Temat dzisiejszej katechezy jubileuszowej to dialog i miłosierdzie. Papież przypomniał w niej, w jaki sposób Pan Jezus prowadził dialog. W tym celu sięgnął do Jego rozmowy przy studni z Samarytanką, opisanej w Ewangelii św. Jana.

Ta spokojna i szczera rozmowa może być przykładem dla nas, którzy często tak naprawdę nie potrafimy spotykać się z ludźmi, choć są blisko nas, zwłaszcza wtedy, kiedy chcemy im narzucić swoje zdanie. 

„Nie prowadzimy dialogu, kiedy nie wysłuchujemy wystarczająco, albo mamy skłonność do przerywania mówiącemu, by pokazać, że mamy rację. A ileż to razy, kiedy słuchamy kogoś, wpadamy mu w słowo, mówimy: «Nie, to nie tak!» i nie dajemy mu dokończyć, kiedy chce wyjaśnić, o co mu chodzi. A to przeszkadza w dialogu: to jest agresja. Natomiast prawdziwy dialog wymaga momentów milczenia, w których przyjmujemy nadzwyczajny dar Bożej obecności w naszym bracie” – powiedział Papież.

Ojciec Święty wskazał, że prawdziwy dialog zgodny jest z wymogami miłości Boga, który każdemu wychodzi naprzeciw. 

„Dialog obala mury podziałów i nieporozumień, tworzy mosty komunikowania i nie dopuszcza, by ktokolwiek izolował się, zamykając się we własnym małym świecie. Nie zapominajcie: prowadzić dialog to słuchać tego, co mówi mi ktoś inny, i mówić łagodnie to, co myślę ja. Kiedy tak się robi, rodzina, osiedle, miejsce pracy będą lepsze. Ale jeśli nie pozwolę drugiemu powiedzieć tego wszystkiego, co ma w sercu, i zacznę krzyczeć – a dzisiaj dużo się krzyczy – to nasza relacja nie doprowadzi do niczego dobrego; tak będzie z relacjami między mężem i żoną, między rodzicami i dziećmi. Trzeba wysłuchiwać, tłumaczyć łagodnie, nie wrzeszczeć na drugiego, nie krzyczeć, ale mieć serce otwarte” – powiedział Ojciec Święty.

Kończąc katechezę o miłosierdziu i dialogu, Franciszek powrócił jeszcze do ewangelicznej sceny spotkania Chrystusa z Samarytanką.

„Jezus dobrze znał to, co było w sercu Samarytanki – wielkiej grzesznicy. Mimo to nie odmówił jej możliwości wypowiedzenia się, dał jej mówić aż do końca i powoli wszedł w tajemnicę jej życia. To pouczenie ważne jest także dla nas. Przez dialog możemy sprawić, że znaki Bożego miłosierdzia będą wzrastały, stając się narzędziem akceptacji i szacunku” – powiedział Franciszek.

ak/ rv

Wśród uczestników jubileuszowej audiencji Papież pozdrowił znaczną wśród nich grupę, jaką stanowiła polska Pielgrzymka Narodowa. 

„Serdeczne pozdrowienie kieruję do Polaków, którzy wraz z Biskupami Kościoła w Polsce nawiedzają groby apostolskie. Drodzy Siostry i Bracia, przybyliście tu w narodowej pielgrzymce, aby dziękować Bogu za chrzest, który wasz naród przyjął 1050 lat temu, jak też za dobro, jakie zrodziło się w sercach młodych ludzi z całego świata, podczas niezapomnianego spotkania w Krakowie. Jednoczę się z wami w tym dziękczynieniu” – powiedział Papież.

Ojciec Święty przypomniał swoją wizytę w naszym kraju. 

„Jestem niezmiernie wdzięczny Bogu za to, że pozwolił mi bliżej poznać wasz naród i ojczyznę św. Jana Pawła II, gdzie mogłem nawiedzić Sanktuarium na Jasnej Górze, Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach i Centrum Jana Pawła II «Nie lękajcie się». Temu, który utożsamia się przede wszystkim z każdym człowiekiem upokorzonym i cierpiącym, dziękuję również za ciszę podarowaną mi na miejscu obozu Auschwitz-Birkenau. W tej ciszy przesłanie miłosierdzia nabiera niesłychanej wagi! Raz jeszcze pragnę wyrazić moją wdzięczność wam – wszystkim wiernym, kapłanom, biskupom i władzom cywilnym – za gorące przyjęcie w waszym kraju, za wspaniałe, artystyczne i duchowe przygotowanie wydarzeń i celebracji, które przeżywaliśmy z entuzjazmem płynącym z wiary” – powiedział Franciszek.

Papież nawiązał do postaci świętego, którego liturgiczne wspomnienie obchodzimy właśnie dzisiaj. 

„Drodzy Siostry i Bracia, dokładnie 38 lat temu, niemal o tej właśnie godzinie, na tym Placu wybrzmiały słowa, skierowane do ludzi całego świata: «Nie lękajcie się! (…) Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi». Te słowa, na progu swojego pontyfikatu, wypowiedział Jan Paweł II, Papież o głębokiej duchowości ukształtowanej przez tysiącletnią spuściznę polskiej historii i kultury, przekazywaną w duchu wiary z pokolenia na pokolenie. To dziedzictwo było dla niego źródłem nadziei, mocy i odwagi, z jaką wzywał świat, by szeroko otworzył drzwi dla Chrystusa. To wezwanie rozwinęło się w nieustanne głoszenie Ewangelii miłosierdzia dla świata i dla człowieka, którego kontynuacją jest ten Rok Jubileuszowy” – powiedział Ojciec Święty.

Kończąc te wyjątkowo tym razem długie pozdrowienia skierowane do pielgrzymów polskich, Franciszek przytoczył też wyrażenie „wyobraźnia miłosierdzia”. Użył go Papież Polak w liście apostolskim „Novo millennio ineunte”, 50, wydanym na początek nowego tysiąclecia. 

„Dziś pragnę życzyć wam, aby Pan dał wam łaskę wytrwania w tej wierze, nadziei i miłości, którą przejęliście od waszych przodków i którą z troską pielęgnujecie. Niech w waszych umysłach i sercach wybrzmiewa wciąż wezwanie waszego wielkiego Rodaka do budzenia w sobie wyobraźni miłosierdzia, abyście potrafili nieść świadectwo o Bożej miłości wszystkim, którzy jej potrzebują. Proszę, abyście pamiętali o mnie w waszych modlitwach. Z serca wam błogosławię! Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!” – powiedział Franciszek.

O św. Janie Pawle II Papież mówił też do pielgrzymów włoskich. Młodym życzył, by uczyli się od niego konsekwentnego świadectwa wiary, podejmując życiowe wyzwania. Chorym przypomniał jego nauczanie o nadziei, z jaką należy przyjmować krzyż choroby. Z kolei nowożeńców zachęcił do modlitwy o jego wstawiennictwo za rodzinami.

ak/ rv

W Kotonu, największym mieście Republiki Beninu, podpisano porozumienie ogólne między tym państwem a Stolicą Apostolską. Określa ono przede wszystkim status prawny Kościoła katolickiego w tym afrykańskim kraju. Ze strony watykańskiej sygnował je tamtejszy nuncjusz abp Brian Udaigwe, natomiast w imieniu Beninu minister spraw zagranicznych Aurélin Agbenonci.

Podpisana umowa międzypaństwowa zawiera preambułę i 19 artykułów. Gwarantuje Kościołowi możliwość wykonywania jego misji na terytorium Beninu. W szczególności nadaje Kościołowi i jego instytucjom osobowość prawną. Obydwie strony, przy zachowaniu swej niezależności i autonomii, zobowiązały się do współpracy w zakresie dobra moralnego, duchowego i materialnego człowieka, a także promowania dobra wspólnego. Podpisane porozumienie wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

lg/ rv

W obchodzone 22 października wspomnienie liturgiczne św. Jana Pawła II jego rodacy sprawowali okolicznościową Eucharystię w Bazylice Watykańskiej, u grobu Papieża Polaka. Mszy przewodniczył sekretarz świętego, kard. Stanisław Dziwisz, a koncelebrowali m.in. kardynałowie Kazimierz Nycz i Stanisław Ryłko.

W homilii metropolita krakowski wskazał m.in. na wielkie świadectwo miłości do Chrystusa, jakie swoim życiem, obfitującym także w cierpienia fizyczne, dawał nieustannie św. Jan Paweł II. Kaznodzieja podkreślił też ogromną wdzięczność Polaków za jego pontyfikat, a także za pozostawioną nam wrażliwość na działanie Bożego Miłosierdzia. 

„Jan Paweł II nie głosił swojej osobistej nowiny. Jedyną nowiną, jaką głosił, był Jezus Chrystus, Odkupiciel człowieka. On za Nim poszedł w młodości, oddał Mu się na służbę i pozostał wierny w tej służbie do ostatniego tchnienia. Pamięć o świętym Papieżu towarzyszy nam stale i pomaga nam odpowiadać na nowe sytuacje i potrzeby Kościoła. Uświadomiliśmy to sobie podczas ostatniego Światowego Dnia Młodzieży w Polsce i w Krakowie. Przeżyliśmy w lipcu niezapomnianie dni, za które pragniemy podziękować Ojcu Świętemu Franciszkowi podczas obecnej pielgrzymki dziękczynnej Kościoła w Polsce do Rzymu. Ale pragniemy także podziękować, i to dzisiaj czynimy tu w tym miejscu, również św. Janowi Pawłowi II, u jego grobu, przy tym ołtarzu. Pamięć o św. Janie Pawle II towarzyszy Kościołowi podczas nadzwyczajnego Jubileuszu i Roku Świętego Miłosierdzia. To on uwrażliwił Kościół na potrzebę szczególnego zwrócenia się do Boga bogatego w miłosierdzie, aby w Jego sercu szukać ratunku dla naszego niespokojnego świata” – powiedział kard. Dziwisz.

lg/ rv

Osiem kolumn, na których Jan Paweł II wsparł budynek swej myśli i wiary, wskazał abp Stanisław Gądecki podczas Mszy sprawowanej we wspomnienie liturgiczne świętego Papieża-Polaka. Bazylika św. Pawła za Murami była już trzecią stacją na pątniczym szlaku Pielgrzymki Narodowej Polaków.

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ukazał w swej homilii wkład Jana Pawła II w historię Kościoła powszechnego i Kościoła w naszej ojczyźnie. Mówiąc o wielkich zasługach Papieża-Polaka podkreślił, że „największym skarbem, jaki zostawił nam Jan Paweł II”, była jednak „autentyczna świętość, nie odpychająca nikogo swoją wielkością”. Wymienił osiem głównych linii jego pontyfikatu: poszanowanie życia każdego człowieka, troskę o rodzinę, nauczanie społeczne, dialog religijny i pojednanie, wezwanie misyjne, ogrom Bożego Miłosierdzia, zachowanie i umocnienie jedności Kościoła oraz osobistą świętość Papieża.

Swą refleksję metropolita poznański zakończył słowami wiersza Czesława Miłosza napisanego na 80. urodziny Jana Pawła II:

„Twój to wiek dwudziesty
Zasłynął nazwiskami potężnych tyranów
I obróceniem w nicość ich drapieżnych państw.
Że tak będzie wiedziałeś. Uczyłeś nadziei:
Bo tylko Chrystus jest Panem historii.

Jesteś z nami, i odtąd zawsze będziesz z nami.
Kiedy odezwą się moce chaosu…
Twój portret w naszym domu, co dzień nam przypomni,
Co może jeden człowiek i jak działa świętość”.

bz/ rv

Papież docenił zasługi, jakie Polska razem ze św. Janem Pawłem II wniosła w historię Kościoła powszechnego – mówił po jubileuszowej audiencji abp Stanisław Gądecki. Na spotkanie z Franciszkiem do Watykanu przybyło ponad 7 tys. Polaków z kraju i zagranicy, uczestników Pielgrzymki Narodowej. 

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski wskazał, że papieska zachęta dla Polaków, by pozostali wiernymi dziedzictwu otrzymanemu 1050 lat temu na chrzcie, trafia w sedno wyzwania, jakim jest przekazywanie wiary kolejnym pokoleniom.

bz/ rv

W Madrycie trwa spotkanie pod hasłem: „Confiamos en tu Misericordia” – „Ufamy w Twoje Miłosierdzie”. Jest to pierwszy w Hiszpanii Krajowy Kongres Bożego Miłosierdzia. Według organizatorów bierze w nim udział ok. dwóch tysięcy osób. 

W liturgiczne wspomnienie św. Jana Pawła II w Madrycie rozpoczął się I Krajowy Kongres Bożego Miłosierdzia. Został zorganizowany w ramach obchodów 50-lecia powstania Konferencji Episkopatu Hiszpanii. Głównym celem kongresu jest „głoszenie Bożego Miłosierdzia i danie o nim świadectwa poprzez serce pokorne i współczujące” oraz „otwarcie się na potrzebujących, szczególnie na tych, którzy znajdują się na peryferiach” – powiedział kard. Antonio Cañízares. Wygłosił on konferencję inauguracyjną pt. „Jezus Chrystus, miłosierne oblicze Ojca”. Inne tematy to „Spowiedź, sakrament miłosierdzia” i „Dzieła miłosierdzia”.

Uczestnicy kongresu wysłuchają także szeregu świadectw, w tym m. in. sióstr ze Zgromadzenia Matki Bożej Miłosierdzia, syryjskiego małżeństwa prześladowanego za wiarę oraz katolika pracującego w świecie mediów. Organizatorzy przewidzieli też dużo miejsca na modlitwę. Dzisiaj późnym wieczorem odbędzie się specjalne czuwanie modlitewne w stołecznej katedrze Almudena. Natomiast jutro Mszę na zakończenie obrad odprawi kard. Ricardo Blázquez, przewodniczący episkopatu Hiszpanii.

Celem kongresu jest również ukazanie instytucjonalizacji ruchu Bożego Miłosierdzia w Hiszpanii. W tej chwili ma on charakter krajowy i podlega episkopatowi.

M. Raczkiewicz CSsR, Madryt/ rv

W Wyższym Seminarium Duchownym we Lwowie-Brzuchowicach odbyła się 22 października inauguracja dwudziestego w powojennych dziejach uczelni roku akademickiego. Uroczystej Mszy, podczas której poświęcono odnowiony kościół akademicki, przewodniczył nuncjusz apostolski na Ukrainie abp Claudio Gugerotti. 

Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Lwowskiej obchodzi w tym roku swoje dwudziestolecie. Powołane zostało do życia w 1996 r. przez kard. Mariana Jaworskiego po 50-letniej przerwie, kiedy to w ówczesnym Związku Radzieckim istniały tylko dwa seminaria: w Kownie na Litwie i w Rydze na Łotwie.

Aktualnie na Ukrainie Kościół rzymskokatolicki posiada trzy seminaria duchowne: obchodzące w tym roku swoje dwudziestopięciolecie w Gródku na Podolu, we Lwowie oraz w Worzelu koło Kijowa. Klerycy przychodzący do seminariów są dzisiaj bardziej dojrzali, niż ich koledzy sprzed lat. Podkreśla to rektor lwowskiego seminarium: „Nie przychodzą już bardzo młodzi chłopacy – mówi ks. Piotr Brzeski. – Teraz chłopcy przychodzą z pogłębioną wiedzą religijną, czyli nie jest to tak, jak było wcześniej. Wówczas nie było tylu kapłanów, nie było tylu parafii, a więc ten młody człowiek nie miał możliwości uczestniczenia w katechezie, a tym samym nie miał pogłębionej wiedzy religijnej. Teraz natomiast widać rzeczywiście pracę naszych kapłanów i sióstr zakonnych. Łatwiej jest nawiązać z nimi kontakt. To podłoże i słownictwo religijne jest u nich bardziej utrwalone” – dodał rektor seminarium.

W seminariach duchownych na Ukrainie kształcą się nie tylko klerycy diecezjalni, ale także zakonni: w Gródku marianie, a w Worzelu oblaci Maryi Niepokalanej i misjonarze św. Wincentego a Paulo. Z wykładów w podkijowskim Worzelu korzystają także seminarzyści międzynarodowego seminarium duchownego „Redemptoris Mater”.

M. Krawiec SSP, Lwów / rv 

Wczoraj w rezydencji Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego jego szef, metropolita Hilarion Ałfiejew, przyjął nowego nuncjusza w Rosji. Abp. Celestino Migliore towarzyszył radca nuncjatury, ks. Andrzej Józwowicz, a rolę gospodarzy wraz z metropolitą Hilarionem pełnili najbliżsi jego współpracownicy: archimandryta Filaret Buliekow, Stefan Igumnow i ks. Aleksiej Dikariew. 

Hilarion przypomniał poprzedników nowego nuncjusza, z którymi jego zdaniem współpraca układała się bardzo dobrze. Ze swej strony abp Migliore wyraził gotowość do rozwijania owocnych relacji między obu Kościołami. Obydwaj hierarchowie bardzo pozytywnie odnieśli się do spotkania Papieża Franciszka i patriarchy Cyryla w Hawanie, a jednocześnie podkreślili konieczność  działania w jednej koalicji państw walczących z terroryzmem. Ich zdaniem również Kościoły powinny wspólnie występować z inicjatywami pokojowymi. Hilarion z niepokojem mówił o sytuacji na Ukrainie, pozytywnie oceniając, jak się wyraził, „wyważony stosunek Papieża i Watykanu” do wydarzeń w tym kraju.

Nuncjusz apostolski w Rosji z uznaniem odniósł się do pokojowego współistnienia muzułmanów i chrześcijan w tym kraju. Metropolita Hilarion podkreślił dobrą współpracę między wyznawcami różnych religii w ramach Międzyreligijnej Rady Rosji. Na zakończenie spotkania obydwaj hierarchowie przedstawili swoich najbliższych współpracowników.

W. Raiter, Moskwa/ rv

Słuchaj:      

 „Zdrowaś Maryjo modlitwą-pozdrowieniem. Moc modlitwy różańcowej” – rozmowa z ks. Teofilem Siudym, mariologiem, wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Częstochowskiej i Wyższym Instytucie teologicznym w Częstochowie – Radio Fiat, Częstochowa.

Słuchaj: