówi się natomiast o jego związku z Kościołem niebieskim. „A oba są przecież częściami tego samego mistycznego Ciała Chrystusa” – mówił Papież i dodał: „Wasz artykuł bardzo mi się spodobał. Chcę, abyście przygotowali encyklikę na ten temat. Ogłosiłbym ją jeszcze przed rozpoczęciem Soboru”. Po powrocie do domu o. Molinari zapytał mnie o zdanie. Wydawało mi się, że encyklika tuż przed rozpoczęciem Soboru to nie jest najlepszy pomysł. Jeśli papież chce zwrócić uwagę na ten aspekt, może to zrobić za pośrednictwem soborowych dokumentów. Ojciec Święty zgodził się na to i polecił nam przygotować konstytucję dogmatyczną o Kościele w niebie i jego związku z Kościołem na ziemi.
RW: Dodajmy, że później tekst ten, w trochę zmienionej formie, został poddany pod głosowanie Soboru i włączono go do Konstytucji o Kościele Lumen gentium jako jego siódmy rozdział. Wróćmy jednak do przygotowań Soboru...
Ks. P. Gumpel: W międzyczasie Papież polecił nam wydać książkę o Kościele w niebie i na ziemi. A przed Soborem wezwał do siebie o. Molinariego i powiedział mu: „Poinformowałem kierownictwo Soboru, że na moje wyraźne polecenie został ksiądz mianowany peritus papalis, czyli mym doradcą, i zostanie włączony do komisji teologicznej”. O. Molinari odpowiedział pytaniem: „A mogę o tym powiedzieć o. Gumpelowi, mojemu asystentowi?”. „Oczywiście, ale pod warunkiem, że przysięgnie dyskrecję. Czworo oczu więcej widzi, a o. Gumpel może księdzu pomóc. Dobrze znam jego erudycję”. Od tej chwili czytałem wszystkie dokumenty, którymi zajmowała się komisja teologiczna. Miałem też swobodny dostęp do auli soborowej. Chodziłem tam jednak tylko w chwilach szczególnych napięć, gdy dochodziło do burzliwej dyskusji. O. Molinari musiał jednak być w auli soborowej co rano od poniedziałku do piątku. Natomiast codziennie popołudniu, również w niedzielę, obradowała komisja teologiczna. Jak w takich warunkach mógł się przygotowywać do udziału w teologicznej debacie? Umówiliśmy się więc, że ja w bibliotece Uniwersytetu Gregoriańskiego będę prowadził badania i wyszukiwał wszelkie niezbędne materiały. Tak wyglądała nasza współpraca. Potem jednak papieżem został Paweł VI i zwrócił się do naszego generała, czy nie mógłby wyznaczyć jakiegoś jezuitę na teologicznego doradcę dla biskupów z Afryki angielskojęzycznej.
RW: Był ksiądz doradcą nie tylko teologicznym, ale również językowym...
Ks. P. Gumpel: Jednym z największych problemów Soboru była łacina. Większość biskupów, przynajmniej tych spoza Europy, nie studiowała po łacinie. I dlatego trudno im było ten język zrozumieć czy w nim pisać. Raz w tygodniu uczestniczyłem w spotkaniach biskupów z krajów misyjnych. Prowadził je arcybiskup Lusaki Adam Kozłowiecki, jezuita, który później został kardynałem. Byłem na tym spotkaniach jedynym teologiem i otwarcie przyznałem, że nie jestem kompetentny we wszystkich dziedzinach. Tym niemniej odpowiadałem na pytania afrykańskich biskupów. A było ich niemało. Raz się zdarzyło, że jeden z biskupów powiedział prawdziwą herezję. Abp Kozłowiecki go poprawił, mówiąc: „Wasza Ekscelencja chciał powiedzieć to i to”. Biskup zaprzeczył i powtórzył poprzednie twierdzenie. Wtedy abp Kozłowiecki zwrócił się do mnie i zapytał: „A co na to nasz teolog?”. „Wasz teolog chciałby wam przypomnieć o nabitym programie dzisiejszego spotkania. Z księdzem biskupem porozmawiam osobiście. A my przejdźmy do programu obrad”. Tak to wyglądało...
RW: Nie tylko biskupom z Afryki łacina sprawiała problemy. Głównym zadaniem jezuickiego tandemu Molinari-Gumpel było zatem, obok wspomnianego już siódmego rozdziału Lumen gentium, pisanie przemówień, które były potem wygłaszane w auli soborowej...
Ks. P. Gumpel: W komentarzach mówi się, że siódmy rozdział Lumen gentium jest jedynym, który odznacza się jasną linią, bez większych kompromisów. Kompromisy pojawiają się jednak w innych rozdziałach, a później, po Soborze, było z nimi sporo problemów. Siódmy rozdział jest też chwalony za jakość łaciny. Zarówno ja, jak i o. Molinari mieliśmy dobre łacińskie wykształcenie. Nic więc dziwnego, że musieliśmy razem napisać ponad sto soborowych przemówień. Rozniosła się po prostu pogłoska, że jesteśmy gotowi pracować w łacinie... Powiem o dwóch bardzo różnych przypadkach. Pierwszy to pewien biskup północnoamerykański. Nie powiem, jak się nazywał ani z jakiej diecezji pochodził, bo byłoby to niedyskretne. Przyszedł do nas i powiedział: „Jestem tu już na czwartej sesji, a w domu mówią mi, że nic o mnie nie słychać. Ludzie się pytają, co ja tam na tym Soborze w ogóle robię. Nadszedł już chyba czas, bym coś powiedział”. „Doskonale, księże biskupie – odpowiedzieliśmy. – A w jakiej sprawie chciałby ksiądz biskup się wypowiedzieć?” Odpowiedź była szokująca: „W pełni zdaję się na was”. Z czymś takim nie mogliśmy się zgodzić. Przedstawiliśmy mu kilka możliwych tematów do dyskusji i poprosiliśmy go o opinię w tych kwestiach. Jako teolodzy nie mogliśmy przecież decydować o treści. To było zadaniem biskupów. W końcu jakoś się dogadaliśmy.
Przeciwieństwem tego jest drugi przypadek, włoskiego kardynała, byłego profesora dogmatyki. Kard. Siri zawołał nas i powiedział: przypominam sobie, że na pewnym lokalnym synodzie, koło V w., powiedziano zdanie o takiej mniej więcej treści. Moglibyście odszukać ten dokument? Zabraliśmy się do roboty. Cytat znaleźliśmy i ku wielkiemu zdziwieniu zobaczyliśmy, że to, co kardynał cytował z pamięci, niemal całkowicie zgodne jest z oryginałem. A zatem w tym przypadku ówczesny metropolita Genui nie chciał, byśmy mu cokolwiek pisali. Potrzebował jedynie dokładnego cytatu. I to była druga skrajność.
Rozm. ks. B. Hagenkord SJ, rv
Magazyn w czwartek
◊ W programie:
- aktualności watykańskie (Papież do ambasadorów);
- wspomnienia soborowego teologa ks. P. Gumpela;
- św. Jan z Avili, nowy doktor Kościoła na Rok Wiary (kaznodzieja).
Słuchaj: 
Dziennik 13.12.2012 - wersja dźwiękowa
◊ Słuchaj:
Biuletyn Radia Watykańskiego jest rozsyłany gratis na adresy abonentów. Jak dokonać prenumeraty lub jak z niej zrezygnować informujemy na stronie www.radiovaticana.org/polski
© Radio Watykańskie 2011 - wszelkie prawa zastrzeżone