Papieska Akademia Nauk Społecznych zorganizowała spotkanie poświęcone potrzebie wypracowania nowych wzorców współpracy między rynkiem, państwem i społeczeństwem w odniesieniu do wyzwań naszych czasów. Przemawiając do jego uczestników, Ojciec Święty wskazał dwie przyczyny powodujące dziś wykluczenie. Pierwsza z nich to systematyczny wzrost nierówności i wykorzystywania naszej planety. Nie są one jednak nieuniknione – uważa Franciszek. 

„Nie są nieuchronne, ponieważ zależą nie tylko od różnych zachowań indywidualnych, ale też od reguł ekonomicznych, jakie dane społeczeństwo decyduje sobie nadać. Pomyślmy o wytwarzaniu energii, rynku pracy, systemie bankowym, opiece społecznej, systemie podatkowym, szkolnictwie. Zależnie od tego, jak te sektory są projektowane, różne są konsekwencje dla podziału dochodu i bogactwa między tymi, którzy mieli udział w ich wytwarzaniu. Jeśli jako cel przeważa zysk, demokracja zaczyna się stawać plutokracją, w której wzrastają nierówności i także wykorzystywanie naszej planety. Powtarzam: to nie jest koniecznością; zdarzają się okresy, w których w pewnych krajach nierówności zmniejszają się, a środowisko jest lepiej chronione”.

Inna przyczyna wykluczenia to praca niegodna osoby ludzkiej. Papież wyraził ubolewanie, że nie zostało jeszcze wprowadzone w życie to, co mówił już ponad pół wieku temu Sobór Watykański II w Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”: „Cały proces wydajnej pracy winien być dostosowywany do potrzeb osoby i warunków jej życia” (n. 67). Ojciec Święty podkreślił, że wymaga to w naszych czasach „ludzi otwartych i śmiałych, braterskich relacji, badań i inwestowania w rozwój czystej energii, aby odpowiedzieć na wyzwania zmian klimatycznych. Jest to dzisiaj konkretnie możliwe” – stwierdził Franciszek. 

„Należy uwolnić się od nacisków lobby publicznych i prywatnych, broniących branżowych interesów, a także przezwyciężyć różne formy duchowego lenistwa. Trzeba, żeby działalność polityczna stanęła naprawdę na służbie osoby ludzkiej, dobra wspólnego i poszanowania dla natury. Wyzwaniem, jakie mamy podjąć, jest więc odważne przyczynianie się do tego, by wyjść poza przeważający dziś model porządku społecznego, przekształcając go od wewnątrz. Musimy wymagać od rynku nie tylko, by był wydajny w wytwarzaniu bogactwa i zapewnianiu zrównoważonego wzrostu, ale także, by stanął na służbie integralnego rozwoju ludzkiego. Nie możemy na ołtarzu wydajności, «złotego cielca» naszych czasów, poświęcać podstawowych wartości, takich jak demokracja, sprawiedliwość, wolność, rodzina, stworzenie. Konkludując, musimy dążyć do «ucywilizowania rynku», w perspektywie etyki przyjaznej człowiekowi i jego środowisku”.

Papież wskazał też na potrzebę przemyślenia na nowo roli państwa w kontekście globalizacji, która głęboko zmodyfikowała poprzedni porządek międzynarodowy. Zwrócił uwagę, że o dobru wspólnym nie może decydować tylko i wyłącznie państwo. Musi ono pozostawić wolność wszystkim możliwościom społeczeństwa obywatelskiego.

ak/ rv

Prawdziwe przebaczenia pochodzi tylko od Boga, jest darmowe, jest Jego łaską i wolą. Nie można myśleć, że otrzymujemy je dzięki naszym dobrym uczynkom – wskazał Papież, komentując w homilii dzisiejsze czytania mszalne (Rz 4, 1-8; Ps 32, 1-2.11; Łk 12, 1-7). 

„Nasze uczynki są odpowiedzią na bezinteresowną miłość Boga, który nas usprawiedliwił i zawsze nam przebacza. A nasza świętość to przyjmowanie zawsze tego przebaczenia, dlatego modliliśmy się słowami Psalmu: «Szczęśliwy człowiek,  któremu odpuszczona została nieprawość, a jego grzech zapomniany. Szczęśliwy ten, któremu Pan nie poczytuje winy». To Pan jest tym, który przebaczył nam grzech pierworodny i przebacza nam za każdym razem, gdy do Niego przychodzimy. Nie możemy sami sobie przebaczyć grzechów dzięki naszym uczynkom; tylko On przebacza. Naszymi uczynkami możemy jedynie odpowiedzieć na to przebaczenie” – powiedział Ojciec Święty.

W dzisiejszej Ewangelii – kontynuował Franciszek – Jezus pokazuje tych, którzy uważali, że są usprawiedliwieni przez swoje postępowanie; mieli twarze jak z obrazka, jak gdyby byli święci. Papież nazwał ich hipokrytami, którzy na zewnątrz chcą uchodzić za sprawiedliwych i dobrych, pokazując, jak poszczą, modlą się i dają jałmużnę, ale ich wnętrza są brudne. W ich sercach nie ma nic, to życie obłudne. 

„Tacy ludzie robią makijaż duszy, żyją z fałszu, świętość jest dla nich udawaniem. Jezus zawsze chce od nas, byśmy byli wiarygodni, ale wiarygodni wewnątrz serca, a jeśli coś ma się pojawić na zewnątrz, to niech to będzie ta prawda, która jest we wnętrzu serca. Stąd ta rada: kiedy się modlisz, czyń to w ukryciu; kiedy pościsz, namaść sobie głowę i umyj twarz, aby nikt nie widział w twej twarzy oznak postu; a kiedy dajesz jałmużnę, niech twoja lewa ręka nie wie, co czyni prawa, czyń to w ukryciu” – kontynuował Papież.

Ojciec Święty dodał, że obłudnicy chcą się usprawiedliwić przez swój zewnętrzny wygląd. Nazwał ich „bańkami mydlanymi”, które dziś są, a jutro ich nie będzie. 

„Jezus domaga się od nas konsekwencji w życiu, spójności między tym, co czynimy, a tym, jak żyjemy wewnątrz. Fałsz wyrządza wiele szkód, obłuda – wiele zła, to pewien sposób życia. W Psalmie prosiliśmy o łaskę prawdy przed Panem. Piękne jest to, o co prosiliśmy: «Grzech wyznałem Tobie i nie ukryłem mej winy. Rzekłem: ‘Wyznaję mą nieprawość Panu’, a Ty darowałeś niegodziwość mego grzechu». Wobec Boga zawsze trzeba być w prawdzie, zawsze. A ta prawda wobec Boga robi miejsce, aby Pan nam przebaczył” – powiedział Papież.

Na zakończenie Franciszek zachęcił do uczenia się mądrości nie oskarżania innych, ale siebie samych, nie ukrywając naszych grzechów przed Panem.

pp/rv

Ojciec Święty modli się za zabitą w zamachu maltańską dziennikarkę śledczą Daphne Caruanę Galizię. Pisała ona o praniu brudnych pieniędzy na Malcie, powiązaniach polityki z mafią, a także o korupcji. W poniedziałek 16 października w jej samochodzie eksplodowała bomba. Daphne Caruna Galizia zginęła na miejscu.

Watykańskie przesłanie informuje o modlitwie Papieża za zmarłą, a także o jego kondolencjach dla krewnych zamordowanej. „Ojciec Święty zapewnia też całe maltańskie społeczeństwo o swej duchowej bliskości w tej trudnej chwili” – napisał kard. Pietro Parolin.

kb/ rv

Kard. Leonardo Sandri spotkał się z duchowieństwem posługującym w Ziemi Świętej. Prefekt watykańskiej Kongregacji dla Kościołów Wschodnich przybył do Jerozolimy z okazji jubileuszu osiemsetlecia tamtejszej misji Braci Mniejszych. 

Spotkanie kard. Sandriego z duchowieństwem posługującym w Ziemi Świętej odbyło się w siedzibie łacińskiego patriarchatu Jerozolimy. Uczestniczyli w nim przedstawiciele niemalże wszystkich zakonów i zgromadzeń obecnych w ziemskiej ojczyźnie Jezusa. Gospodarzem wydarzenia był administrator apostolski patriarchatu. Witając obecnych abp Pierbattista Pizzaballa stwierdził, że pomimo wielu problemów, jakie miejscowy Kościół napotyka, obecność licznych zakonów i zgromadzeń posługujących na tym terenie jest jego wielkim bogactwem.

Na wstępie swego wystąpienia kard. Sandri zwrócił się do franciszkanów, obchodzących w tym roku jubileusz osiemsetlecia obecności. Podziękował za ich wielowiekową posługę na rzecz miejsc świętych i miejscowych chrześcijan. Zapewnił przy tym zebranych o modlitewnej pamięci Kościoła powszechnego. Prefekt watykańskiej kongregacji skierował następnie do zebranych słowa zachęty, by kontynuowali misję powierzoną im przez Kościół według charyzmatu każdego ze zgromadzeń. Świat potrzebuje dziś – kontynuował hierarcha – autentycznych świadków Ewangelii. Na zakończenie kard. Sandri, przypomniał obecność w Jerozolimie Franciszkańskiego Studium Biblijnego, Dominikańskiej Szkoły Biblijnej i Papieskiego Instytutu Biblijnego. Podziękował wykładowcom tych uczelni za ich wkład w lepsze poznawanie wiecznie żywego Słowa Bożego.

Dzisiejsze spotkanie było dla prefekta watykańskiej kongregacji okazją do bliższego zapoznania się z aktualną sytuacją miejscowych chrześcijan, jak i wyzwaniami stojącymi przed ich duszpasterzami.

P. Blajer OFM/ Jerozolima/ rv

Tożsamość Europy, z właściwą temu kontynentowi wielością narodów, kultur i języków, jest wartością, darem Boga, którego należy strzec – oświadczyli przedstawiciele episkopatów Europy Środkowo-wschodniej. Spotkali się oni w Budapeszcie. Odwiedzili też Wyszehrad i modlili się w Ostrzyhomiu przed ołtarzem św. Wojciecha, ich wspólnego patrona. W spotkaniu uczestniczyli biskupi z Polski, Czech, Słowacji, Węgier i Chorwacji.

W wydanym na zakończenie obrad oświadczeniu przypominają oni, że pomimo sekularyzacji chrześcijaństwo nadal pozostaje jednym z głównych czynników kształtujących europejską kulturę. Mówiąc o potrzebie zachowania bogatej tożsamości kontynentu zastrzegają, że przynależność narodowa nie może być motywem wrogości czy pogardy, lecz przeciwnie, ma stać się pomocą w zrozumieniu i uszanowaniu innych narodów i kultur. Biskupi podkreślają, że w samej Europie niezbędne jest większe poszanowanie dla poszczególnych krajów. Trzeba się lepiej poznać i angażować na rzecz wspólnych wartości, aby Europa była prawdziwą rodziną narodów.

Przedstawiciele pięciu episkopatów deklarują ponadto, że będą się modlić i zabiegać o Europę, która szanuje ludzkie życie i jest miejscem gościnnym dla rodzin; która respektuje wolność religijną indywidualną i kolektywną. Zależy im również na takiej Europie, gdzie narody będą miały możliwość właściwego uszanowania tych religii, które w największym stopniu wpłynęły na kształtowanie ich kultury i tożsamości.

Biskupi zapewniają, że dostrzegają Chrystusa w każdym człowieku, a w szczególności w ludziach ubogich, bezdomnych i ofiarach wojny, które muszą opuścić swą ojczyznę. „Z tego względu proponujemy konkretne działania naszych Konferencji Episkopatu, aby pomóc uchodźcom, którzy żyją na Bliskim Wschodzie i którzy czekają na możliwość powrotu do swych wiosek i miast. W sposób szczególny czujemy się solidarni z tymi, którzy doświadczają przemocy i prześladowań ze względu na swą chrześcijańską wiarę. Ich świadectwo i wierność jest duchowym pokrzepieniem również dla chrześcijan w naszych krajach” – czytamy w oświadczeniu.

Sprawę pokoju, pojednania i prawdziwego rozwoju rodziny ludzkiej biskupi Europy Środkowo-wschodniej zawierzają na koniec wstawiennictwu męczenników nazizmu i komunizmu.

kb/ rv

Sudańczycy nadal bardzo oczekują przyjazdu Papieża. Nie rozumieją, dlaczego jego podróż nie doszła do skutku. Obecność Franciszka byłaby dla nich wielkim wsparciem – powiedział po powrocie z Sudanu Południowego przełożony ekumenicznej Wspólnoty w Taizé. Przyznał on, że sytuacja tego kraju jest bardzo trudna, a mimo to ludzie nie tracą nadziei. Paradoksalnie jest tam też dużo radości, a to dzięki bardzo licznej obecności dzieci. Jak podkreśla brat Alois, Sudańczycy zasługują zarówno na naszą solidarność, jak i podziw. 

„Kraj jest w stanie rozkładu. Mieszkańcy wciąż się przemieszczają. Walczą ze sobą różne ugrupowania. W obiegu jest dużo broni. Nikt nie kontroluje już sytuacji w tym kraju. Ludzie od miesięcy nie otrzymują wynagrodzenia. Szaleje inflacja. Wszystko to ciąży na życiu mieszkańców, a przy tym ludzie jakoś to wytrzymują. Często to właśnie kościoły, parafie są dla nich punktem odniesienia. Na przykład parafia salezjańska w Dżubie przyjęła 10 tys. uchodźców. Bo w takiej sytuacji, kiedy brak bezpieczeństwa, ludzie przemieszczają się z miejsca na miejsce, uciekają do obozów, aby być razem i czuć się bezpieczniej. Sam byłem w takim obozie i trzeba przyznać, że przy całej nędzy i niepewności te obozy to dla nich najlepsze rozwiązanie. Są tam nawet szkoły; ludzie, a zwłaszcza kobiety, jakoś się organizują. Uczestniczyłem tam w spotkaniu modlitewnym. Kobiety przyszły z wielką gromadką dzieci. I okazało się, że nie były to jedynie ich własne dzieci. Opiekują się również cudzymi dziećmi, które napotkały gdzieś po drodze. Choć same nie mają niczego, biorą pod opiekę również cudze dzieci, przyprowadzają je do obozu. Te kobiety dają nam wspaniałe świadectwo” – powiedział przeor Wspólnoty w Taizé.

kb/ rv

Modlitwą na Jasnej Górze zainaugurowany został Międzynarodowy Kongres Ruchu „Europa Christi”. Trzydniowe spotkanie odbywa się w różnych miastach Polski pod hasłem: „Otwórzcie drzwi Chrystusowi!”. Jego celem jest przypomnienie chrześcijańskich korzeni Europy i konieczności ich obrony  także w obszarach kultury czy ekonomii oraz obudzenie świadomości wiary. Uczestnicy zjazdu postulują, by św. Jan Paweł II został ogłoszony jednym z patronów Starego Kontynentu. 

Do udziału w kongresie zainicjowanym przez tygodnik katolicki Niedziela zaproszonych zostało ponad 40 wybitnych gości z Polski i zagranicy. Kard. Stanisław Dziwisz przypomniał wkład Jana Pawła II w rozwój Europy, jego wizję Starego Kontynentu i wartości, które nieustannie wskazywał: „On jest tym, który tworzył Europę, zjednoczoną na bazie moralnych wartości. Naszym zadaniem jest, abyśmy nie pogubili się w tym wszystkim, nie odrzucili nauczania Jana Pawła II” – powiedział kard. Dziwisz.

Watykanista Antonio Gaspari przypomniał, że Europa jest kolebką chrześcijaństwa, a dziś jej wielką rolą jest dawanie świadectwa światu: „Dziś Europa musi powrócić do dawania świadectwa Ewangelii, wartościom chrześcijańskim. Nie mówimy, że Europa ma stać się tylko chrześcijańska, ale Europa ma być wzorem chrześcijaństwa dla świata”.

Uczestnicy Kongresu podkreślają, że w procesie chrystianizacji Europy Polska ze swą wielką pobożnością Maryjną odgrywa znaczącą rolę i ma być szczególnym świadkiem wiary.

I. Tyras, Radio Jasna Góra / rv

Słuchaj:      

W magazynie: "Serce bez granic" o kard. Adamie Kozłowieckim
Program przygotował ks. Paweł Pasierbek z Radia Watykańskiego.

Słuchaj: