Chorego człowieka nie zawsze można wyleczyć, ale zawsze trzeba się nim zaopiekować, bez skracania jego życia, ale też bez uporczywego i zbytecznego odwlekania jego śmierci – napisał Franciszek w liście do uczestników rozpoczętego dziś w Watykanie spotkania na temat końca życia. Zorganizowały je wspólnie Światowe Towarzystwo Medyczne i Papieska Akademia Życia.

Papież zauważył, że pytanie o koniec życia przybiera dziś nowe formy, między innymi w związku z rozwojem medycyny. Zabiegi na ludzkim ciele stają się coraz bardziej skuteczne, ale nie zawsze są rozstrzygające. Mogą podtrzymywać, a nawet zastępować funkcje biologiczne, co jednak nie jest jednoznaczne z poprawą stanu zdrowia. Potrzeba więc mądrości, bo dziś coraz silniejsza jest pokusa stosowania terapii, które są skuteczne dla ciała, lecz nie służą integralnemu dobru osoby – napisał Franciszek. W tym kontekście przypomniał on katechizmowe rozróżnienie między moralnie dopuszczalną rezygnacją z uporczywej i nieproporcjonalnej terapii, a eutanazją, która zawsze jest niedopuszczalna, bo polega na przerwaniu życia i zadaniu śmierci.

Papież przyznaje, że w konkretnych sytuacjach w grę wchodzi wiele różnych czynników i stwierdzenie, czy terapia jest proporcjonalna nie może się opierać na mechanicznym zastosowaniu ogólnej reguły. Niezbędne jest rozeznanie, które bierze pod uwagę podmiot moralny, okoliczności i intencje. Franciszek przypomina tu podmiotowość samego chorego, któremu w pierwszym rzędzie przysługuje prawo do decydowania w dialogu z lekarzami o podejmowaniu konkretnej terapii lub rezygnowania z niej, gdyby miała się ona okazać nieproporcjonalna. Papież podkreśla też znaczenie medycyny paliatywnej i nasze moralne zobowiązania wobec ludzi chorych.

Ojciec Święty zauważa, że w społeczeństwach demokratycznych wszystkie te zagadnienia wymagają spokojnej dyskusji, w której trzeba uwzględnić zarówno różnorodność światopoglądów, przekonań etycznych i przynależności religijnych, ale też i fakt, że państwo ma obowiązek chronić swych obywateli, a w szczególności tych, którzy są najsłabsi.

W przesłaniu do uczestników watykańskiego spotkania na temat końca życia Franciszek zwraca też uwagę na inny problem, jakim jest ograniczona dostępność najbardziej zaawansowanych i najdroższych terapii. Wiele krajów ubogich, a także ludzie niezamożni w krajach bogatych nie może sobie na nie pozwolić.

kb/ rv

Królestwo Boże nie jest spektaklem, ani karnawałem, nie lubi reklamy, a wzrasta dzięki działaniu Ducha Świętego, a nie wielkim planom duszpasterskim – zauważył Papież komentując na Mszy w Domu św. Marty czytany dziś fragment Ewangelii (Łk 17, 20-25).  Jej myśl przewodnią oparł na pytaniu, które faryzeusze zadali Jezusowi: „Kiedy przyjdzie Królestwo Boże?”.

To pytanie – stwierdził Franciszek – pojawia się w Ewangelii wiele razy. M.in. zadaje je Jan Chrzciciel, który przez uczniów pyta Jezusa, czy jest tym, który miał przyjść. Pada też w czasie męki, w formie bluźnierstwa: jeśli jesteś Mesjaszem zejdź z krzyża. A Królestwo Boże – mówi Jezus – jest pośród nas. I tak jak ziarno wrzucone w ziemię rośnie w ukryciu, tak też jest z Królestwem Bożym. 

„Ale kto sprawia, że ziarno wzrasta, że kiełkuje? Bóg, Duch Święty, który jest w nas. Duch Święty jest duchem łagodności, pokory, posłuszeństwa, prostoty. To dzięki Niemu od środka wzrasta Królestwo Boże, nie są to plany duszpasterskie, wielkie rzeczy... . Nie, to Duch, działający w ukryciu. Sprawia, że ono wzrasta i przychodzi moment, kiedy wydaje owoc” – powiedział Ojciec Święty.

Papież wspomniał też o dobrym łotrze i zapytał, kto w nim zasiał ziarno Królestwa Bożego. Mogła to być jego mama lub rabin, który wyjaśniał Prawo. Potem może o nim zapomniał, ale w pewnym momencie, w ukryciu zadziałał sam Duch. Dlatego – zauważył Franciszek – Królestwo Boże jest zawsze niespodzianką, darem, który otrzymujemy od Pana.

Następnie Papież przypomniał, że Jezus wyjaśnia, iż „Królestwo Boże nie przychodzi w sposób przyciągający uwagę” i nikt nie powie: oto jest tu lub tam. 

„Królestw Boże nie ukazuje się z wyniosłością, pychą, nie lubi reklamy: jest pokorne, ukryte i tak wzrasta. Myślę, że kiedy ludzie widzieli tam Maryję, która szła za Jezusem, mówili: «To jest jego mama...». Kobieta najświętsza, ale cicha, nikt nie znał tajemnicy Królestwa Bożego, jego świętości. A kiedy stała pod krzyżem, gdzie zawisł Jej Syn, ludzie mówili: «Biedna kobieta z tym synem kryminalistą, biedna kobieta...». I nic, nikt nie wiedział” – kontynuował Papież.

Królestwo Boże rośnie więc w ukryciu – mówił Papież – dzięki Duchowi Świętemu, który daje mu wzrost i sprawia, że przynosi owoce. 

"Wszyscy jesteśmy wezwani do tego, aby przejść tę drogę Królestwa Bożego: to jest powołanie, to jest łaska, dar, który otrzymujemy za darmo, nie kupuje się go, to łaska, którą daje nam Bóg. A my wszyscy ochrzczeni nosimy w sobie Ducha Świętego. Jaka jest moja relacja z Duchem Świętym, z tym, który sprawia, że Królestwo Boże rośnie we mnie? To dobre pytanie na dziś, wszyscy musimy je sobie postawić: czy wierzę, wierzę na pewno, że Królestwo Boże jest pośród nas, jest ukryte czy też bardziej podoba mi się spektakl?” – skonkludował Franciszek.

pp/rv

Wielkim zadaniem, jakie czeka nas w nowym tysiącleciu jest uczynienie  Kościoła domem i szkołą komunii. A to w pierwszym rzędzie oznacza krzewienie duchowości komunii, aby stała się zasadą wychowaczą wszędzie tam, gdzie kształtuje się człowiek i chrześcijanin – powiedział Papież do uczestników Międzynarodowego Zgromadzenia Unii Apostolskiej Kleru, odwołując się do słów św. Jana Pawła.

 Aby stać się ekspertami w duchowości komunii – podkreślił Franciszek – najpierw trzeba się nawrócić, wsłuchiwać w głos Ducha Świętego oraz być otwartym na braci. Skuteczność apostolska nie zależy tylko do aktywności i wysiłków organizacyjnych, ale jest działaniem samego Boga.

Papież zaznaczył, że obok drogi duchowości bardzo ważne jest także zaangażowanie duszpsterskie w służbę ludowi Bożemu. Stąd duszpasterze są wezwani do bycia „wiernymi i mądrymi sługami”, którzy naśladują Pana. Winni znać swoje wspólnoty, ich radości i smutki, oczekiwania i nadzieje.

Ojciec Święty wskazał także na potrzebę dbania o wzajemne relacje braterskie oraz uczestniczenia w życiu duszpsterskim Kościoła diecezjalnego. Przestrzegł księży przed plotkowaniem, obmowami, które rozbijają wspólnotę. 

„Bracia kapłani, przypominam, proszę, zawsze będziemy widzieć złe rzeczy w innych, zawsze, ponieważ kataraktka tego oka nie atakuje, oczy zawsze są gotowe do widzenia rzeczy złych, ale niech to nie doprowadza do plotkowania, obmów. Jeżeli widzę złe postępowanie, modlę się lub po bratersku rozmawiam. Nie stawajmy się terrorystami, ponieważ obmowy są jak działania terrorystyczne. Obmawianie to rzucanie bomby, zniszczy innego, a ja odchodzę spokojny. Proszę, żadnych obmów, są jak kornik, który niszczy tkankę Kościoła, wspólnotę diecezjalną, jedność między nami wszystkimi” – powiedział Papież.  

pp/rv

„Pragnę ponowić pilne wezwanie do odnowienia dialogu na temat sposobu budowania przyszłości naszej planety. Potrzebujemy szczerych rozmów, które nas wszystkich połączą, ponieważ wyzwanie ekologiczne, które przeżywamy i ich  ludzkie korzenie dotykają wszystkich nas” – napisał Papież w przesłaniu do uczestników 23 konferencji klimatycznej ONZ, która odbywa się w dniach 6-17 listopada w Bonn. Przewodniczy jej małe państwo wyspiarskie Fidżi, szczególnie zagrożone ociepleniem klimatu.

Franciszek przypomniał, że prawie dwa lata temu wspólnota międzynarodowa spotkała się na forum Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, z udziałem większości najważniejszych przedstawicieli rządów, a po długiej i złożonej debacie nastąpiło przyjęcie historycznej paryskiej umowy. Osiągnięto konsensus co do potrzeby wprowadzenia wspólnej strategii przeciwdziałania jednemu z najbardziej niepokojących zjawisk, na jakie cierpi ludzkość: zmianom klimatycznym.

Papież z przykrością jednak stwierdził, że „wiele wysiłków na rzecz znalezienia konkretnych rozwiązań kryzysu ekologicznego zostało zmarnowanych nie tylko przez możnych tego świata, ale również z powodu braku zainteresowania pozostałych. Negowanie problemu wynikające z wygodnej obojętności, rezygnacja lub ślepa wiara w środki techniczne to postawy utrudniające znalezienie właściwych rozwiązań” (por. Laudato si’, nr 14).

Ojciec Święty wyraził nadzieję, że obecna konferencja w Bonn przyczyni się do szybszego uświadomienia wagi problemu i umocni wolę podejmowania skutecznych decyzji, aby przeciwdziałać zmianom klimatu, a jednocześnie zwalczać ubóstwo i promować integralny rozwój ludzkości. Kończąc przesłanie Papież życzył wszystkim, aby w tym zaangażowaniu wspierała ich mądra Opatrzność Najwyższego.

lgo/ rv

Papież wspomina włoskiego jezuitę ks. Bonaventurę De Filippis, który był pierwszym kapelanem argentyńskiej stacji na Antarktydzie. Franciszek pisze o nim w krótkim liście do abp. Giancarla Bregantiniego ordynariusza archidiecezji Molise, z której pochodził ten jezuita. Papież wspominał już o nim wcześniej podczas swej wizyty w tej południowowłoskiej diecezji. Teraz przesłał archiwalny egzemplarz biuletynu informacyjnego argentyńskiej prowincji Towarzystwa Jezusowego, w którym jest mowa o święceniach kapłańskich ks. Bregantiniego. W tym czasie sam Jorge Bergolio nie był jeszcze jezuitą.

kb/ rv

W Watykanie rozpoczęła się międzynarodowa konferencja o nierówności w dostępie do służby zdrowia. Zorganizowała ją Dykasteria ds. Integralnego Rozwoju Człowieka oraz Międzynarodowy Komitet Katolickich Instytucji Medycznych.

Głos zabrał dziś m.in. watykański sekretarz stanu. Kad. Pietro Parolin podkreślił, że brak dostępu do służby zdrowia jest pogwałceniem podstawowych praw człowieka. Trzeba zatem zabiegać, by to zmienić. Zdaniem watykańskiego hierarchy nie jest to cel nieosiągalny. W tym kontekście przypomniał ogromne zaangażowanie instytucji katolickich. Dla Kościoła opieka nad chorymi zawsze stanowiła jeden z podstawowych elementów jego misji – powiedział watykański sekretarz stanu.

kb/ rv

„Dyskusji na temat użycia broni autonomicznej nie należy odrywać od humanitarnych i etycznych podstaw” – powiedział abp Ivan Jurkovič, stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy ONZ na spotkaniu  ekspertów w sprawie nowych technologii w obszarze autonomicznych systemów uzbrojenia (LAWS), które odbyło się 13 listopada w Genewie.

Szybki postęp technologiczny często wyprzedza rozwój ludzkiej odpowiedzialności i staje w sprzeczności z międzynarodowym prawem humanitarnym. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy w grę wchodzi użycie broni śmiercionośnej, powiedział abp Jurkovič, podkreślając, że międzynarodowe regulacje prawne, dotyczące niektórych broni pojawiły się zbyt późno i nie zapobiegły ciężkim ludzkim tragediom.

Arcybiskup podkreślił, że w tej kwestii potrzebny jest dialog między teologami, etykami, naukowcami, inżynierami i technologami, który będzie ich wspólną misją dla dobra ludzkości. Stwierdził też potrzebę uświadamiania ogromnej odpowiedzialności spoczywajacej na tych, którzy rozwijają  nowe technologie broni, stające się coraz bardziej autonomiczne. „Międzynarodowe bezpieczeństwo i pokój najlepiej osiągnąć dzięki promowaniu kultury dialogu i współpracy, a nie wyścigu zbrojeń” – dodał watykański dyplomata.

lgo/ rv

Ojciec Święty przyjął na audiencji prezydenta Austrii Alexandra Van der  Bellena, który następnie spotkał się z watykańskim sekretarzem stanu kard. Pietro Parolinem oraz szefem watykańskiej dyplomacji abpem Paulem Gallagherem.

Jak podaje Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej, w czasie serdecznych rozmów zwrócono uwagę na dobre stosunki i owocną współpracę między obu państwami. Poruszono także tematy dotyczące obrony godności człowieka, wspierania kultury spotkania oraz troskę o ochronę stworzenia. 

Na zakończenie spotkania podkreślono rolę wspólnoty międzynarodowej w poszukiwaniu pokojowych rozwiązań konfliktów zbrojnych toczących się w różnych częściach świata, potwierdzając wspólny obowiązek budowania świata wolnego od broni jądrowej.

pp/rv

Mszy św. przewodniczył i homilię wygłosił ks. Paweł Pasierbek SJ, z Radia Watykańskiego

Słuchaj: