Potężne grupy interesów i sieci kryminalne korzystają z naszej bierności względem nowych form niewolnictwa – ostrzegł Papież spotykając się z uczestnikami konferencji międzynarodowej sieci zgromadzeń zakonnych zaangażowanych w walkę z handlem ludźmi. Ze względu na swój ponadnarodowy charakter i silne zakorzenienie w terenie ich działalność przynosi bardzo dobre rezultaty zarówno w walce z niewolnictwem, jak i w reintegracji społecznej ofiar tego procederu.

Rozpoczynając obrady uczestnicy spotkania złożyli wizytę w Watykanie. Zwracając się do nich Franciszek wskazał na szczególny kontekst Jubileuszu Miłosierdzia. „W tym czasie łaski – zauważył – wszyscy mamy głębiej wniknąć w tajemnicę Bożego miłosierdzia i jak Dobry Samarytanin, nałożyć balsam  miłosierdzia na tak wiele ran, które są obecne w naszym świecie”. 

„Jedną z najboleśniejszych i wciąż otwartych ran jest handel ludźmi, współczesna forma niewolnictwa, która narusza nadaną przez Boga godność tak wielu naszych braci i sióstr. Jest to prawdziwa zbrodnia przeciw ludzkości. Choć wiele już zostało uczynione dla poznania szkodliwości i skali tego zjawiska, wiele nadal pozostaje do zrobienia, by bardziej uwrażliwić opinię społeczną i by ustanowić lepszą koordynację wysiłków podejmowanych przez rządy, władzę sądowniczą, prawodawców i pracowników społecznych. Jak sami dobrze wiecie, jednym z wyzwań tej pracy na polu uwrażliwiania, wychowania i koordynacji jest pewna obojętność czy wręcz zmowa, dość powszechna tendencja do odwracania się plecami, podczas gdy potężne interesy i sieci kryminalne oddają się swej działalności” – powiedział Ojciec Święty.

Papież zauważył, że w takiej sytuacji tym ważniejsza jest działalność osób konsekrowanych, zwłaszcza zakonnic, na rzecz podnoszenia świadomości społecznej odnośnie do tej plagi, której ofiarą padają przede wszystkim kobiety i dzieci.

„W sposób szczególny dziękuję wam za wierne świadectwo Ewangelii miłosierdzia, czego dowodem jest wasze zaangażowanie na rzecz wyzwolenia i uzdrowienia ofiar. Wasza działalność na tym polu przypomina nam o ogromnych i często nie zdobywających rozgłosu staraniach, które są podejmowane od lat przez zgromadzenia zakonne, zwłaszcza żeńskie, w opiece nad tymi, których godność została zraniona, bądź są napiętnowani swymi doświadczeniami (por. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 2015, 5). Myślę tu zwłaszcza o szczególnym wkładzie kobiet, które towarzyszą innym kobietom i dzieciom w ich głębokim i osobistym procesie uzdrowienia i reintegracji. Drodzy przyjaciele, wierzę, że dzieląc się w tych dniach swymi doświadczeniami, wiedzą i umiejętnościami przyczynicie się do dawania bardziej skutecznego świadectwa Ewangelii na jednej z wielkich «peryferii» naszego współczesnego społeczeństwa” – powiedział Ojciec Święty.

kb/ rv

Stolica Apostolska uważa Jerozolimę za duchowe dziedzictwo trzech religii monoteistycznych: judaizmu, chrześcijaństwa oraz islamu. Dlatego opowiada się za rozwiązaniem kwestii tego miasta w taki sposób, by zapewnić wolność sumienia i wyznania wszystkim jego mieszkańcom, a dostęp do Miejsc Świętych wiernym wszystkich religii i narodowości. Przypomniał o tym 4 listopada w nowojorskiej siedzibie ONZ stały watykański obserwator przy tej organizacji na spotkaniu poświęconym pomocy uchodźcom palestyńskim na Bliskim Wschodzie.

Abp Bernardito Auza stwierdził, że sytuacja ponad 5 mln Palestyńczyków, którzy stale potrzebują pomocy humanitarnej, jest nie do przyjęcia. Określił jako zbrodnicze niszczenie ich szkół czy ośrodków zdrowia przez walczące strony. Zwrócił uwagę, że oenzetowska pomoc dla uchodźców z Palestyny w ramach Agendy Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) obejmuje tereny, gdzie chrześcijanie obecni są od dwóch tysięcy lat, tworząc wraz z innymi grupami religijnymi tego regionu jego kulturę i historię. Ich liczba ostatnio bardzo zmalała i oni również są wśród palestyńskich uchodźców.

Stały obserwator Stolicy Apostolskiej w ONZ przypomniał, że różne instytucje i organizacje Kościoła katolickiego wspierają wysiedleńców i uchodźców w zakresie edukacji, służby zdrowia i pomocy socjalnej. Czynią to dzięki ofiarnym dawcom z całego świata. Abp Auza wyraził też uznanie mieszkańcom Libanu i Jordanii za gościnność okazywaną uchodźcom zarówno palestyńskim, jak i przybywającym z Iraku czy Syrii. Wezwał do pokojowego dialogu w sprawie problemów Bliskiego Wschodu. Podkreślił, że rozwiązania militarne i zbrojne poparcie walczących stron przez uprzemysłowione kraje świata tylko powiększyły tam liczbę ofiar cywilnych.

ak/ rv

„W Ciele Chrystusa, jakim jest Kościół, każdy ochrzczony otrzymał od Boga osobiste powołanie, aby pozostawać świadkiem Ewangelii w jakiejkolwiek sytuacji się znajduje” tak mówił w Lusace do biskupów Zambii kard. Fernando Filoni. Prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów przybył do tego kraju z Malawi, kontynuując swoją podróż jako specjalny wysłannik Papieża. Zachęcał miejscowych hierarchów przede wszystkim do radości i misjonarskiej cierpliwości jako elementów niezbędnych w ich misji. Odnosząc się do różnic kulturowych oraz konfliktów plemiennych, kard. Filoni wskazał na niezbędność dawania dobrego przykładu. „Wasze wysiłki w poszukiwaniu i podtrzymywaniu braterskiej komunii będą motywującym świadectwem dla ludu Bożego oraz całego zambijskiego społeczeństwa” podkreślił wysłannik Ojca Świętego. Polecił on też szczególnej trosce biskupów dbałość o powołania kapłańskie, formację nowych księży oraz opiekę nad już wyświęconymi. Zapewnił również o wsparciu modlitewnym i duchowym, jakiego Papież Franciszek udziela Kościołowi w Zambii we wszystkich tych wyzwaniach.

tm/ rv

Trwa ofensywa wojskowa na Aleppo w Syrii i Mosul w Iraku. Chaldejski biskup Antoine Audo mówił w rozmowie z Radiem Watykańskim o ciągłych atakach na to miasto i bombardowaniach, które nie oszczędzają nikogo. W tych dniach została m.in. zniszczona prowadzona przez siostry grekokatolickie szkoła oraz klasztor sióstr karmelitanek. 

„Kiedy przyjechałem do Aleppo, widziałem gęsty, czarny dym: znowu rozpoczęły się bombardowania. Nie wiemy, jaka będzie przyszłość: mamy nadzieję na polityczne rozwiązanie i to jest to, czego oczekujemy, aby zapanował pokój. Ale niestety, tego nie widać gdy patrzy się na to, co dzieje się w Iraku, w Mosulu. Między tym, co dzieje się tam i w Syrii są duże podobieństwa. W te wojny angażują się te same siły międzynarodowe, choć z różnymi następstwami w Iraku i Syrii. Są to te same konflikty między mocarstwami światowymi i także między interesami regionalnymi. Na poziomie lokalnym mamy Turcję ze swoimi wpływami, Arabię Saudyjską i Iran oraz walkę sunnitów z szyitami. A na poziomie międzynarodowym są przede wszystkim interesy o charakterze ekonomicznym między Stanami Zjednoczonymi i Rosją, czyli ropa naftowa i gaz. Nie wiemy, co przyniesie jutro, wielu już wyjechało, ale najbiedniejsi pozostali w mieście” – powiedział bp Audo.

pp/ rv 

W Kościele australijskim obchodzono 6 listopada jubileusz więźniów wpisany w ramy Roku Miłosierdzia. Była to szczególna okazja do zwrócenia uwagi na to, z jaką troską Ojciec Święty otacza tych, którzy z różnych przyczyn pozostają wyizolowani od reszty społeczeństwa. Podkreślano również znaczenie pracy duszpasterskiej kapelanów więziennych, którzy spieszą osadzonym z pomocą duchową i sakramentalną. 

W imieniu episkopatu sprawujący pieczę nad duszpasterstwem więziennym w Australii bp Terrence Brady przekazał za pośrednictwem kapelanów specjalne przesłanie dla osadzonych. „Wszyscy mamy swoje słabości i popełniamy błędy, zawodzimy innych i samych siebie. Ale ponad wszystko jesteśmy w stanie kochać i żyć nadzieją” – czytamy w dokumencie. Hierarcha zwrócił też uwagę, że obchodzony w ramach Roku Jubileuszowego dzień poświęcony więźniom ma przypominać o prawdziwym znaczeniu Bożego Miłosierdzia, które opiera się bardziej na miłości i przebaczeniu, niż na osadzeniu i karze. Podkreślił przy tym także, że godność ludzka jest bezkompromisowa, a jej poszanowanie jest obowiązkiem wszystkich.

Z kolei przewodniczący Australijskiej Rady Duszpasterskiej do spraw więźniów ks. Peter Carroll wyraził uznanie dla pracy kapelanów więziennych podkreślając, że ich posługa jest niezbędna i doceniana przez Kościół w Australii. Zachęcał także, by pamiętać o rodzinach pozbawionych wolności, zarówno w modlitwie, jak i w okazywaniu prawdziwej troski o nie przez wspólnoty parafialne.

P. Kaszubski, Melbourne / rv

„Ogłoszenie, iż rząd wprowadzi nowe ustalenia prawne, które odmówią imigrantom przybyłym do Australii drogą morską po 19 lipca 2013 r. możliwości starania się o kartę pobytu, jest dogłębnie zasmucające” napisał bp Vincent Long Van Nguyen, przewodniczący Komisji ds. uchodźców Konferencji tamtejszego Episkopatu. W specjalnej nocie do agencji informacyjnej Fides dodał on, że za pomocą podobnej polityki „zdradza się tradycję, kraj oraz charakter państwa, jakie tworzymy: dumnego z bogactwa swoich surowców i wielkości własnego serca”. Osoby, które przybywają na łódkach do Australii, starając się o azyl, rząd odsyła do specjalnych obozów poza krajem np. na wyspie Manus. To miejsce musi jednak zostać zlikwidowane, jako niezgodne z prawem Papui-Nowej Gwinei, na terytorium której się znajduje.

tm/ rv, fides

W Lourdes trwa zgromadzenie plenarne Episkopatu Francji. Gościem specjalnym jest kard. Jean-Louis Tauran, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego. Francuscy biskupi rozmawiają z nim o przyszłości relacji z islamem w kontekście dramatycznej sytuacji, jaka zapanowała we Francji po zamachach islamskich terrorystów. Biskupi podjęli też temat obecności Kościoła w środowiskach robotniczych. Podkreślono, że formuła duszpasterstwa księży-robotników już się przeżyła.

Jednym z tematów trwających do środy obrad są powołania w kontekście dramatycznie niskiej liczby nowych księży we francuskich diecezjach. Jak podkreśla rzecznik i sekretarz generalny episkopatu ks. Olivier Ribadeau-Dumas, biskupom zależy na tym, by patrzeć na ten problem z nadzieją. 

„Mieć nadzieję oznacza w tym kontekście nie rozważać tego dossier w sposób depresyjny, który pogłębiałby w nas tylko trwogę z powodu braku kapłanów, lecz stworzyć warunki niezbędne dla odrodzenia powołań. Trzeba przypominać, że powołanie do kapłaństwa jest niezbędne. Trzeba też podkreślić rolę biskupa. W diecezjach gdzie brakuje księży, biskup często znajduje się na pierwszej linii duszpasterstwa i staje postacią, z którą łatwo się można utożsamić. Stąd jego szczególna rola w budzeniu powołań. Ponadto trzeba bardziej dbać o środowiska, w których rodzą się powołania. Chodzi tu zwłaszcza o skauting, ministrantów, a także Światowe Dni Młodzieży. Już kilka lat temu biskupi postanowili, że całe duszpasterstwo młodzieżowe powinno mieć ten rys powołaniowy. Biskupi zastrzegają jednak, że młodych trzeba zaznajomić z realiami kapłańskiego życia, aby wiedzieli, że nie jest to łatwe życie. Młodzi, którzy myślą o kapłaństwie muszą wiedzieć, że w ich powołanie jest wpisany krzyż. A zatem trzeba wspierać powołanych, ale nie wolno ich oszukiwać, co do realiów czekającego ich życia” – powiedział bp Ribadeau-Dumas.

kb/ rv

„Mówię to z bólem, ale uważam, że Nikaraguańczycy mają prawo do wybierania władz w inny sposób, tak by reprezentowali rzeczywiste odczucia ludności, bez wykluczenia kogokolwiek”. W ten sposób biskup pomocniczy stolicy Nikaragui Silvio Báez skomentował ogłoszone zwycięstwo Daniela Ortegi po przeprowadzonych tam wyborach prezydenckich i parlamentarnych. Możliwość pozostania na stanowisku głowy państwa przez trzecią kadencję z rzędu umożliwiła przeprowadzona w 2014 r. przez sprawujących władzę komunistów zmiana konstytucji. Pozwoliła ona na wybór prezydenta na nieograniczoną liczbę kadencji.

Bp Báez przyznał, że nie oddał swojego głosu w wyborach. Zaznaczył jednak, że zrobił tak ze względu na odpowiedzialność i miłość do swojego kraju. Podobnie uczyniło także blisko 80 proc. Nikaraguańczyków. Ta ogromna absencja w wyborach była zatem wyraźnym głosem ludu, który oznacza pełną dezaprobatę dla autorytarnych władz kraju. „Ważne jest, że jako Konferencja Episkopatu będziemy zawsze towarzyszyć narodowi Nikaragui” – powiedział biskup Báez.

lg/ rv, la prensa grafica, 14ymedio

Bp Erkolano Lodu Tombe z diecezji Yei w Sudanie Południowym został zawrócony przez rządowych żołnierzy, gdy próbował udać się w niedzielę do pobliskich wiosek. Wojskowi umotywowali decyzję obecnością rebeliantów w regionie. Zdaniem hierarchy jednak, uzbrojonym grupom opozycji „w żaden sposób nie przeszkadzał lud i Kościół”, z kolei właśnie „relacja między armią a cywilami pozostaje ciągle mało serdeczna – dalej istnieje element złego traktowania miejscowych przez wojsko”. Przedstawiciele rządu w Dżubie kilkakrotnie wspominali o możliwości dokonania ofensywy przeciw rebeliantom w Yei w zbliżającej się porze suchej.

tm/ rv, radiotamazuj

Dwa miesiące temu zmarł izraelski rabin Szear Jaszuw Kohen, który przed ośmiu laty brał udział na zaproszenie papieża w Synodzie Biskupów o Słowie Bożym. Mówił tam o centralnym miejscu Biblii w judaizmie. Jego postać i synodalne wystąpienie przypomni Aleksander Kowalski w audycji z cyklu „Wspólne dziedzictwo”. 

5 września 2016 r. w izraelskim mieście Hajfa zmarł w 89. roku życia Szear Jaszuw Kohen. Był on pierwszym w historii i jak dotychczas jedynym rabinem, który przemawiał na Synodzie Biskupów. Został tam zaproszony przez Benedykta XVI. Jego wystąpienie w watykańskiej auli synodalnej miało miejsce 6 października 2008 r. podczas XIV Zgromadzenia Zwyczajnego Synodu Biskupów o Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła.

Elijahu Josef Szear Jaszuw Kohen urodził się w 1927 r. w Jerozolimie, w pochodzącej ze środkowo-wschodniej Europy rodzinie, której członkowie od 18 pokoleń byli rabinami. Jego ojciec Dawid Kohen odznaczał się szczególną gorliwością. Zachowywał przepisy starotestamentalnego nazireatu (por. Lb 6, 1-21), który praktykowali np. Samson (por. Sdz 13, 14), Samuel (por. 1 Sm 1, 11) czy Jan Chrzciciel (por. Łk 1, 15), ale w czasach pobiblijnych było to wielką rzadkością. Nazirejczyk – po hebr. „nazir”, czyli „poświęcony, wybrany” – nie ścinał włosów, nie pił alkoholu, nie spożywał żadnych nieczystych według Prawa Mojżeszowego pokarmów. Dawid Kohen nie jadł zresztą nawet mięsa. Zwano go „Nazirem z Jerozolimy”. Wraz z pochodzącym z Łotwy rabinem Abrahamem Kookiem należał on do pierwszych wyznawców ortodoksyjnego judaizmu, którzy opowiedzieli się za utworzeniem państwa żydowskiego. Wcześniej w kręgach ortodoksyjnych idee syjonistyczne, wywodzące się od  Żydów zlaicyzowanych, uważano za sprzeczne z religią.

Wzorem ojca Szear Jaszuw jako nastolatek też praktykował nazireat. Później zrezygnował z tego za zezwoleniem rabinów, ale do końca życia był wegetarianinem, wstrzymując się od mięsa i nawet ryb, a także od napojów alkoholowych. Zgodnie z rodzinną tradycją obojga rodziców – bo jego matka też pochodziła z „dynastii” rabinów – młody Kohen podjął studia rabinistyczne. Równocześnie zaangażował się w ruch oporu przeciwko brytyjskiemu mandatowi w Palestynie, który walczył o utworzenie żydowskiej państwowości. W 1948 r., ranny podczas walk z Arabami, dostał się w Jerozolimie do jordańskiej niewoli. Po powstaniu państwa Izraela, już jako rabin, był kapelanem wojskowym. W izraelskich siłach zbrojnych został nawet głównym rabinem lotnictwa. Przez 36 lat był głównym rabinem aszkenazyjskim miasta Hajfa, gdzie już jako emeryt zmarł. Niejednokrotnie odwiedzał Polskę. Angażował się w dialog międzyreligijny z chrześcijanami i także z muzułmanami. Przypomnijmy tu, co Szear Jaszuw Kohen mówił osiem lat temu na Synodzie Biskupów.

„Chyba po raz pierwszy żydowski rabin został zaproszony, by przemawiać na sesji plenarnej Synodu Biskupów. Bardzo cenimy wymowę tego gestu. Długa, ciężka i bolesna jest historia relacji między naszym ludem i naszą wiarą a zwierzchnikami i wiernymi Kościoła katolickiego. To historia krwi i łez. Rozumiem i czuję całe znaczenie mojej obecności tu przed wami. Niesie ona w sobie znak nadziei oraz przesłanie miłości, współistnienia, pokoju dla naszego pokolenia i następnych. Faktycznie jest to kontynuacja podejścia zapoczątkowanego z papieżem Janem XXIII, a mającego swój punkt kulminacyjny w życiu i dziele Jana Pawła II podczas jego historycznej wizyty w Ziemi Świętej. Zaproszenie, bym tu dziś zabrał głos przed wami, uważamy za deklarację intencji kontynuowania tej polityki i doktryny, dostrzegającej w nas waszych «starszych braci» i «wybrany lud Boga», z którym zawarł On wieczne przymierze. Głęboko cenimy tę deklarację”.

Rabin wyznał tu, że swoje zaangażowanie w dialog międzyreligijny zawdzięcza właśnie katolikom.

„Mogę dodać, że zostałem osobiście wprowadzony w tego nowego ducha ekumenicznego przez moich przyjaciół: kierownictwo i członków katolickiej Wspólnoty św. Idziego. Było mi dane uczestniczyć regularnie w ich międzynarodowych spotkaniach, kierujących się duchem słynnej modlitwy w Asyżu. W ostatnich latach byłem też współprzewodniczącym Komisji Dwustronnej Wielkiego Rabinatu Izraela i Stolicy Apostolskiej, która prowadzi bardzo dobrą robotę. Dziękuję Bogu, że zachował nas przy życiu i pozwolił być razem oraz pracować dla pokojowej przyszłości i współistnienia na całym świecie. Amen”.

Zaznaczając, że proszono go o przedstawienie znaczenia Pisma Świętego w judaizmie, Kohen zaczął od jego centralnego miejsca w praktykach religijnych.

„W każdej synagodze na całym świecie podczas modlitwy rano, w południe i wieczorem czy przy szczególnych okazjach zgromadzenie zwraca się do «aron ha-kodesz» –  «świętej szafy» umieszczonej przed centralną amboną i skierowane jest ku niej przez całe nabożeństwo. W «świętej szafie» są zwoje – przynajmniej jeden kompletny – świętej Tory, czyli Pięcioksięgu Mojżesza, przepisanego ręcznie przez biegłego skrybę. Zwój pokryty piękną sukienką albo umieszczony w specjalnym okrągłym pojemniku wyjmuje się uroczyście ze «świętej szafy» i przenosi na centralną ambonę, skąd trzy razy w tygodniu czyta się go zgromadzonym ze specjalnym tradycyjnym śpiewem. Wtedy wszyscy wstają, a wielu całuje go. To wzruszająca ceremonia. Każdy wyznaczony, by czytać Torę, całuje ją najpierw i odmawia specjalne błogosławieństwo, dziękując Bogu za dar Tory. Na koniec czytania wskazanego fragmentu znowu ją całuje i odmawia inne błogosławieństwo. Zwój świętej Tory jest jedynym przedmiotem całowanym przez uczestników nabożeństwa. Po czytaniu święty «zwój Prawa» podnosi się wysoko i ukazuje zgromadzeniu, a wszyscy skłaniają się, mówiąc z podziwem i czcią: «To jest słowo Boże, które nam przekazał Mosze rabbenu – Mojżesz nasz nauczyciel»”.

Rabin zwrócił uwagę, że w szabat Żydzi czytają w synagodze nie tylko Pięcioksiąg Mojżesza.

„Na koniec lektury Pięcioksięgu, czytanego kolejno przez co najmniej siedmiu uczestników nabożeństwa, ostatni powtarza ostatnie zdania tego czytania Pięcioksięgu, a potem czyta się rozdział któregoś z proroków, mający znaczenie dla tej «tygodniowej porcji» Tory. Odmawia się jeszcze specjalne błogosławieństwo przed lekturą proroków, a po niej śpiewa się cztery inne. Jako przykład przytoczę tylko pierwsze z nich, w którym wychwala się i podkreśla wartość i znaczenie słowa Bożego: «Błogosławiony jesteś Ty, Panie nasz Boże, Królu wszechświata, Skało wszystkich światów, sprawiedliwy przez wszystkie pokolenia, Boże wierny, który mówi i czyni, zapowiada i spełnia, a którego słowa są wszystkie prawdą i sprawiedliwością. Ty jesteś wierny, Panie nasz Boże, i wierne są Twoje słowa, z których żadne nie pozostaje niespełnione, bo Ty Boże jesteś Królem wiernym i litościwym. Błogosławiony jesteś Ty, Panie, wierny we wszystkich swoich słowach». A zgromadzenie odpowiada: «Amen»”.

Szear Jaszuw Kohen wspomniał następnie, że oprócz Tory i Proroków – po hebrajsku Newiim – na nabożeństwach żydowskich czyta się również pozostałe księgi Starego Testamentu, określane hebrajskim słowem Ketuwim, czyli Pisma. Od pierwszych liter tych trzech części Biblii jej całość określa się po hebrajsku skrótem Tanach.

„Wszystkie one stanowią źródło oraz inspirację naszych modlitw i naszej służby Bogu. Każdy z nas, uczony czy zwykły wierny, studiuje je, rozumie, strzeże w swym sercu i umyśle, ceni ich nieprzemijającą wartość i znaczenie dla każdej epoki”.

Ten opis centralnego miejsca Pisma Świętego w żydowskiej tradycji, jak dodał rabin, nie byłby pełny, gdyby nie uwzględnić, że oprócz czytań biblijnych podczas nabożeństw również same modlitwy zbudowane są wokół cytatów z Biblii.

„Modlimy się do Boga, używając Jego własnych słów, jakie zostały nam przekazane w Piśmie Świętym. Tak samo chwalimy Go, używając Jego własnych słów wziętych z Biblii. Prosimy Go o miłosierdzie, przypominając to, co obiecał On naszym ojcom i nam. Cały nasz kult opiera się na regule, jaką nam przekazali nasi rabini i nauczyciele: «Ten lo mi-szelo she-atta ve-szelcha szelo» – «Daj Mu to, co jest Jego, bo ty i to, co twoje, jesteście Jego». Jesteśmy przekonani, że modlitwa jest językiem duszy w naszym zjednoczeniu z Bogiem. Szczerze wierzymy, że nasza dusza jest Jego, że On nam ją dał. Co rano, gdy się budzimy, wznosimy do Niego naszą modlitwę dziękczynną: «Dziękuję Ci, Królu żywy i wieczny, że oddajesz mi moją duszę w swoim miłosierdziu; wielka jest Twoja wierność». Po umyciu rąk wielu z nas odmawia, jak nas nauczono, następujące wersety biblijne: «Bojaźń Pańska początkiem mądrości; wspaniała zapłata dla tych, co według niej postępują, a obietnica Jego trwać będzie zawsze» (Ps 111, 10); «Mojżesz dał nam Prawo, dziedzictwo społeczności Izraela» (Pwt 33, 4); «Synu mój, słuchaj napomnień ojca i nie odrzucaj nauk swej matki» (Prz 1, 8)”.

Kohen zauważył, że modlitwy odmawia nie tylko rabin czy kantor.

„Ma to czynić każdy uczestnik nabożeństwa, młody czy stary, albo czytając je z hebrajskiego modlitewnika, albo odmawiając z pamięci. W ten sposób liczne cytaty biblijne wchodzą w skład osobowości człowieka modlącego się, stają się częścią jego dziedzictwa. Każdy uczy się od dzieciństwa czytać Biblię. Mnie uczył tego mój ojciec, słynny rabin, Nazir z Jerozolimy, i nauczyłem się jej na pamięć. W każdej szkole religijnej Biblia należy do ważnych przedmiotów obowiązkowych. Mogę dodać, że my rabini, kiedy w naszych kazaniach podejmujemy ważne tematy, takie jak świętość życia, walka ze złymi obyczajami czy laicyzacją, promowanie braterstwa, miłości, pokoju, równości, szacunku dla innych, staramy się zawsze opierać na cytatach biblijnych, tak jak je interpretowali poprzez pokolenia nasi mędrcy”.

Rabin podkreślił, że Żydzi, wychodząc od skarbów swojej tradycji religijnej, starają się mówić językiem nowoczesnym i podejmować problemy naszych czasów, gdyż Pismo Święte nigdy nie traci żywotności i znaczenia w rozwiązywaniu aktualnych kwestii. Kończąc, ten weteran walk o niepodległość Izraela uznał za stosowne mówić o miejscu Biblii w tym państwie, które, choć świeckie, przyjęło jej hebrajszczyznę jako swój oficjalny język.

„Sądzę, że dla zilustrowania znaczenia Pisma Świętego dla życia państwa Izraela muszę przypomnieć, że od pięćdziesięciu lat jednym z głównych wydarzeń Dnia Niepodległości jest Krajowy Quiz Biblijny. Uczestnikami nie są tylko uczniowie państwowych szkół religijnych, ale też tzw. «szkół świeckich» –  chłopcy i dziewczęta. Uczestnicy należą do wszystkich kręgów naszego społeczeństwa i pochodzą z każdej części świata. Finał odbywa się w Jerozolimie. Obecni są prezydent Izraela, premier, minister oświaty i liczni inni dygnitarze, a wydarzenie śledzą z wielkim zainteresowaniem media. Myślę, że ukazuje to bardzo dobrze, jak ważne i podstawowe są studiowanie i znajomość Pisma Świętego w życiu współczesnego społeczeństwa izraelskiego”.

W tej najbardziej politycznej części swojego wystąpienia na Synodzie Kohen nawiązał do antyizraelskiej wypowiedzi ówczesnego prezydenta Iranu Mahmuda Ahmadineżada na forum ONZ, nie wymienił jednak wprost jego nazwiska ani kraju.

„Czuję, że nie mogę zakończyć mojego wystąpienia, nie wyraziwszy najgłębszego niepokoju wobec strasznych i niebezpiecznych słów, jakie w zeszłym miesiącu wypowiedział prezydent pewnego bliskowschodniego państwa w swoim przemówieniu na Zgromadzeniu Ogólnym Narodów Zjednoczonych. Fałszywe, wrogie oskarżenia, pogróżki i podburzanie do antysemityzmu przywiodły na myśl bolesną pamięć o tragedii naszego ludu, o ofiarach Szoah, która, jak ufamy i modlimy się, nigdy się już nie powtórzy. Mamy nadzieję na pomoc was jako zwierzchników religijnych oraz całego wolnego świata, by uchronić, obronić i uratować Izrael, jedyne suwerenne państwo «ludu Księgi», z rąk jego nieprzyjaciół”.

Rabin zakończył jednak swą synodalną wypowiedź akcentem religijnym. Zacytował proroka Izajasza, który zapowiada, że w czasach mesjańskich „wilk zamieszka wraz z barankiem, pantera z koźlęciem razem leżeć będą, cielę i lew paść się będą społem i mały chłopiec będzie je poganiał”, a „zła czynić nie będą, bo kraj się napełni znajomością Pana” (Iz 11, 6. 9). Dodał potem słowa modlitwy: „Niech Pan nam błogosławi, aby to wszystko spełniło się za naszych dni. Amen”.

Szkoda, że w mediach niewielkim echem odbiło się to wystąpienie w auli synodalnej, niewątpliwie piękne, choć mogło budzić pewne kontrowersje w swej części politycznej. Zwracano jednak uwagę niemal wyłącznie na fakt, że rozmawiając w kuluarach z dziennikarzami rabin skrytykował tzw. „milczenie” Piusa XII o holokauście. Zresztą przyznał przy tym, że ten papież potajemnie starał się pomagać Żydom. Kilka miesięcy po Synodzie Benedykt XVI odwiedził Ziemię Świętą. Szear Jaszuw Kohen wyraził uznanie dla jego przemówienia w miejscu pamięci holokaustu Yad Vashem w Jerozolimie. Prawie do samego końca brał też udział w spotkaniach wspólnej komisji Stolicy Apostolskiej  i Wielkiego Rabinatu Izraela. Kiedy na ostatnim z nich, pod koniec ub. r., sędziwy rabin, już ciężko chory, był nieobecny, uczestnicy wspomnieli go w dokumencie końcowym, przesyłając mu pozdrowienia, które okazały się pożegnaniem.

ak/ rv

Świątynia Opatrzności Bożej w Warszawie jest gotowa do otwarcia dla wiernych. W najbliższy piątek, 11 listopada, a więc w Święto Niepodległości, sprawowana tam będzie pierwsza Eucharystia. 

Podczas konferencji prasowej metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz podkreślił, że otwarcie świątyni nie oznacza jednak końca prac przy jej budowie. „Budujemy dalej w tym znaczeniu, że we wnętrzu świątyni robimy te rzeczy, które są potrzebne, by w pełnym wymiarze liturgia mogła być tam sprawowana. Mam tu na myśli wystrój ścian, bocznych ołtarzy, kaplic, Drogę Krzyżową itd. To będzie droga do następnych etapów, a więc już formalnego poświęcenia świątyni, aż do konsekracji w przyszłości, po zakończeniu budowy” – powiedział kard. Nycz. 

Świątynia Opatrzności Bożej stanowi wotum wdzięczności za Konstytucję 3 Maja. Jej budowa trwa od 2003 roku. 

R. Łączny, KAI / rv

Kilka tysięcy osób zgromadziło w Krośnie VI Podkarpackie Forum Charyzmatyczne. Na program weekendowego spotkania złożyły się konferencje tematyczne, świadectwa, modlitwy i śpiewy oraz adoracje i modlitwy uwielbienia. 

Kończącej Forum Mszy przewodniczył metropolita przemyski abp Adam Szal. „Bądźcie świadkami Chrystusa Zmartwychwstałego, bądźcie świadkami piękna Kościoła, bądźcie świadkami wiary. To trudny obowiązek i trudne świadectwo, ale chciejmy to świadectwo realizować we wspólnotach” – mówił abp Szal.

Organizatorami Forum byli: parafia św. Piotra Apostoła i św. Jana z Dukli w Krośnie oraz Odnowa w Duchu Świętym archidiecezji przemyskiej. 

R. Łączny, KAI / rv

Słuchaj:      

W Magazynie: Dialog chrześcijańsko-żydowski (odc. 257) − Izraelski rabin Szear Jaszuw Kohen uczestnik Synodu Biskupów.

Słuchaj: